«Εἶναι βαρὺ καὶ δύσκολο, δέ μου φτάνουν οἱ ζωντανοὶ- πρῶτα γιατὶ δὲ μιλοῦν, κι ὕστερα γιατὶ πρέπει νὰ ρωτήσω τοὺς νεκροὺς γιὰ νὰ μπορέσω νὰ προχωρήσω παρακάτω» Γιώργος Σεφέρης Σύμφωνα με το λεξικό της κοινής νεοελληνικής, η λέξη «παρέα» έχει ισπανική προέλευση. Οι κοινωνικοί και εξωστρεφείς Ισπανοί μας κληροδότησαν τη λέξη αυτή, που μας συντροφεύει στο νου, στη γλώσσα και …

«Μοναξιά μου όλα, μοναξιά μου τίποτα μη μ’ αφήνεις τώρα που είναι όλα πιο δύσκολα» Φίλιππος Πλιάτσικας και Όλγα Βλαχοπούλου Μόνοι μας ερχόμαστε σ’ αυτόν τον κόσμο και μόνοι μας φεύγουμε απ’ αυτόν. Στο ενδιάμεσο αναπτύσσουμε με άλλους ανθρώπους σχέσεις, άλλες εξάρτησης, άλλες εκμάθησης, άλλες αγάπης. Κι άλλες όλα αυτά μαζί, σε διαφορετικές αναλογίες. Κι έτσι η μονάδα του καθενός …

«ΑΥΤΟΣ ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας!» Οδυσσέας Ελύτης  Τι σχέση έχουν παιδιά από την Ιταλία, την Ισπανία, τη Ρουμανία με το ελληνικό θέατρο σκιών; Απολύτως καμία. Τι μπορεί να τους πει ένας καμπούρης, ένας ξυπόλητος, ο Καραγκιόζης μας; Σε ποια γλώσσα να τους μιλήσει, για να τον καταλάβουν; Πώς να τους μεταφέρει την ιστορία του και τα καμώματά του; …

«Γέλιο, χαρά που μου ‘φερες και λύπη που μου πήρες» Παροιμία Ο χειμώνας είναι μπροστά μας. Με δυσοίωνες προβλέψεις σε διάφορα επίπεδα. Τόσες που το να είναι κάποιος χαρούμενος και γελαστός με όσα ακούγονται και γίνονται γύρω του, μπορεί να θεωρηθεί από κάποιους ανάρμοστο. Πολλές από τις ειδήσεις άλλωστε, με τις δραματικές μουσικές που τις συνοδεύουν, με τους πηχιαίους και …

«Πρωί πρωί χαράματα κόβω απ’ τον ήλιο γράμματα Στη γλώσσα που διαβάζουνε οι αγράμματοι και αγιάζουνε» Οδυσσέας Ελύτης Τα παιδικά χρόνια του καθενός είναι γνωστό ότι τον καθορίζουν. Με τις εμπειρίες, τις ελλείψεις, τα όνειρα, την ελευθερία και τα όρια. Μετά από την οικογένεια, που δίνει τις βασικές αξίες του ζῆν και δείχνει υποσυνείδητα πώς να βαδίζεις στην κοινωνία, αν …

«Ευτυχώς ό,τι έλαμψε κάτι έχει φωτίσει. Ευτυχώς ό,τι έσταξε είχε μια πηγή» Δημήτρης Αβούρης  Άγγλοι, Γάλλοι… όχι Πορτογάλοι αλλά Τούρκοι, Βούλγαροι, Έλληνες επισκέπτες από την Κρήτη, τη Μεσσηνία, τα Γρεβενά, τα Γιάννενα και πολλά άλλα μέρη… Πόσες κουκίδες στον χάρτη ενώθηκαν τις πρώτες μέρες του Σεπτεμβρίου, για ακόμα μια χρονιά, με την Παλιά Ξάνθη; Πόσοι άνθρωποι άκουσαν, είδαν και κυρίως …

«Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες τρεις του Σεπτέμβρη να γυρνάς» Μάνος Ελευθερίου   Η τσάντα με τα καλούδια του μπαξέ προσφέρεται πάντα γεμάτη. Η γειτονιά του χωριού δεν ξεχνά να είναι γειτονιά. Δεν ξεχνά ούτε όσους έφυγαν και ξαναγυρνούν στις πατρογονικές εστίες μόνο για την καλοκαιρινή άδεια ή για το πανηγύρι. Μια τσάντα γεμάτη με όλα τα καλά του καλοκαιρινού …

