Το φρούτολοιπόν της Παγκοσμιοποίησης δεν μας προέκυψε ξαφνικά την πρωία της 10ηςΝοεμβρίου 1989, ούτε λίγο αργότερα στις 21 Δεκεμβρίου 1991 ότανκατάρρευσε ηΣοβιετική Ένωση και οι Η.Π.Α. έμεινε μονοκράτορας στην πλανητικήσκακιέρα –γι’αυτό και ο Πρόεδρος τους ονομάσθηκε Πλανητάρχης.ΗΠαγκοσμιοποίηση είχε σχεδιασθεί πολύ πριν, απλώς όλα τα χρόνια τουΨυχρούΠολέμου εφαρμοζόταν με την γνωστή αμερικανική μέθοδο «έναβήμα κάθε φορά».Γι’ αυτό και όποιος προσπαθήσει να ξετυλίξει το νήμα τηςΠαγκοσμιοποίησης, πολύσύντομα αντιλαμβάνεται πως δεν έχει να κάνει με ένα κουβάρι αλλά με τονιστόμιας γιγάντιας αράχνης, που απλώνεται αενάως τυλίγοντας όλο καιπερισσότερο τονταλαίπωρο πλανήτη μας και εμάς τους ίδιους.
Κατά τηδιάρκεια του Μεσοπολέμου συνέβησαν τρεις μεγάλης έκτασης οικονομικέςυφέσεις,το 1920, το 1930 και το 1938, που οδήγησαν στην συρρίκνωση τουπαγκόσμιουεμπορίου και σε κοινωνικές συνέπειες, που απειλούσαν την καπιταλιστικήοικονομία με ανατροπή και ανάδυση στη θέση της ενός σοσιαλιστικούσυστήματος παγκόσμιαςκλίμακας. Μία από τις βασικότερες αιτίες της προπολεμικής οικονομικήςκρίσηςδεν ήταν τόσο η χρηματιστηριακή κρίση της Νέας Υόρκης (24-29 Οκτωβρίου1929)αλλά ο νόμος Smoot-Hawley πουψήφισε το Αμερικανικό Κογκρέσο στιςαρχές του 1930 προκειμένου να προστατεύσει τα αμερικανικά προϊόντα.Αποτέλεσμααυτού του νόμου ήταν η δημιουργία ενός κλίματος προστατευτισμού τωνεθνικώνοικονομιών και η κατάρρευση του παγκοσμίου εμπορίου. Προϊόν αυτής τηςκατάστασης ήταν το σύστημα ανταλλαγών προϊόντων μέσω «κλήριγκ»,δηλαδή ενός διακρατικού συμψηφιστικού λογαριασμού.
Όμως κάθε πρόβλημα έχει και την λύση του. Τοπρόβλημα του προστατευτικού εμπορίου λύθηκε με ένα γεγονός εκτεταμένηςκλίμακας, τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Γι’ αυτό και η μόνη χώρα που βγήκεδυνατήαπό τον πόλεμο ήταν οι Η.Π.Α. Εν συνεχεία, το επόμενο βήμα στηπαγκόσμιασκακιέρα ήταν η δημιουργία μίας διεθνούς έννομης τάξης, αφού η ΚοινωνίατωνΕθνών είχε εκ των πραγμάτων καταρρεύσει. Έτσι, εν μέσω Β΄ ΠαγκοσμίουΠολέμου,στις 1 Ιανουαρίου 1942, υπογράφηκε η Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών από26 κράτημεταξύ των οποίων και η Ελλάδα δια της Εξόριστης Κυβερνήσεως.
Στα πλαίσιατου Ο.Η.Ε. έγιναν οι επόμενες οικονομικές συμφωνίες, αφού ταυτόχροναέτρεχανκαι τα οικονομικά συμφέροντα. Μεταξύ 1-22 Ιουλίου 1944 έγινε τοΣυνέδριο στο BrettonWoods που οδήγησε στις ομώνυμες συμφωνίες, για τηνμεταπολεμική τάξηπαγκόσμιου εμπορίου. Έτσι δημιουργήθηκαν η ΔιεθνήςΤράπεζα Ανασυγκρότησηςκαι Ανάπτυξης (IBRD), η ΓενικήΣυμφωνία Δασμών και Εμπορίου(GATT) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο(IMF). Στο σημείο αυτόέλαβαν χώρα τα δύο πιο ύπουλα βήματα της Παγκοσμιοποίησης: GATT και IMF!
