elenidfn@yahoo.com
Το θερμόμετρο του Ιουνίου άρχισε ήδη να πλησιάζει τα «κόκκινα» -μεμικρή καθυστέρηση φέτος- και επέτρεψε τα μπάνια «του λαού» που έχουνήδη αρχίσει.Ωστόσο, η απόλαυση της κολύμβησης και του… τσαλαβουτήματος στη θάλασσαμπορείνα διακοπεί ακαριαία και δυστυχώς κάποιες φορές μοιραία από ατυχήματαπουσυμβαίνουν και απαιτούν απαραίτητη προετοιμασία και γνώσεις για τηνάμεσηαντιμετώπισή τους. Ιδιαιτέρως κατά την περίοδο των καλοκαιρινώνδιακοπών πουβρισκόμαστε μακριά από το σπίτι, ο σωστός εξοπλισμός του φαρμακείου τωνδιακοπών μπορεί να κάνει τις ημέρες της θάλασσας ή και της εξόρμησηςστο βουνόπιο ήρεμες και με λιγότερες δυσάρεστες εκπλήξεις.
Το τσίμπημα της τσούχτρας
Οι πιο συχνές από αυτές είναι το τσίμπημα μιας τσούχτρας ή η«επιπόλαια συνάντηση» με έναν αχινό, κυρίως για όσους δεν έχουν καλήσχέση μετα βατραχοπέδιλα. Οι τσούχτρες απελευθερώνουν τοξίνη που προκαλείερεθισμό καιαντιδρά με διαφορετική έκταση ανάλογα με τον τύπο δέρματος. Δύο είναιοι χρυσοίκανόνες για τα πρώτα λεπτά μετά το τσίμπημα της τσούχτρας: Μηνξεκινήσετε νατρίβετε το σημείο επίμονα και μην προσπαθήσετε να απαλύνετε τον πόνο μεγλυκόνερό. Απλώστε στην περιοχή μία κρέμα κορτιζόνης, θα σας ανακουφίσειιδιαίτερα.Ορισμένοι μάλιστα συνιστούν τη ρίψη οινοπνεύματος ή και βενζίνης γιατηναδρανοποίησης της τοξίνης. Ακόμη, προτιμείστε το θαλασσινό νερό και μίαλεπτήστρώση άμμο ή ταλκ, προκειμένου να δημιουργήσετε ένα παχυλό στρώμα.
Το άγγιγμα του αχινού
Τα αγκάθια του αχινού μπορούν να εισχωρήσουν εύκολα στο δέρμα,πράγμα που συμβαίνει συχνά και ενδέχεται να τρυπώσουν ακόμη και σταπιο…απίθανα σημεία, κυρίως στα μέρη του ποδιού που έρχονται σε επαφήπερισσότερο μετο θαλάσσιο έδαφος, τα φύκια και τα βράχια. Για να απομακρύνετε τααγκάθια τουαχινού χρησιμοποιήστε ένα τσιμπιδάκι για τα φρύδια ή μία καρφίτσα πουθα έχετεαπολυμάνει με Betadine,προσέχοντας να βγάλετε και όχι να σπάσετε τα «απομεινάρια» του αχινού.Υπάρχεικίνδυνος, εκτός από τον πόνο και τον ερεθισμό, να αναπτυχθούνκοκκιώματα. Γι’αυτό καλό είναι να καθαρίσετε καλά την περιοχή και να βάλετε κομπρέσεςμε ξίδι.
Το κεντρί της μέλισσας
Σε θάλασσα ή σε βουνό, όπου υπάρχουν μελίσσια, ενδέχεται να«πυκνώσουν» οι συναντήσεις με τις μέλισσες. Την περίοδο του καλοκαιριούαυξάνονται επίσης τα τσιμπήματα από σφήκες, αράχνες ή άλλα έντομα πουπροκαλούνοίδημα, κοκκινίλες, κνησμό, ενίοτε και λεμφαδενίτιδα. Κρέμα κορτιζόνηςήαμμωνία, αμβλύνουν άμεσα τα συμπτώματα. Αν το τσίμπημα προέλθει απόμέλισσα,φροντίστε να αφαιρέσετε το κεντρί της. Τοποθετήστε στην ερεθισμένηπεριοχήπαγοκύστη, επιβραδύνετε με αυτό τον τρόπο τη διάχυση του δηλητηρίου. Ανδιαπιστώσετε ότι τα συμπτώματα δεν υποχωρούν, αναζητείστε ιατρικήβοήθεια.
