Στο άρθρο της προηγούμενης βδομάδας μιλήσαμε για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μια σχέση όταν ο ένας σύντροφος δεν εκτιμά την αξία της διαφορετικότητας του άλλου αλλά αντίθετα τον κριτικάρει και προσπαθεί να τον αλλάξει. Πάρτε για παράδειγμα μια δραστήρια και υπεύθυνη γυναίκα παντρεμένη με έναν κοινωνικό, παρορμητικό άντρα που αποφεύγει την ανάληψη ευθυνών μέσα στην οικογένεια. Η γυναίκα νιώθει ότι ‘πνίγεται’ κάτω από το βάρος των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει. Δυσανασχετεί με την ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίζει τη ζωή ο άντρας της και προσπαθεί να τον κάνει να αναλάβει πιο πολλές ευθύνες. Γκρινιάζει, πιέζει, φωνάζει αλλά με κανένα αποτέλεσμα. Όσο πιο πολύ μαλώνουν, τόσο περισσότερο ο άντρας της την αποφεύγει, βγαίνει έξω πιο πολύ, υπόσχεται να αναλάβει ευθύνες αλλά δεν τηρεί τις υποσχέσεις του. Και οι δύο με πείσμα παραμένουν αμετακίνητοι στις διαφορετικές θέσεις τους και ‘τραβάνε το σκοινί’ ο καθένας προς την αντίθετη κατεύθυνση. Αν αυτό συνεχιστεί ή το σκοινί θα σπάσει και το ζευγάρι θα χωρίσει ή θα παραμείνουν μαζί αλλά θα περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους κολλημένοι σε μια ατελείωτη, εξαντλητική αντιπαλότητα.
Όμως, όσο και να προσπαθήσουμε, δεν μπορούμε να αλλάξουμε τον άλλον. Μπορούμε να αλλάξουμε μόνο τον εαυτό μας και τη δική μας συμπεριφορά. «Μην σπρώχνεις όπου δεν κινείται!» μου είχε πει κάποτε ένας έμπειρος δάσκαλος ψυχοθεραπείας. Προσπαθώντας να αλλάξουμε κάποιον είναι μάταιο, σαν να χτυπάμε το κεφάλι μας σε έναν τοίχο. Ο τοίχος δεν θα κινηθεί, μόνο το κεφάλι μας θα ματώσει. Είναι λιγότερο οδυνηρό και βεβαίως πιο χρήσιμο να σταματήσουμε να χτυπάμε το κεφάλι μας, να αφήσουμε το σκοινί που πεισματικά τραβάμε. Μόνο τότε θα προσέξουμε έναν δρόμο εξόδου από τις μάταιες αντιπαραθέσεις. Η Αποδοχή της διαφορετικότητας είναι αυτός ο δρόμος.
Η Αποδοχή είναι διαφορετική από την παραίτηση, την κουρασμένη εγκατάλειψη της προσπάθειας να αλλάξεις κάποιον. Είναι η διάθεση να αποδεχτούμε το σύντροφο μας για αυτό που είναι, μια θετική πράξη αναγνώρισης της αξίας της διαφορετικότητας του άλλου. Αυτή η αλλαγή στάσης μαλακώνει, γλυκαίνει τον άλλον και ενθαρρύνει για θετική ανταπόκριση. Στο παραπάνω παράδειγμα η γυναίκα μπορεί να παρατηρήσει ότι η κοινωνικότητα και ο παρορμητισμός του άντρα της δημιουργούν πολύτιμες ευκαιρίες απόλαυσης και για τους δυο τους, όπως όταν οργανώνει σαν έκπληξη σαββατοκύριακα μακριά ή όμορφες βραδιές με παρέες. Αν η γυναίκα δείξει ανοιχτά την εκτίμηση της για αυτές τις πλευρές του άντρα της, τότε εκείνος θα στραφεί προς εκείνη, θα δείξει διάθεση να αναγνωρίσει τις δικές της θετικές πλευρές και στο αλλαγμένο κλίμα αλληλοσεβασμού, ίσως και να προσπαθήσει να την πλησιάσει αναλαμβάνοντας περισσότερες ευθύνες για να την ανακουφίσει. Γιατί αυτή είναι η μαγεία της Αποδοχής: η ζεστασιά και ο σεβασμός που δημιουργεί εξαπλώνεται στη σχέση, η Αποδοχή γεννάει Αποδοχή.
Σοφία Μεσσάρη
Κλινική Ψυχολόγος & Οικογενειακή Θεραπεύτρια
Κέντρο Ψυχολογικών Θεραπειών «Ψυχή τε και σώματι»
Πινδάρου 11Β, Ξάνθη. Τηλ.: 25411 00434.
