marianaxan@yahoo.gr
Μια πρωτοποριακή αυτή έρευνα εκπόνησαν και επέβλεψαν επιστήμονες τουΙΝ.ΑΛ.Ε. με επικεφαλής το βιολόγο – ιχθυολόγο Δρ. Μάνο Κουτράκη καιπρόεδρο τουΦορέα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου – Βιστονίδας – Ισμαρίδας και τουςσυνεργάτες τουΑ. Σαπουνίδη, Ν. Καμίδη και Δ. Λαχουβάρη τα δύο τελευταία χρόνια. Η επιστημονική ομάδα τουΙνστιτούτουΑλιευτικής Έρευνας (ΙΝ.ΑΛ.Ε.) που εδρεύει στη Νέα Πέραμο του ΔήμουΠαγγαίουΚαβάλας, εμφύτευσε σε ψάρια του Νέστου μικροτσίπ προκειμένου ναπαρακολουθήσουντο μεταναστατευτικό τους ταξίδι αλλά και να το διευκολύνουν με στόχο ναπροστατευτεί η ιχθυοπανίδα του ποταμού.
250 ψάρια με μικροτσίπ στο Νέστο
Στο πλαίσιο λοιπόν αυτής τη έρευνας τοποθετήθηκαν πιλοτικά μικροτσίπσε ψάρια που ανήκουν σε είδη που υπάρχουν σε αφθονία στην ιχθυοπανίδατουΝέστου όπως: ποταμοκέφαλοι και μπριάνες, προκειμένουέτσι να είναιδυνατή η μελέτη της μετακίνησης των ψαριών. Συνολικά τοποθετήθηκαν 250τσιπάκιασε ψάρια μερικά από τα οποία συνέλεξαν ξανά οι ερευνητές λαμβάνονταςχρήσιμεςκαι ενδιαφέρουσες πληροφορίες.
«Τοποθετήθηκαν περίπου 250 τσιπάκια και «σκανάροντας» τα στοιχεία,από κάποια ψάρια που καταφέραμε να ξαναπιάσουμε, συλλέξαμε χρήσιμεςπληροφορίες», αναφέρουν οι επιστήμονες από το Ινστιτούτο ΑλιευτικήςΈρευνας πουπραγματοποιούν την έρευνα, προσθέτοντας ότι στη συγκεκριμένη περιοχήαπαγορεύεται η αλιεία, αλλά ακόμα κι αν κάποιο ψάρι αλιευτεί απόερασιτέχνηψαρά, μπορεί εύκολα να εντοπισθεί το τσιπ που βρίσκεται στην κοιλιά του.
Τα φράγματα δυσκολεύουν τις μετακινήσεις των ψαριών
Στη σχετική μελέτη που εκπονήθηκε τονίζεται ότι η αδυναμίαμετακίνησης των πληθυσμών των διαφόρων ειδών ιχθυοπανίδας λόγω τηςύπαρξηςφραγμάτων και άλλων τεχνικών ή φυσικών εμποδίων που υπάρχουν κατά μήκοςτουποταμού Νέστου και των παραπόταμών του μπορεί να επιλυθεί εν μέρει μετηνκατασκευή σκαλών ψαριών, παρακαμπτήριων καναλιών ή άλλων συστημάτωνμεταφοράςτων ψαριών. Ο σχεδιασμός της κατασκευής αυτών των συστημάτων πρέπει ναγίνει μεβάση ορισμένων πτυχών όπως της συμπεριφοράς των μεταναστευτικών ψαριώνκαι τηςταχύτητας με την οποία κολυμπούν.
Στην έρευνα προτείνεται η κατασκευή ενός παρακαμπτηρίουκαναλιού
Το φράγμα των Τοξοτών αποτελεί το πρώτο και παλαιότερο μεγάλοεμπόδιο στην ανοδική πορεία ορισμένων μεταναστευτικών ειδών όπως τοχέλι και ησαρδελομάνα. Σύμφωνα με την μελέτη που εκπονήθηκε κρίνεται αναγκαία ηκατασκευήενός παρακαμπτηρίου καναλιού, το οποίο θα αποκαταστήσει τη διέλευση τωνειδώντης ιχθυοπανίδας κατά μήκος του Νέστου. Από την ανάλυση των προτάσεωνγια τηνκατασκευή παρακαμπτηρίου καναλιού η μόνη εφικτή και τεχνικά εναλλακτικήλύσηείναι η κατασκευή ενός νέου καναλιού που θα περνάει κάτω από την παλιάΕθνικήΟδό Καβάλας _ Ξάνθης και πάνω από τη αρδευτική διώρυγα που βρίσκεταινότια τηςεθνικής οδού. Η κατασκευή του συγκεκριμένου έργου θα διαρκέσει δυοχρόνια, θακοστίσει 1,5 εκατομμύριο ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί από τοΕπιχειρησιακόΠρόγραμμα Αλιεία.
«Είναι αναγκαία ηκατασκευήενός ή και δυο περασμάτων ψαριών στο φράγμα. Αυτά μπορεί να είναι έναπαρακαμπτήριο κανάλι, το οποίο θα αποκαταστήσει πλήρως την κινητικότητατωνειδών της ιχθυοπανίδας κατά μήκος του ποταμού, και ένα πέρασμα ψαριών,το οποίοθα εστιάζει κυρίως στο χέλι», σημειώνει ο κ. Κουτράκης.
Παράλληλα τονίζει ότι οι υπόλοιπες εναλλακτικές -σε μικρό ήμεγαλύτερο βαθμό- απαιτούν επέμβαση στο κύριο σώμα ή στα βοηθητικά έργατουφράγματος, κάτι που εξαρχής συναντούσε την αντίδραση των εμπλεκόμενωνφορέων,λόγω κινδύνου στατικής αστοχίας.
Στη μελέτη των επιστημόνων, προτείνεται να κατασκευαστεί τεχνητόκανάλι από οπλισμένο σκυρόδεμα, λύση που θα διευκολύνει και τη χρήσητουπαρακαμπτήριου καναλιού από περισσότερα των τεσσάρων ειδών τηςιχθυοπανίδας(Χέλι, Θρακοτηλινάρι, Μπριάνα, Σύρτης), όπως και από το μικρό σεμέγεθοςΤσιρωνάκι, που βρέθηκε σε μεγάλη αφθονία στην περιοχή, αλλά και από τηΦρίσσα(alosa fallax), ένα μεγάλο σε μέγεθος (40-50 εκατ.) μεταναστευτικόείδος, πουανεβαίνει τους ποταμούς, για αναπαραγωγή τους ανοιξιάτικους μήνες.