«… εδώ είναι η πόλη του καπνού… όλα ανάκατα να τρέχουν μες στο νου νυχθημερόν παίρνουν ευωδιές καπναποθήκες…» Δημήτρης Αβούρης   Μέσα στον Απρίλη και για τρεις βδομάδες Ξανθιώτες κι επισκέπτες εμπλούτισαν το σαββατιάτικο πρωινό τους με ένα πέρασμα από την οδό Καπνεργατών. Οι δωρεάν ξεναγήσεις στην Καπναποθήκη Π (που έγιναν από τη γράφουσα με τη συνεργασία του Ιδρύματος …

«ἄνθρωπός ἐστι πνεῦμα καὶ σκιὰ μόνον» Σοφοκλής Θέατρο δρόμου. Θέατρο του παραλόγου. Μαύρο θέατρο. Θέατρο σκιών. Ένα απ’ τα παιδιά του θείου θέατρου παίζει με τη σκιά του. Και μας βάζει να παίξουμε κι εμείς. Ειδικά όσοι ξεχάσαμε την απλή χαρά, τη σωματική ανάγκη αλλά και την ψυχική ανάταση του παιχνιδιού. Μια γιορτή μας κάνει να θυμόμαστε τον λόγο του …

«Όποιος θέλει να κάψει τον άλλον, επειδή πιστεύει σε κάτι διαφορετικό, θα καεί κι ο ίδιος» Μαξ Φρις Στην αρχαία αγορά της Θεσσαλονίκης ένα μάρμαρο, με μια παράσταση και μια επιγραφή πάνω του, τοποθετημένο ανάποδα, σαν κρυμμένο, περίμενε περίπου 1.700 χρόνια να αποκαλυφθεί από τους αρχαιολόγους. Κι αφού αποκαλύφθηκε, έπρεπε να περιμένει άλλα 14 (!) χρόνια ερευνών, για να μπορέσουν …

«Ποτέ δεν εκτιμήσαμε τον άνθρωπο της διπλανής μας πόρτας και όταν εκείνος έφυγε, έλαμψε δια της απουσία του, γοητευτήκαμε και φωτιστήκαμε συνάμα» Δημήτρης Αβούρης   Τις περισσότερες φορές αυτό που έχουμε δίπλα μας δεν το εκτιμάμε. Κι αυτό φυσικά συμβαίνει πάρα πολύ συχνά και με τους ανθρώπους, ακόμα και τους πιο κοντινούς μας. Τους βάζουμε ένα ταμπελάκι – ο αδερφός …

«Βίος ἀνεόρταστος μακρὴ ὁδὸς ἀπανδόκευτος» Δημόκριτος Πού πωλείται αγάπη; Πού πωλείται νοιάξιμο; Πού πωλείται υπομονή, επιμονή, καρτερικότητα; Πού μπορεί να βρει κάποιος που δεν έχει, ένα σπίτι; Όχι τέσσερις τοίχους αλλά μια στέγη πάνω απ’ το κεφάλι του, για να προφυλάσσει το σώμα και το πνεύμα του από τους αγέρηδες, τα κρύα και τις κακοκαιρίες. Ένα σπίτι, δηλαδή έναν άνθρωπο …

«Χαρές και πλούτη να χαθούν, και τα βασίλεια, κι όλα, τίποτε δεν είναι, αν στητή μέν’ η ψυχή κι ολόρθη» Διονύσιος Σολωμός Μεταλλάξεις, εχθρότητες κι ασυνεννοησία κυριαρχούν στην καθημερινότητά μας. Όλοι γνωρίζουμε τα πάντα κι έτσι πορευόμαστε, σχεδόν πάντα με μια οθόνη στο χέρι. Το προς τα πού πάμε τις περισσότερες φορές δεν καθορίζεται καν από μας. Αντίθετα, η επικαιρότητα …

  «Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας… … τα λόγια φυλάγουν τη μορφή του ανθρώπου κι ο άνθρωπος έφυγε, δεν είναι εκεί…» Γιώργος Σεφέρης   «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος» (Κατά Ιωάννην, 1,1). Ο λόγος είναι μοναδικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου. Η γλώσσα, που κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει, περιγράφει και καθορίζει τη σκέψη μας, δίνει ζωή στα όνειρα …