α) Η G.A.T.T., συστάθηκε σκοπότην απελευθέρωση του παγκόσμιου εμπορίου και εξ αρχής γινόντουσανδιεθνείςδιαπραγματεύσεις κατά «Γύρους», που έπαιρναν διάφοραονόματα καικατέληξαν στο Γύρο της Ουρουγουάης,με τον οποίον ιδρύθηκε ο ΠαγκόσμιοςΟργανισμός Εμπορίου (WTO) την 1ηΙανουαρίου 1995. Ουσιαστικάδηλαδή θεσμοθετήθηκε η Παγκοσμιοποίηση, καταργώντας κάθε εμπόδιο γιατηνελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων και καταναλωτικών αγαθών, αφού είχετσακισθεί τοσοβιετικό μπλοκ.
β) Το Δ.Ν.Τ. δημιουργήθηκε για νασταθεροποιήσει τις παγκόσμιες ισοτιμίες συναλλάγματος και ναανασυγκροτήσει τοδιεθνές σύστημα πληρωμών, ιδίως των ασταθών οικονομικά χωρών. Σήμερα τοΔ.Ν.Τ.περιγράφει τον εαυτό του ωσάν να προσπαθεί «ναπροωθήσει την παγκόσμιανομισματική συνεργασία, να διασφαλίσει την οικονομική σταθερότητα, ναδιευκολύνει το διεθνές εμπόριο, να προωθήσει την εργασία και τηνσταθερήοικονομική ανάπτυξη και να μειώσει την φτώχεια»!!! Στην πράξη όπου πάει τοΔ.Ν.Τ. βασιλεύει ηφτώχεια κι η εξαθλίωση ενώ οι οικονομικοί δείκτες ευημερούν, μεκραυγαλέοπαράδειγμα την Γουατεμάλα.
Οι συμφωνίεςστο Bretton Woods συνέβαιναν ενώΗ.Π.Α. και Ε.Σ.Σ.Δ. ήταν ακόμησύμμαχοι. Τελειώνοντας όμως ο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμος επήλθε διαφωνίαμεταξύ τωνδύο πόλων, αυτό που ο George Orwell γράφοντας στην εφημερίδα TRIBUNEπεριέγραψε ως «η ειρήνη δεν είναι ειρήνη, αλλά ένας διαρκής ΨυχρόςΠόλεμος». Οι Δυτικοί ίδρυσαν στις 4 Απριλίου 1949το Οργανισμό τουΒόρειο-Ατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ)και οι Ανατολικοί το 1955το Σύμφωνο Φιλίας, Συνεργασίας και Αμοιβαίας Βοήθειας (ΣύμφωνοτηςΒαρσοβίας). Η αντιπαράθεση αυτή είχε ως αποτέλεσματο Δυτικό σύστημα ναείναι πολύ προσεκτικό στα βήματα που ακολουθούσε προς τηνΠαγκοσμιοποίηση.
Αφού λοιπόντέθηκαν οι βάσεις ενός διεθνούς συστήματος για την εξυπηρέτηση τουπαγκοσμίουεμπορίου, έπρεπε να τεθούν και οι δογματικές βάσεις του συστήματος, εφ’όσον τοΣοβιετικό μπλοκ είχε γερές δογματικές βάσεις στο Μαρξισμό. Η Δύσηστηρίχθηκεστις αρχές της καπιταλιστικής οικονομίας, της αέναηςπροσφοράς και τηςζήτησης, επάνω στην οποία στήριξε τις αρχές τηςελάχιστης ή και μηδαμινήςκρατικής παρέμβασης. Αυτές είναι σε γενικές γραμμέςοι δογματικέςβάσεις της Σχολής του Σικάγο,του Νεο-Φιλελευθερισμούκαι του πάπα αυτών Milton Friedman.Η θεωρητική έρευνα καιτεκμηρίωση των θέσεων αυτών δεν έλαβε χώρα μόνο στον τομέα τωνΟικονομικώνΕπιστημών, αλλά επεκτάθηκε στον τομέα των Κοινωνικών Επιστημών, τωνΑνθρωπιστικών Σπουδών, της Ψυχολογίας, της Φιλοσοφίας, της Ηθικής κ.α.,σαν ναλέμε Παγκοσμιοποίηση και στην διανόηση!
