elenidfn@yahoo.com
Γιαπρώτη φορά φέτος το ΕθνικόΑστεροσκοπείο Αθηνών πέρα από τις καιρικές προβλέψεις δημοσιοποιείκαθημερινάτις εκτιμώμενεςτιμέςηλιακήςυπεριώδους ακτινοβολίας σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας, προκειμένουοι πολίτες να λαμβάνουντα απαραίτητα μέτραπροστασίας, καθώς η υπερβολικήέκθεση μπορείνα προκαλέσει σοβαρές ασθένειεςστο δέρμα,όπως εγκαύματα,αλλά είναι και η κύρια υπαίτιαγια τον καρκίνο του δέρματος.
Οκ. Γιώργος Καφούτης από τηνΥπηρεσία Πολιτικής Προστασίας Ξάνθης μαςεξηγεί ότι η ηλιακή υπεριώδης ακτινοβολία δεν πρέπει νασυγχέεται μετους βαθμούςτης θερμοκρασίας.«Υπάρχει βέβαια μιασχετικότητα μεταξύτης θερμοκρασίαςκαι της τιμήςτης υπεριώδους ακτινοβολίας, αλλάδεν πρέπει να συγχέονται, καθώς η τελευταία μπορείνα βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα που χρήζουν ειδικώνπροληπτικών μέτρωνπροστασίας, ακόμακαι αν η θερμοκρασίαδεν ξεπερνά τους 35οC,οπότε και πρόκειται για καύσωνα»,σημειώνειο ίδιος.
Στηδικτυακή του πύλη το ΕθνικόΑστεροσκοπείο Αθηνών, κάτω από τον τίτλο «Ακτινοβολία UV»(http://www.meteo.gr/uv.asp)ανακοινώνει τις τιμέςτης ηλιακής υπεριώδουςακτινοβολίας για όλες τις περιοχές της Ελλάδας και για όλες τις ώρεςτης ημέρας,προκειμένουοι πολίτες να ενημερώνονταισχετικά μετις ασφαλέστερες ώρες έκθεσης στονήλιο και τα απαραίτητα μέτραπροφύλαξης.
Τιείναι η υπεριώδης ακτινοβολία;
Ηυπεριώδης ακτινοβολία είναι μέροςτου ηλεκτρομαγνητικούφάσματος,που εκπέμπεταιαπό τον ήλιο. Ενώ, μάλιστα,οι ακτίνες UVC (μήκοςκύματος100 – 280 nm) απορροφώνται από το όζον της ατμόσφαιρας,τους υδρατμούς,το οξυγόνο και το διοξείδιο τουάνθρακα, οι UVΑ (μήκοςκύματος315 – 400 nm) και το 10% των UVΒ(μήκοςκύματος280 – 315 nm) φθάνουν στην επιφάνεια της γης.
Τόσοοι UVΑ, όσο και οι UVΒ, είναιιδιαίτερης σημασίαςγια την ανθρώπινη υγεία. Μικρέςποσότητες υπεριώδους ακτινοβολία είναι αναγκαίες για την παραγωγή τηςΒιταμίνηςD, ενώ αντίθετα, η υπερέκθεση μπορείνα επιφέρει οξείας και χρόνιας μορφήςσυνέπειες για το δέρμα,τα μάτιακαι το ανοσοποιητικό σύστηματου ανθρώπου.
Ηελάττωση του στρώματοςτου όζοντος είναι γνωστό ότιεπιδεινώνει τις επιπτώσεις στην υγεία από τη UV ακτινοβολία για τονάνθρωπο, ταζώα, τους θαλάσσιους οργανισμούςκαι τα φυτά, διότι τότε δεν απορροφά αποτελεσματικάτη UV ακτινοβολία (ιδίως UVΒ ακτινοβολία).
Απότις ορατές και αόρατεςακτινοβολίες που εκπέµπει ο ήλιος, οι αόρατες υπεριώδεις (UVA &UVB),φτάνουν στην επιφάνεια της γης και προκαλούν τα πιο πολλά προβλήµατα. Ηυπεριώδης ακτινοβολία διεισδύει στο δέρµα.
Τιείναι ο δείκτης UV;
ΟΔείκτηςUV είναι ένα διεθνές μέγεθοςέκφρασης της επικινδυνότητας της ηλιακής υπεριώδους ακτινοβολίας.Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η μέγιστητιμήτου ΔείκτηUV στην Ελλάδα τους καλοκαιρινούς μήνεςκαι κατά τις μεσημεριανέςώρες μπορείνα φτάσει έως 10 ή 11. Οι τιμέςαυτές απαιτούν την ανάγκη άμεσηςπροστασίας από τον ήλιο. Κατά τις πρωινές και απογευματινέςώρες ο ΔείκτηςUV έχει μικρότερεςτιμέςκαι κατά συνέπεια είναι μικρότεροςο κίνδυνος από την υπεριώδηακτινοβολία. Όσο μεγαλύτεροςείναι ο ΔείκτηςUV τόσο πιο εύκολα και πιοσύντομαμπορούννα εμφανισθούνταανεπιθύμητααποτελέσματατης υπεριώδους ακτινοβολίας.Επίσης η σημαντικότητατων βλαβερών αποτελεσμάτωντης εξαρτάται όχι μόνοαπό την ένταση της ακτινοβολίαςπου δέχεται ένα άτομο,αλλά καιαπό το βαθμόευαισθησίας του. Μεγαλύτεροςκίνδυνος υπάρχει όσο πιο ανοιχτός είναι ο τύπος του δέρματόςμας,για ανθρώπους μεανοιχτόχρωμαμάτιακαι ξανθά ή κόκκινα μαλλιά.
Ουπολογισμόςτης πρόγνωσης του δείκτηακτινοβολίας γίνεται καθημερινάστοΙνστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και ΒιώσιμηςΑνάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Επιπτώσειςτου ήλιου στην υγεία
Είναιγνωστό ότι προκαλείται γήρανσηκαι εγκαύματατου δέρματος.Χρησιμοποιώνταςτα στοιχεία που συλλέγονταισυστηματικάαπό την επιστημονικήβιβλιογραφία, ο Π.Ο.Υ. έχειπροσδιορίσει εννέα δυσμενείςεκβάσειςυγείας που προκαλούνται σαφώς από UVR έκθεση. Οι εννέα ασθένειες πουαξιολογήθηκαν είναι:
–Δερματικόκακοήθεςμελάνωμα(CMM): το μελάνωματου δέρματοςείναι ένας κακοήθης καρκίνος μευψηλά ποσοστά θνησιμότητας.Μεταξύ 50% και 90% τουφορτίου της ασθένειας από το μελάνωμαοφείλεται στην έκθεση UVR, όπωςυπολογίζει ο WHO.
-Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα(SCC): αυτό είναι ένα άλλο είδοςκακοήθους καρκίνου δέρματοςπουπροχωρεί γενικά λιγότερο γρήγορα από το μελάνωμακαι είναιλιγότερο πιθανό να προκαλέσει το θάνατο ή την τρέχουσα ανικανότητα. Απότοσυνολικό νοσολογικό φορτίο του καρκινώματοςαυτού, το 50 – 70% αποδίδεται στην έκθεση στην υπεριώδηακτινοβολία.
-Βασικοκυτταρικό καρκί
