Τοαδόκιμο “πράσσειν άλογα”
Τοπράσινα άλογα [ετυμ.: πράσινο < εκ του πράσου, αυτός που έχει τοχρώμα τουπράσου + άλογο < (η αρχική σημασία της: παράλογο, το μη έχονλογική < α-στερητ .+ λόγος). Η λ. άλογον χρησιμοποιήθηκε αρχικά στη στρατιωτικήγλώσσα ωςμέρος της φράσης : άλογον ζώον, για να διακρίνει τα ζώα (άλογα) απότουςστρατιώτες (έλλογα)]. Αν αναζητήσουμε τη φράση “πράσσειν άλογα” στααρχαίακείμενα μόνο σε δύο περιπτώσεις, κατά τον Νίκο Σαραντάκο, θασυναντήσουμε το“άλογα” δίπλα στο “πράττω” αλλά ποτέ με τη σημασία μιας παροιμιώδουςφράσης, η οποίαυποδεικνύει κάτι το ψευδές ή αδύνατον να συμβεί.
Καιη διεθνής φράση “πράσινα άλογα”
Αντίθεταπολλές είναι οι περιπτώσεις, στην Ελλάδα, Ιταλία και Ρουμανία όπουχρησιμοποιούνται “τα τετράποδα πράσινα ζώα” για να δηλώσουν κάτι τοαδύνατον ήτο ανύπαρκτο:
1.Ηπαροιμία “πράσινο άλογο ζητά” αναφέρεται στο λεξικότου Ν. Πολίτη στο λήμμα “άλογο”. Επίσης στο λήμμα “Γιάννης” του ίδιουλεξικούβρίσκουμε και την παροιμία: «Είδες πράσινο άλογο; Είδες Γιάννη φρόνιμο;»
2.“Πράσινοάλογο” ήταν το παρατσούκλι του ΠαναγιώτηΝικούσιου Μαμωνά (1613- 1673), ο πρώτος Έλληνας Μεγάλος Δραγουμάνος τηςΥψηλήςΠύλης.
3.ΣτηνΑποκάλυψη του Ιωάννη (στο άνοιγμα των σφραγίδων,6, 7-8,): “και ιδού ίππος χλωρός και καθήμενος επάνω αυτού, όνομα οΘάνατος καιΑδης ηκολούθησε μετ’ αυτού”. Ο “χλωρός ίππος” μεταφράζεται ως“προασινοκίτρινος”. Όμως στις πρώτες Ιταλικές μεταφράσεις τηςΑποκάλυψηςμεταφράστηκε ως “πρασινωπός” (…mi apparve un cavallo verdastro…),ενώδιορθώθηκε στις επόμενες ως “πρασινοκίτρινο” (…ecco un cavallogiallastro…)
4.Ίσωςαυτή η, λανθασμένη, μετάφραση δημιούργησε τιςμυθικές δοξασίες στη Σαρδηνία της Ιταλίας για τα πράσινα άλογα (cavalliverdiστην περιοχή της Villanova Monteleone, Sassari). Σχετικό βιβλίο έγραψεη MariaMarrosuI “cavalli verdi: tradizioni equestri nella narrativa popolaredellaSardegna”, editrice Democratica Sarda, 1992 – 262 σελίδες, καθώς και ηποιητικήσυλλογή του Carlo Martini “Il cavallo verde”, U. Mursia , Milano, 1965.Eίναιαξιοπρόσεκτο ότι το πράσινο άλογο εμφανίζεται στην κινημ. ταινία “lavita ebella” του Roberto Benigni. Είναι, επίσης, αγαπημένο θέμα του ζωγράφουWalterBortolossi. Το “cavallo verde” και αναφέρεται συχνά σε παροιμιακέςεκφράσειςτων Ιταλών πάντα με τη σημασία του ψέματος ή του απραγματοποίητου.
5.Με τηνίδια σημασία ο Ν. Πολίτης αναφέρει και τη ρουμάνικη παροιμία: “a umbladupa caiverdji .μτφ.: τριγυρνά για πράσινα άλογα).
6.Για ναμην παραλείψουμε καμία ερμηνεία είναι καλό να συμπεριλάβουμε και τηνάποψη τουΤάκη Νατσούλη, (“λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις” εκδ. Σμυρνιωτάκη,σελ. 440/441): “επί Γεωργίου Α’ κάποιοι προσπάθησαν να πουλήσουν ψωριασμέναάλογα, τοοποία πρωτύτερα, για να τα θεραπεύσουν, είχαν αλείψει με πράσινηαλοιφή.Μάλιστα, κάποια από αυτά κατάφεραν να τα ακριβοπουλήσουν,παρουσιάζοντας τα ωςειδική ράτσα”.
