Αρχαιολόγος-μουσειολόγος-ξεναγός
«Μοναξιά μου όλα, μοναξιά μου τίποτα
μη μ’ αφήνεις τώρα που είναι όλα πιο δύσκολα»
Φίλιππος Πλιάτσικας και Όλγα Βλαχοπούλου
Μόνοι μας ερχόμαστε σ’ αυτόν τον κόσμο και μόνοι μας φεύγουμε απ’ αυτόν.
Στο ενδιάμεσο αναπτύσσουμε με άλλους ανθρώπους σχέσεις, άλλες εξάρτησης, άλλες εκμάθησης, άλλες αγάπης. Κι άλλες όλα αυτά μαζί, σε διαφορετικές αναλογίες.
Κι έτσι η μονάδα του καθενός μας προσπαθεί να συνομιλήσει, να αλληλεπιδράσει, να μπλεχτεί με άλλες μονάδες.
Ο άνθρωπος, φύσει κοινωνικό ον, δίνει και παίρνει από τις σχέσεις του με τους συνανθρώπους του, προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα στη λογική και στο συναίσθημα, στα συμφέροντα και στην ηθική, στη μονάδα και στο σύνολο.
Και κάπου εκεί, ανάμεσα στις κοινωνικές συναναστροφές, στις ανθρώπινες σχέσεις και στη ζωή έξω από μας, υπάρχει και κάτι που μας στρέφει εντός μας, η μοναξιά.
Πολλοί τη φοβούνται, ίσως επειδή τους φέρνει αντιμέτωπους με τους δαίμονές τους. Άλλοι την επιζητούν, λιγότερες ή περισσότερες φορές μέσα σε μια ξέφρενη καθημερινότητα. Για άλλους δεν είναι επιλογή, ιδίως μέσα στις υπόλοιπες δυσκολίες μιας τρίτης ηλικίας.
Ανάμεσα σε όλους στέκονται κι οι ποιητές και οι κάθε λογής καλλιτέχνες που προσπαθούν να την προσεγγίσουν με τον δικό τους τρόπο, να την ξορκίσουν, να τη δουν κατάματα ή ακόμα και να βρουν την αξία της μοναξιάς.
Ποια θα μπορούσε να είναι η μοναδική αξία της μοναξιάς, αν αναλύσουμε την ίδια τη λέξη με ένα μη συμβατικό ετυμολογικό λεξικό;
Τι χρώμα θα της δίναμε; Πώς θα τη ζωγράφιζε ο καθένας μας;
Τι θα ρωτούσαμε στη μοναξιά μας, αν μπορούσαμε; Τι θα μας ρωτούσε αυτή;
Ποιο θα ήταν το επίθετο της μοναξιάς σήμερα; Ποιο το αντίθετό της;
Η πολυκοσμία; Τα κοινωνικά δίκτυα ή δίχτυα; Οι πρωινές παρέες και τα τηλεοπτικά πάνελ;
Για τον κάθε άνθρωπο η απάντηση είναι μάλλον διαφορετική. Όπως και για τις διαφορετικές περιόδους της ζωής του καθενός.
Η μοναξιά, όπως και να ‘χει, είναι εδώ. Ως λέξη, ως έννοια, ως ένα τεράστιο εύρος συναισθημάτων τα οποία περικλείει: ησυχία, σκέψη, αυτοσυγκέντρωση, περισυλλογή. Αλλά και εγκατάλειψη, απώλεια, αδυναμία επικοινωνίας, επαφής, έλλειψη, αγοραφοβία, τελικά δυστυχία.
Αν στον καιρό μας είναι πιο πολλά τα αρνητικά της μοναξιάς από τα θετικά της στοιχεία που μπορούμε να δρέψουμε, ακόμα κι απ’ αυτήν τη λέξη και έννοια, ας δηλώσουμε τουλάχιστον μέσα από αυτές τις γραμμές την αλληλεγγύη μας στις μοναξιές μας. Ας είναι ακόμα μια αντίφαση της ζωής, ακόμα μια συντροφιά της σκέψης, μια συντροφιά της μοναξιάς… Ένα χέρι βοηθείας.
«Εδώ κι εμείς για να ‘χει πάντα συντροφιά, η εθνική μας μοναξιά» (Φ. Γράψας).
*Το άρθρο γράφτηκε στο πλαίσιο των διαδικτυακών μαθημάτων της Ακαδημίας Ποίησης και Παραμυθιού «Από το παραμύθι στην αρθρογραφία»