Η περίπτωση των αλλεργικών
Τελείως διαφορετική είναι η αντιμετώπιση των τσιμπημάτων σε άτομα μειστορικό αλλεργικού σοκ. Σε αυτή την περίπτωση, όπως μας εξηγεί οφαρμακοποιόςκ. Νίκος Λεοντής, απαραίτητο είναι να υπάρχει και να χρησιμοποιηθεί ηαπαραίτητη σύριγγα αδρεναλίνης ή κορτιζόνης. Αυτές οι ειδικέςσυσκευασίες είναισωτήριες για τις περιπτώσεις των αλλεργικών, οι οποίοι πρέπει ναπροβλέπουν ναείναι πάντα εξοπλισμένοι με μία από αυτές.
«Όταν δεν υπάρχει κίνδυνος αλλεργικού σοκ, το τσίμπημα προκαλεί μόνοένα τοπικό ερεθισμό και μόνο αν παρατηρηθεί ιδιαίτερο πρήξιμο που δενυποχωρείαπαιτείται η συνδρομή γιατρού», σημειώνει ο κ. Λεοντής, ο οποίοςσημειώνειακόμη ότι για την περίπτωση επικίνδυνων τσιμπημάτων από έντομα καιερπετά (όπωςσκορπιό ή φίδι) υπάρχει και η δυνατότητα χρήσης ειδικής συσκευήςαναρρόφησηςτου δηλητηρίου, που μπορεί να προμηθευτεί και να χρησιμοποιήσει οκαθένας.
Πρώτη συμβουλή: πρώτες βοήθειες
Ωστόσο, όπως άλλωστε παρατηρεί και ο κ. Λεοντής, το σημαντικότεροείναι είτε ο ίδιος ο τραυματίας είτε κάποιος άλλος, να είναι σε θέση ναπαράσχει τις πρώτες βοήθειες στο λεγόμενο «κρίσιμο χρόνο», που μπορείναδιαρκέσει από λίγα λεπτά έως λίγες ώρες. Γι’ αυτό όποιος ενδιαφέρεταιμπορεί ναπαρακολουθήσει σχετικά μαθήματα (πχ στον Ερυθρό Σταυρό), ώστε να είναισε θέσηνα αντεπεξέλθει αποτελεσματικά σε μία τέτοια περίσταση. Ακόμη, θα ήτανιδιαίτερα ωφέλιμο και για τους μαθητές να διδάσκονται στο σχολείοχρήσιμεςσυμβουλές και τεχνικές πρώτων βοηθειών.
Κατά την περίοδο του καλοκαιριού οι συχνότερες περιστάσεις είναι:
– Κίνδυνος πνιγμού
Πρώτο βήμα είναι η ασφαλής ανάσυρση τόσο του θύματος όσο και τουίδιου. Πολλές φορές το θύμα, στην προσπάθειά του να σωθεί, γαντζώνεταικυριολεκτικά επάνω στο σωτήρα του και τον παρασύρει στο βυθό. Ο βασικόςκανόναςτης διάσωσης στο νερό είναι: «Πέταξε, ρυμούλκησε, κωπηλάτησε και μόνοτότεπήγαινε», δηλαδή, αρχικά θα πρέπει να πετάξετε στο θύμα ένα σκοινί ήκάποιοπλωτό αντικείμενο (στρώμα θαλάσσης, σωσίβιο) για να κρατηθεί ώσπου ναφτάσειβοήθεια.
Ένα άτομο που πνίγεται μπορεί να σωθεί μόνο με την άμεση εφαρμογήτεχνητής αναπνοής στόμα με στόμα, δηλαδή μόλις βγει από το νερό καιπριν ακόμημεταφερθεί στην ακτή. Στην επιφάνεια του νερού μπορεί να γίνει μόνοτεχνητήαναπνοή, πουαρχίζει με δέκα δυνατέςεμφυσήσεις για να περάσει ο αέρας μέσα από τους γεμάτους με νερόαεραγωγούς. Ηκαρδιοπνευμονική αναζωογόνηση δεν μπορεί να εφαρμοστεί μέσα στο νερόκαι κάθετέτοια προσπάθεια αποτελεί χάσιμο χρόνου.
Όταν φτάσετε στην ακτή:
1. Τοποθετείται τοθύμα σετέτοια θέση, ώστε το κεφάλι του να βρίσκεται χαμηλότερα από τον κορμότουσώματος.