Ζωγράφιζε αντί να φωτογραφίζεσαι Θα σε δούμε καλύτερα Δημήτρης Αβούρης Στην αρχαία ελληνική γλώσσα το ρήμα «γράφω» σήμαινε (πέρα από τη βασική του έννοια) ξύνω, σκαλίζω αλλά και ζωγραφίζω. Έτσι, όταν οι ζωγράφοι των ανθεκτικών μέχρι σήμερα πήλινων αγγείων άρχισαν πια να υπογράφουν τα έργα τους, μας άφησαν επιγραφές του τύπου ΕΥΘΥΜΙΔΕΣ ΕΓΡΑΦΣΕΝ. Σήμερα, στον δημόσιο χώρο, η ζωγραφική και …

«Μητέρα, μεγαλόψυχη στον πόνο και στη δόξα, κι αν στο κρυφό μυστήριο ζουν πάντα τα παιδιά σου με λογισμό και μ’ όνειρο, τι χάρ’ έχουν τα μάτια…» Διονύσιος Σολωμός Γιατί να πάει κάποιος σήμερα στην Ξάνθη σε μια έκθεση εικαστικών, όταν αυτή έχει ως σημείο έμπνευσης τον εθνικό μας ύμνο; «Μα τον ξέρουμε! Τον έχουμε ψελλίσει τόσες φορές στο σχολείο, …

«Βεδουίνοι… τα τέκνα της ερήμου… οι πιο φτωχοί και φιλόξενοι άνθρωποι του κόσμου· πεινούν, και δεν τρων να χορτάσουν, για να ‘χουν πάντα λίγο καφέ, λίγη ζάχαρη, μια φούχτα χουρμάδες να φιλέψουν τον ξένο» Νίκος Καζαντζάκης Ο καιρός της πανδημίας γνώρισε ή θύμισε σε πολύ κόσμο την αξία του να περπατάς. Στέλνοντας το σχετικό μήνυμα ή όχι πια, άνθρωποι κυρίως …

  «Κι όμως πρέπει να λογαριάσουμε πώς προχωρούμε. Να αισθάνεσαι δε φτάνει μήτε να σκέπτεσαι μήτε να κινείσαι μήτε να κινδυνεύει το σώμα σου στην παλιά πολεμίστρα, όταν το λάδι ζεματιστό και το λιωμένο μολύβι αυλακώνουνε τα τειχιά» Γιώργος Σεφέρης   Ακόμα μια σχολική χρονιά ξεκίνησε. Με κάποια παρατράγουδα βέβαια, διαφορετικά φέτος. Και το σχολείο της σοφίας, η χαρά της …

«… όταν γυρεύεις το θαύμα πρέπει να σπείρεις το αίμα σου στις οχτώ γωνιές των ανέμων γιατί το θαύμα δεν είναι πουθενά παρά κυκλοφορεί μέσα στις φλέβες του ανθρώπου» Γιώργος Σεφέρης   Κι όταν γυρεύεις μια πόλη τι πρέπει να κάνεις; Όταν γυρεύεις την ιστορία της; Όταν αναζητάς τα κτίρια, τους ανθρώπους της πόλης, «ανώνυμους» κι επώνυμους, και τις δικές …

«Άγγελε, μόνον στ’ όνειρο μου δίνεις τα φτερά σου; Στ’ όνομα Αυτού που σ’ τα ‘πλασε, τ’ αγγειό τσ’ ερμιάς τα θέλει» Διονύσιος Σολωμός Γη και ύδωρ. Χώμα και νερό, ανακατεμένα, πατημένα, πλασμένα, φτιάχνουν εδώ και χιλιετίες πήλινα αντικείμενα που συντροφεύουν (με την κυριολεκτική έννοια της λέξης) τον άνθρωπο και τον βοηθούν στον κάματο της καθημερινότητας. Σήμερα έχουμε χάσει πολλές …

