«Ευτυχώς ό,τι έλαμψε κάτι έχει φωτίσει. Ευτυχώς ό,τι έσταξε είχε μια πηγή» Δημήτρης Αβούρης  Άγγλοι, Γάλλοι… όχι Πορτογάλοι αλλά Τούρκοι, Βούλγαροι, Έλληνες επισκέπτες από την Κρήτη, τη Μεσσηνία, τα Γρεβενά, τα Γιάννενα και πολλά άλλα μέρη… Πόσες κουκίδες στον χάρτη ενώθηκαν τις πρώτες μέρες του Σεπτεμβρίου, για ακόμα μια χρονιά, με την Παλιά Ξάνθη; Πόσοι άνθρωποι άκουσαν, είδαν και κυρίως …

«Tο ταξίδι κι η εξομολόγηση (κι η δημιουργία είναι η ανώτερη και πιστότερη μορφή της εξομολόγησης) στάθηκαν οι δύο μεγαλύτερες χαρές της ζωής μου» Νίκος Καζαντζάκης   Το να πίνεις καφέ σε ένα καφενείο, το να χορεύεις έναν ζωναράδικο, το να μιλάς απλά ελληνικά, τι σχέση έχουν όλα αυτά με μια τουριστική ή καλύτερα μια ταξιδιωτική εμπειρία; Για έναν ντόπιο …

«Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες τρεις του Σεπτέμβρη να γυρνάς» Μάνος Ελευθερίου   Η τσάντα με τα καλούδια του μπαξέ προσφέρεται πάντα γεμάτη. Η γειτονιά του χωριού δεν ξεχνά να είναι γειτονιά. Δεν ξεχνά ούτε όσους έφυγαν και ξαναγυρνούν στις πατρογονικές εστίες μόνο για την καλοκαιρινή άδεια ή για το πανηγύρι. Μια τσάντα γεμάτη με όλα τα καλά του καλοκαιρινού …

«Κι α σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές είναι γιατί τ’ ακούς γλυκότερα» Γιώργος Σεφέρης Πώς μπήκε ένας σκόρος στο Λύκειον των Ελληνίδων Ξάνθης; Τι δουλειά έχει εκεί; Τι θα βρει, τι θα δει, τι θα φάει; Το αρχοντικό Χασιρτζόγλου που στεγάζει σήμερα το Λύκειον των Ελληνίδων βρίσκεται σε πολύ κεντρικό σημείο της παλιάς πόλης. Όλοι το βλέπουμε περπατώντας στους …

«Γυναίκες λυγμών των ιδρώτων γυναίκες υδάτινο φως» Δημήτρης Αβούρης Οι γυναίκες στη ζωή του καθενός παίζουν σημαντικότατο ρόλο. Από την πρώτη και μοναδική που μας κουβάλησε στον κόσμο τούτο, που μας έφερε στο φως και μας έδωσε τη μητρική και την ηθική γλώσσα, ως τις φίλες, γιαγιάδες, ερωμένες, αδερφές, συζύγους, κόρες, συνοδοιπόρους, οι γυναίκες αποτελούν την ήρεμη δύναμη, την πηγή …

«Δώστε μου μια βιβλιοθήκη, έναν κήπο και έναν ψυχωμένο δάσκαλο για να φτιάξω σχολειό» Μίλτος Κουντουράς Οι πόλεις κρύβουν καλά τις ιστορίες τους. Κάτω από πλάκες, σε παλιές πινακίδες, σε αστικούς θρύλους και λέξεις ντοπιολαλιάς κρύβονται άνθρωποι που πέρασαν, ονειρεύτηκαν και δημιούργησαν σε άλλες εποχές. Κιτρινισμένες σελίδες φυλάνε ό,τι μπόρεσε να διασωθεί σε βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες. Και περιμένουν τους αναγνώστες …

«Ξέρω ένα πεύκο που σκύβει κοντά σε μια θάλασσα. Το μεσημέρι, χαρίζει στο κουρασμένο κορμί έναν ίσκιο μετρημένο σαν τη ζωή μας…» Γιώργος Σεφέρης   Τι να προλάβει να αναπληρώσει ένα καλοκαίρι από έναν δύσκολο χειμώνα; Ειδικά όταν η εποχή αποκτά ολοένα περισσότερο τροπικά χαρακτηριστικά, όταν η πανδημία συνεχίζει αθόρυβα το έργο της καθώς δεν εξέλειψε, ενώ ειδήσεις για πολέμους …