Και ενδιάμεσαλαμβάνονταν τα διάφορα μέτρα ή εφαρμόζονταν για πρώτη πειραματικήαπόδειξη στιςβασανισμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Μαύρης Αφρικής. Ένααπό ταβασικότερα βήματα της Παγκοσμιοποίησης υπήρξε και η πράξη που έμεινεγνωστή ως«Nixon Shock» στις 15 Αυγούστου1971, με την οποία το αμερικανικόδολάριο $ έπαψε να έχει αντίκρυσμα σε χρυσό, αλλά απλώς αποτελούσεπλέονυπόσχεση της Ομοσπονδιακής Κυβερνήσεως των Η.Π.Α.! Μελίγα λόγια όποιοςέχει την μηχανή που κόβει το πράσινο χαρτάκι κάνει ότι θέλει:τυπώνειόσο χαρτάκι θέλει, χρεώνει όποιον θέλει και όσο θέλει και σε όποιαισοτιμία,δανείζει με χαμηλή ισοτιμία και όταν ζητά τα απαιτητά, τα απαιτεί μευψηλήισοτιμία, κ.ο.κ.. Μιλάμε δηλαδή για έννομη απάτη και τοκογλυφία εσχάτουβαθμού.
Μέχρι στιγμήςμιλάμε για έναν κόσμο αγγελικά πλασμένο. Τουλάχιστον φαινομενικά, διότιόλες οιδιακηρύξεις είναι υπέρ του ανθρώπου, υπέρ των ελευθεριών του ανθρώπουκαι τουατόμου κ.λπ.. Αυτά όσο υπήρχε το αντίπαλο δέος. Μετά την πτώση τουΣοβιετικούΜπλοκ τα πράγματα έγιναν ανεξέλεγκτα. Το παγκόσμιο κεφάλαιο απλώθηκεκαιγιγαντώθηκε με τεράστιους ρυθμούς, μετεξελίχθηκε σε καθαράχρηματοπιστωτικό,ακολούθησε την ταχύτητα της διάδοσης της πληροφορίας και δημιούργησεκυρίωςάυλα αγαθά (δομημένα ομόλογα, spreads, κ.α.), και άρχισε να δείχνει τοπραγματικό του πρόσωπο. Και βέβαια έφθασε η 7ηΣεπτεμβρίου2008 η οποία αποτελεί ορόσημο γιατην σύγχρονη ιστορία,αφού το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο μη έχοντας τι άλλο να καταβροχθίσειάρχισε νατρώει τις ίδιες του σάρκες και των ομοίων του. Αυτά όλα δεν είναι τουπαρόντοςνα επαναληφθούν, αφού έχουν αναλυθεί ήδη σε προηγούμενα αφιερώματα: α) Κρίσειςκαι επικρίσεις ή Μανιφέστο κοινής λογικής (6 Μαρτίου 2010).β) Κρίσεις,Επικρίσεις και Συνταγματικές Εκτροπές (2 Μαΐου 2010). γ) Τοπειραματόζωον η Ελλάς το ζώον ο Έλληνας, το ζώον ο Ευρωπαιος(29 Δεκεμβρίου2010).
Εκείνο πουενδιαφέρει το παρόν είναι το γεγονός ότι όλα τα περί ελευθερίας τουανθρώπουκαι του ατόμου πήγαν περίπατο. Η μόνη ελευθερία πουπρέπει να υπάρχειείναι μόνον η ελευθερία διακίνησης των κεφαλαίων και των καταναλωτικώναγαθών.Γι’ αυτό και στις φτωχές και καταχρεωμένες χώρες τα επώνυμα αγαθάεπίδειξηςπωλούν τρελά, ενώ οι άνθρωποι στερούνται βασικών κοινωνικών αγαθών.