2. Πιέζεται τοστομάχι του,ώστε να αδειάσει από τα περιεχόμενα υγρά. Χτυπήματα στην πλάτη, βοηθούνστοάδειασμα των πνευμόνων από τα υγρά χωρίς να σπαταλάτε πολύ χρόνο.
3. Αποφράσσεται ολάρυγγαςαπό τυχόν ξένα σώματα (φύκια, εμέσματα, κ.λπ.).
4. Εάν το θύμα δενπαρουσιάζει αναπνοή και σφυγμό, ταχύτατα ξεκινά η προσπάθειακαρδιοπνευμονικήςαναζωογόνησης.
5. Αν το θύμαπαρουσιάζεισφυγμό, αλλά όχι αναπνοή πρέπει να γίνει υπερέκταση του κεφαλιού για νααπελευθερωθούν οι αεροφόρες οδοί. Δηλαδή, η παλάμη του ενός χεριού τουανανήπτηεφαρμόζεται στο μέτωπο του θύματος ασκώντας έλξη προς τα πίσω, ενώ τοάλλο τουχέρι φέρεται στοναυχένα, ασκώντας ώθησηπρος τα επάνω. Ακολουθούν εμφυσήσεις αέρα, με επαφή χειλιών (η μύτησυλλαμβάνεται με το χέρι του ανανήπτη και φράσσεται).
6. Το θύμαμεταφέρεται στοπλησιέστερο θεραπευτήριο, ακόμη και αν έχει συνέλθει πλήρως.
– Αιμορραγία
Οι αιμορραγίες ελέγχονται με κρύο νερό και άμεση πίεση με καθαρόεπίδεσμο, μέχρι να σταματήσει η αιμορραγία. Χαλαρώνετε περιοδικά τηνπίεση,κοιτάζοντας εάν ελέγχθηκε η αιμορραγία και επί διακοπής της αιμορραγίαςδένετεαπαλά με καθαρή επίδεση.
Εάν η αιμορραγία είναι ακατάσχετη και απειλητική για τη ζωή τουθύματος εφαρμόζετε σφιχτή επίδεση με ύφασμα πλάτους τουλάχιστον πέντεεκατοστών, όπως λωρίδα από σεντόνι ή μαντήλι, κεντρικά ακριβώς πάνω απότοσημείο της ακατάσχετης αιμορραγίας. Τέτοιο ύφασμα καλό είναι ναβρίσκεται πάνταστο αυτοκίνητο. Στις περιπτώσεις που έχει κοπεί μεγάλο αγγείο στο πόδιή στοχέρι, λόγω σοβαρού ατυχήματος -π.χ. τροχαίου – το αίμα αναβλύζειάφθονο, υπόπίεση. Το είδος αυτό της επίδεσης εφαρμόζεται μόνο σε μέλος, π.χ στοχέρι ή στοπόδι και ποτέ στον θώρακα, κεφάλι, ή κοιλιά. Επειδή ανακόπτεται ηκυκλοφορίατου αίματος στο μέλος, μπορεί να προκληθούν βλάβες από την διακοπή τηςκυκλοφορίας που να οδηγήσουν ακόμη και σε απώλεια του άκρου. Η διάρκειατηςπερίδεσης δεν πρέπει να υπερβαίνει τα δεκαπέντε λεπτά, τοποθετείταιμόνο ωςέσχατη λύση και πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για γρήγορη μεταφορά τουτραυματίαστο νοσοκομείο.
– Εγκαύματα από τον ήλιο
Για εγκαύματα από τον ήλιο
Πλένουμε αμέσως το έγκαυμα με δροσερό νερό. Η πλύση μισή ώρα μετά τοέγκαυμα δεν έχει νόημα ή ωφέλεια. Μετά τον καθαρισμό, επαλείφουμε τοσημείο μεBetadine (κόκκινο ιώδιο). Συνιστάται η επάλειψη με ιώδιο μία, δύο φορέςτηνημέρα. Με αυτό τον τρόπο θα δημιουργηθεί μία κρούστα πάνω από την πληγήκαιέτσι θα γιατρευτεί το δέρμα στο εσωτερικό της. Αποφεύγουμε τηνεπανέκθεση στηθερμική ηλιακή ακτινοβολία, μέχρι να βελτιωθεί η κατάσταση. Αν πρέπειοπωσδήποτε να βγούμε στον ήλιο, καλό θα ήταν να καλύψουμε τασυγκεκριμένασημεία με ύφασμα.