«…αγάπησα τους δρόμους τους εδώ, αυτές τις κολόνες· κι ας γεννήθηκα στην άλλη ακρογιαλιά κοντά σε βούρλα και σε καλάμια νησιά…» Γιώργος Σεφέρης Πώς να τιμήσει κανείς μια επέτειο; Τι να πει, τι να σκεφτεί, τι να κάνει; Κι όταν περάσει ακόμα μία επετειακή ημερομηνία, πώς να συνεχίσει (συχνά-πυκνά) να δηλώνει τρίτης γενιάς πρόσφυγας και τι να γράψει; Άλλωστε ό,τι …

  «… εδώ είναι η πόλη του καπνού… όλα ανάκατα να τρέχουν μες στο νου νυχθημερόν παίρνουν ευωδιές καπναποθήκες…» Δημήτρης Αβούρης   Μέσα στον Απρίλη και για τρεις βδομάδες Ξανθιώτες κι επισκέπτες εμπλούτισαν το σαββατιάτικο πρωινό τους με ένα πέρασμα από την οδό Καπνεργατών. Οι δωρεάν ξεναγήσεις στην Καπναποθήκη Π (που έγιναν από τη γράφουσα με τη συνεργασία του Ιδρύματος …

«ἄνθρωπός ἐστι πνεῦμα καὶ σκιὰ μόνον» Σοφοκλής Θέατρο δρόμου. Θέατρο του παραλόγου. Μαύρο θέατρο. Θέατρο σκιών. Ένα απ’ τα παιδιά του θείου θέατρου παίζει με τη σκιά του. Και μας βάζει να παίξουμε κι εμείς. Ειδικά όσοι ξεχάσαμε την απλή χαρά, τη σωματική ανάγκη αλλά και την ψυχική ανάταση του παιχνιδιού. Μια γιορτή μας κάνει να θυμόμαστε τον λόγο του …

«Όποιος θέλει να κάψει τον άλλον, επειδή πιστεύει σε κάτι διαφορετικό, θα καεί κι ο ίδιος» Μαξ Φρις Στην αρχαία αγορά της Θεσσαλονίκης ένα μάρμαρο, με μια παράσταση και μια επιγραφή πάνω του, τοποθετημένο ανάποδα, σαν κρυμμένο, περίμενε περίπου 1.700 χρόνια να αποκαλυφθεί από τους αρχαιολόγους. Κι αφού αποκαλύφθηκε, έπρεπε να περιμένει άλλα 14 (!) χρόνια ερευνών, για να μπορέσουν …

«Ποτέ δεν εκτιμήσαμε τον άνθρωπο της διπλανής μας πόρτας και όταν εκείνος έφυγε, έλαμψε δια της απουσία του, γοητευτήκαμε και φωτιστήκαμε συνάμα» Δημήτρης Αβούρης   Τις περισσότερες φορές αυτό που έχουμε δίπλα μας δεν το εκτιμάμε. Κι αυτό φυσικά συμβαίνει πάρα πολύ συχνά και με τους ανθρώπους, ακόμα και τους πιο κοντινούς μας. Τους βάζουμε ένα ταμπελάκι – ο αδερφός …

«Βίος ἀνεόρταστος μακρὴ ὁδὸς ἀπανδόκευτος» Δημόκριτος Πού πωλείται αγάπη; Πού πωλείται νοιάξιμο; Πού πωλείται υπομονή, επιμονή, καρτερικότητα; Πού μπορεί να βρει κάποιος που δεν έχει, ένα σπίτι; Όχι τέσσερις τοίχους αλλά μια στέγη πάνω απ’ το κεφάλι του, για να προφυλάσσει το σώμα και το πνεύμα του από τους αγέρηδες, τα κρύα και τις κακοκαιρίες. Ένα σπίτι, δηλαδή έναν άνθρωπο …