Πέλαγο μέγ’, αλίμονον! βαρεί το καλυβάκι· σε λίγην ώρα ξέσκεπα τα λίγη στήθη μένουν. Αθάνατη ‘σαι πού, βροντή, ποτέ δεν ησυχάζεις; Πανερημιά της γνώρας μου, θέλε μ’ εμέ να κλάψεις. Διονύσιος Σολωμός Θέλε μ’ εμέ να γελάσεις, με την καρδιά σου! Θέλω μ’ εμέ να γεμίσεις εικόνες, μοναδικές! Θέλω μ’ εμέ να σκεφτείς, να θυμηθείς! Εκείνον τον τοίχο στο χωριό …

«Έργα και λόγια, στοχασμοί, -σκέφτομαι και κοιτάζω- λούλουδα μύρια, πούλουδα, που κρύβουν το χορτάρι, κι άσπρα, γαλάζια, κόκκινα καλούν χρυσό μελίσσι» Διονύσιος Σολωμός Η λέξη «πούλουδο», που απαντάται στους στίχους αυτούς του εθνικού μας ποιητή, είναι άγνωστης προέλευσης. Ο πατέρας της ελληνικής λαογραφίας Νικόλαος Πολίτης την καταγράφει σε μια παροιμία «Ηύρες πούλουδο να πάρης μέλι!». Ίσως προέρχεται από την ένωση …

«… από τη μικρότητα του τόπου, ο οποίος παλεύει με μεγάλες ενάντιες δύναμες, θέλει έβγουν οι Μεγάλες Ουσίες» Διονύσιος Σολωμός Τα τζιτζίκια τραγουδούν τον σκοπό που ξέρουν αιώνες τώρα. Η φύση καρποφορεί, φορώντας και προσφέροντας απλόχερα τα δώρα της, σε εργατικά χέρια και σε ερευνητικά μάτια. Η θάλασσα, ακόμα και με ψιχάλες πάνω της, μας καλεί. Ο ήλιος της Μεσογείου …

«Η απόδοση ενός πατρογονικού ελαιόδεντρου δεν είναι το λάδι του αλλά το καθαρό νερό της σοφίας» Οδυσσέας Ελύτης Το να βρίσκεται κανείς κοντά σε παιδιά και γενικά νέους ανθρώπους είναι ευλογία. Πέρα από το ότι βλέπει τη ζωή μπροστά του και το πώς αυτή συνεχίζει, παρά τις όποιες δυσκολίες, πετυχαίνει κάτι ακόμα. Αν έχει μάτια και αυτιά ανοιχτά, μπορεί να …

…τι κρίμα, τι κρίμα, τι κρίμα, παντού περισσεύεις και παντού ξεψυχάς… Γιάννης Αγγελάκας  Το να γυρνάς μετά από πολύ καιρό σε ένα μέρος που ήταν παλιότερα πολύ δικό σου, φέρνει μπροστά στα μάτια σου πολλά και διάφορα. Ανθρώπους κοντινούς σου που έφυγαν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, καταστάσεις που δεν άλλαξαν κι ας έλειψαν λίγο, ανθρώπινες σχέσεις που …

«Μια Αγλαΐα αφτιασίδωτη. Τα μάτια; Αγιοσύνης. Η μεσιανή περήφανη κάθε σπιτιού κολώνα» Δημήτρης Αβούρης  Άλλη μια γιορτή της μητέρας πέρασε. Λουλούδια, δώρα, αγκαλιές, φιλιά, χειροτεχνίες. Και σκέψεις. Κάθε χρόνο οι απαραίτητες σκέψεις, για ένα πρόσωπο σημείο αναφοράς για όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους. Μια σκέψη πάει στις μητέρες που έφυγαν, κάποιες πρόωρα, μετά από πόλεμο με την κάθε λογής αρρώστια. Άλλη …

«Κουράγιο χρειάζεται. Ανάμεσα στον δείκτη του χεριού σου και την άκρη του τετραδίου σου απλώνεται τεραστίου μήκους έκταση που έχεις να διανύσεις» Οδυσσέας Ελύτης Κουράγιο χρειάζεται. Εξωτερικά και εσωτερικά θεριά παραμονεύουν, παντού και πάντα. Περιμένουν τις δύσκολες στιγμές, τα στραβοπατήματα, τις απώλειες, τη λιποψυχία, για να βρουν χώρο, να χωθούν ανάμεσα στα όνειρά μας και να μεγαλώσουν λίγο παραπάνω. Κουράγιο …