«Κι α σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές είναι γιατί τ’ ακούς γλυκότερα» Γιώργος Σεφέρης Πώς μπήκε ένας σκόρος στο Λύκειον των Ελληνίδων Ξάνθης; Τι δουλειά έχει εκεί; Τι θα βρει, τι θα δει, τι θα φάει; Το αρχοντικό Χασιρτζόγλου που στεγάζει σήμερα το Λύκειον των Ελληνίδων βρίσκεται σε πολύ κεντρικό σημείο της παλιάς πόλης. Όλοι το βλέπουμε περπατώντας στους …

«Γυναίκες λυγμών των ιδρώτων γυναίκες υδάτινο φως» Δημήτρης Αβούρης Οι γυναίκες στη ζωή του καθενός παίζουν σημαντικότατο ρόλο. Από την πρώτη και μοναδική που μας κουβάλησε στον κόσμο τούτο, που μας έφερε στο φως και μας έδωσε τη μητρική και την ηθική γλώσσα, ως τις φίλες, γιαγιάδες, ερωμένες, αδερφές, συζύγους, κόρες, συνοδοιπόρους, οι γυναίκες αποτελούν την ήρεμη δύναμη, την πηγή …

«Δώστε μου μια βιβλιοθήκη, έναν κήπο και έναν ψυχωμένο δάσκαλο για να φτιάξω σχολειό» Μίλτος Κουντουράς Οι πόλεις κρύβουν καλά τις ιστορίες τους. Κάτω από πλάκες, σε παλιές πινακίδες, σε αστικούς θρύλους και λέξεις ντοπιολαλιάς κρύβονται άνθρωποι που πέρασαν, ονειρεύτηκαν και δημιούργησαν σε άλλες εποχές. Κιτρινισμένες σελίδες φυλάνε ό,τι μπόρεσε να διασωθεί σε βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες. Και περιμένουν τους αναγνώστες …

«Ξέρω ένα πεύκο που σκύβει κοντά σε μια θάλασσα. Το μεσημέρι, χαρίζει στο κουρασμένο κορμί έναν ίσκιο μετρημένο σαν τη ζωή μας…» Γιώργος Σεφέρης   Τι να προλάβει να αναπληρώσει ένα καλοκαίρι από έναν δύσκολο χειμώνα; Ειδικά όταν η εποχή αποκτά ολοένα περισσότερο τροπικά χαρακτηριστικά, όταν η πανδημία συνεχίζει αθόρυβα το έργο της καθώς δεν εξέλειψε, ενώ ειδήσεις για πολέμους …

«Στη σημερινή εποχή το να ασχολείσαι με την χειροτεχνία είναι από μια μορφή αντίστασης ως μια προσπάθεια επαναπροσδιορισμού του ανθρώπινου» Δημήτρης Τρίκας, συνομιλώντας με τη Δέσποινα Γερουλάνου, Σημείο ART, Δεύτερο Πρό-γραμμα, 9/6/2022 Έκθεσης απολογισμός… Από τις 4 Μαΐου ως τις 13 Ιουνίου 2022 ο Καραγκιόζης μας πήρε τα μπογαλάκια του και μετακόμισε στο βόρειο άκρο της πατρίδας μας, στο Σουφλί …

«…αγάπησα τους δρόμους τους εδώ, αυτές τις κολόνες· κι ας γεννήθηκα στην άλλη ακρογιαλιά κοντά σε βούρλα και σε καλάμια νησιά…» Γιώργος Σεφέρης Πώς να τιμήσει κανείς μια επέτειο; Τι να πει, τι να σκεφτεί, τι να κάνει; Κι όταν περάσει ακόμα μία επετειακή ημερομηνία, πώς να συνεχίσει (συχνά-πυκνά) να δηλώνει τρίτης γενιάς πρόσφυγας και τι να γράψει; Άλλωστε ό,τι …