«Χαρές και πλούτη να χαθούν, και τα βασίλεια, κι όλα, τίποτε δεν είναι, αν στητή μέν’ η ψυχή κι ολόρθη» Διονύσιος Σολωμός Μεταλλάξεις, εχθρότητες κι ασυνεννοησία κυριαρχούν στην καθημερινότητά μας. Όλοι γνωρίζουμε τα πάντα κι έτσι πορευόμαστε, σχεδόν πάντα με μια οθόνη στο χέρι. Το προς τα πού πάμε τις περισσότερες φορές δεν καθορίζεται καν από μας. Αντίθετα, η επικαιρότητα …

  «Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας… … τα λόγια φυλάγουν τη μορφή του ανθρώπου κι ο άνθρωπος έφυγε, δεν είναι εκεί…» Γιώργος Σεφέρης   «Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος» (Κατά Ιωάννην, 1,1). Ο λόγος είναι μοναδικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου. Η γλώσσα, που κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει, περιγράφει και καθορίζει τη σκέψη μας, δίνει ζωή στα όνειρα …

Ζωγράφιζε αντί να φωτογραφίζεσαι Θα σε δούμε καλύτερα Δημήτρης Αβούρης Στην αρχαία ελληνική γλώσσα το ρήμα «γράφω» σήμαινε (πέρα από τη βασική του έννοια) ξύνω, σκαλίζω αλλά και ζωγραφίζω. Έτσι, όταν οι ζωγράφοι των ανθεκτικών μέχρι σήμερα πήλινων αγγείων άρχισαν πια να υπογράφουν τα έργα τους, μας άφησαν επιγραφές του τύπου ΕΥΘΥΜΙΔΕΣ ΕΓΡΑΦΣΕΝ. Σήμερα, στον δημόσιο χώρο, η ζωγραφική και …

«Μητέρα, μεγαλόψυχη στον πόνο και στη δόξα, κι αν στο κρυφό μυστήριο ζουν πάντα τα παιδιά σου με λογισμό και μ’ όνειρο, τι χάρ’ έχουν τα μάτια…» Διονύσιος Σολωμός Γιατί να πάει κάποιος σήμερα στην Ξάνθη σε μια έκθεση εικαστικών, όταν αυτή έχει ως σημείο έμπνευσης τον εθνικό μας ύμνο; «Μα τον ξέρουμε! Τον έχουμε ψελλίσει τόσες φορές στο σχολείο, …

«Βεδουίνοι… τα τέκνα της ερήμου… οι πιο φτωχοί και φιλόξενοι άνθρωποι του κόσμου· πεινούν, και δεν τρων να χορτάσουν, για να ‘χουν πάντα λίγο καφέ, λίγη ζάχαρη, μια φούχτα χουρμάδες να φιλέψουν τον ξένο» Νίκος Καζαντζάκης Ο καιρός της πανδημίας γνώρισε ή θύμισε σε πολύ κόσμο την αξία του να περπατάς. Στέλνοντας το σχετικό μήνυμα ή όχι πια, άνθρωποι κυρίως …

  «Κι όμως πρέπει να λογαριάσουμε πώς προχωρούμε. Να αισθάνεσαι δε φτάνει μήτε να σκέπτεσαι μήτε να κινείσαι μήτε να κινδυνεύει το σώμα σου στην παλιά πολεμίστρα, όταν το λάδι ζεματιστό και το λιωμένο μολύβι αυλακώνουνε τα τειχιά» Γιώργος Σεφέρης   Ακόμα μια σχολική χρονιά ξεκίνησε. Με κάποια παρατράγουδα βέβαια, διαφορετικά φέτος. Και το σχολείο της σοφίας, η χαρά της …

«… όταν γυρεύεις το θαύμα πρέπει να σπείρεις το αίμα σου στις οχτώ γωνιές των ανέμων γιατί το θαύμα δεν είναι πουθενά παρά κυκλοφορεί μέσα στις φλέβες του ανθρώπου» Γιώργος Σεφέρης   Κι όταν γυρεύεις μια πόλη τι πρέπει να κάνεις; Όταν γυρεύεις την ιστορία της; Όταν αναζητάς τα κτίρια, τους ανθρώπους της πόλης, «ανώνυμους» κι επώνυμους, και τις δικές …