«ἄνθρωπός ἐστι πνεῦμα καὶ σκιὰ μόνον» Σοφοκλής Θέατρο δρόμου. Θέατρο του παραλόγου. Μαύρο θέατρο. Θέατρο σκιών. Ένα απ’ τα παιδιά του θείου θέατρου παίζει με τη σκιά του. Και μας βάζει να παίξουμε κι εμείς. Ειδικά όσοι ξεχάσαμε την απλή χαρά, τη σωματική ανάγκη αλλά και την ψυχική ανάταση του παιχνιδιού. Μια γιορτή μας κάνει να θυμόμαστε τον λόγο του …

Με λόγια και τέχνες Για να μιλήσει κανείς για την Καπναποθήκη του Οθωμανικού Μονοπωλίου καπνού στην Ξάνθη, το γνωστό Π, μπορεί να ξεκινήσει από πολλές αφετηρίες. Μπορεί να μιλήσει από ιστορική πλευρά και να αναφερθεί στη δημιουργία της λίγο πριν το 1890, από την τότε Οθωμανική διοίκηση και την πολυεθνική κοινοπραξία τραπεζών με το όνομα Régie Co-intéressé des Tabacs de …

«Όποιος θέλει να κάψει τον άλλον, επειδή πιστεύει σε κάτι διαφορετικό, θα καεί κι ο ίδιος» Μαξ Φρις Στην αρχαία αγορά της Θεσσαλονίκης ένα μάρμαρο, με μια παράσταση και μια επιγραφή πάνω του, τοποθετημένο ανάποδα, σαν κρυμμένο, περίμενε περίπου 1.700 χρόνια να αποκαλυφθεί από τους αρχαιολόγους. Κι αφού αποκαλύφθηκε, έπρεπε να περιμένει άλλα 14 (!) χρόνια ερευνών, για να μπορέσουν …

«Ποτέ δεν εκτιμήσαμε τον άνθρωπο της διπλανής μας πόρτας και όταν εκείνος έφυγε, έλαμψε δια της απουσία του, γοητευτήκαμε και φωτιστήκαμε συνάμα» Δημήτρης Αβούρης   Τις περισσότερες φορές αυτό που έχουμε δίπλα μας δεν το εκτιμάμε. Κι αυτό φυσικά συμβαίνει πάρα πολύ συχνά και με τους ανθρώπους, ακόμα και τους πιο κοντινούς μας. Τους βάζουμε ένα ταμπελάκι – ο αδερφός …

«Βίος ἀνεόρταστος μακρὴ ὁδὸς ἀπανδόκευτος» Δημόκριτος Πού πωλείται αγάπη; Πού πωλείται νοιάξιμο; Πού πωλείται υπομονή, επιμονή, καρτερικότητα; Πού μπορεί να βρει κάποιος που δεν έχει, ένα σπίτι; Όχι τέσσερις τοίχους αλλά μια στέγη πάνω απ’ το κεφάλι του, για να προφυλάσσει το σώμα και το πνεύμα του από τους αγέρηδες, τα κρύα και τις κακοκαιρίες. Ένα σπίτι, δηλαδή έναν άνθρωπο …

«Χαρές και πλούτη να χαθούν, και τα βασίλεια, κι όλα, τίποτε δεν είναι, αν στητή μέν’ η ψυχή κι ολόρθη» Διονύσιος Σολωμός Μεταλλάξεις, εχθρότητες κι ασυνεννοησία κυριαρχούν στην καθημερινότητά μας. Όλοι γνωρίζουμε τα πάντα κι έτσι πορευόμαστε, σχεδόν πάντα με μια οθόνη στο χέρι. Το προς τα πού πάμε τις περισσότερες φορές δεν καθορίζεται καν από μας. Αντίθετα, η επικαιρότητα …

Ζωγράφιζε αντί να φωτογραφίζεσαι Θα σε δούμε καλύτερα Δημήτρης Αβούρης Στην αρχαία ελληνική γλώσσα το ρήμα «γράφω» σήμαινε (πέρα από τη βασική του έννοια) ξύνω, σκαλίζω αλλά και ζωγραφίζω. Έτσι, όταν οι ζωγράφοι των ανθεκτικών μέχρι σήμερα πήλινων αγγείων άρχισαν πια να υπογράφουν τα έργα τους, μας άφησαν επιγραφές του τύπου ΕΥΘΥΜΙΔΕΣ ΕΓΡΑΦΣΕΝ. Σήμερα, στον δημόσιο χώρο, η ζωγραφική και …