Όσο για τηνδόμηση της εξουσίας η δογματική της Παγκοσμιοποίησης φρονεί ότι πρέπεινακαταργηθούν κράτη, σύνορα, γλώσσες, θρησκείες, πολιτισμικέςιδιαιτερότητες,κρατικές μηχανές, κοινωνικά αγαθά και γενικά ότι αποτελεί εμπόδιο στηνασυδοσίατου παγκοσμιοποιημένου χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου. Όλα πρέπει ναλειτουργούνσύμφωνα με το αξίωμα της Ισορροπίας μέσω Προσφοράςκαι Ζήτησης.Συνεπακόλουθο αυτής είναι η υπερχρέωση των κρατών στο νόμισμα χωρίςαντίκρυσμαπραγματικής αξίας, το δολάριο $, η εξαθλίωση των μαζών και η ανάληψηόλων τωνκρατικών λειτουργιών από ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Αυτά μπορεί ναπροξενούν φόβο ή γέλιο στον αναγνώστη αυτής της στήλης. Όμως δεναποτελούν ούτεσενάριο επιστημονικής φαντασίας ούτε αφήγημα συνωμοσιολογίας. Έχουνεφαρμοσθείευρέως σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπως την Γουατεμάλα,την Αργεντινήκαι αλλού. Η συνταγή είναι απλή: Ήδη από την δεκαετία του 1970 τηνεξουσίααναλάμβανε μία διεφθαρμένη τάξη ανθρώπων, με όπλο το ψέμα και σκοπό τηνλεηλασία της οικονομίας. Η μερίδα αυτή καταλάμβανε την εξουσία μεφρούδες καιεθνικιστικές υποσχέσεις, στην πράξη εφάρμοζε ακριβώς τα αντίθετα,ιδιοποιούνταντον εθνικό πλούτο, κατέστρεφε τις παραγωγικές δομές, εξαθλίωνε τιςμάζες,ιδιωτικοποιούσε τα πάντα ξεπουλώντας ακόμη και την λαϊκή υδροδότηση. Τοδημόσιοχρέος αυξάνονταν, αφού κάθε φορά δανείζονταν το πράσινο χαρτάκι $ σεμεγαλύτερες δόσεις, ενώ σε κάποια στιγμή εμφανιζόταν και το Δ.Ν.Τ. να«σώσει»τη χώρα (δηλαδή να διασφαλίσει τα υπερκέρδη του παγκοσμίουχρηματοπιστωτικούκεφαλαίου).
Τέλος ήρθε καιο Πόλεμος του Ιράκ, ο οποίος πέρα από το γεγονός ότι οι Η.Π.Α.επιδείκνυαν τηνμονοκρατορία τους αυθαδώς, αποτέλεσε και το γενικό πείραμα τηςιδιωτικοποίησης.Το μεγαλύτερο τμήμα των επιχειρήσεων διεξάγεται με το σύστημα ανάθεσηςσεεργολάβους-εργολήπτες, οι οποίοι βέβαια δεν εργάζονται για την ψυχή τωνπρογόνων τους, αλλά για τεράστια κέρδη. Δηλαδή το αμερικανικό δημόσιονκαι οΑμερικανός φορολογούμενος, πληρώνουν εργολάβους να διεκπεραιώσουνκρατικέςλειτουργίες (αυτά που στην οικονομική επιστήμη ονομάζονται «κοινωνικάαγαθά»), σε κόστοςυπερπολλαπλάσιο αυτού που θα κόστιζε στηναπλή κρατική διεκπεραίωση! Ορίστε τοδογματικό πλαίσιο τηςΠαγκοσμιοποίησης σε πρακτική εφαρμογή!
Θα αναρωτηθείο αναγνώστης, τι σχέση έχει η Ελλαδίτσα μας με όλο αυτό το τρομερό καιανανατριχιαστικό σκηνικό; Μα αν ξαναδιαβάσει όλα τα παραπάνω έχοντας κατάνου τοελληνικό χάλι που ζούμε σήμερα, θα καταλάβει πως όλα –και εδώ–συνέβησαν κατάτην μέθοδο «ένα βήμα κάθε φορά»:Ψηφίζαμε και ψηφίζουμεανθρώπους, οι οποίοι ψευδώς δήλωναν πατριώτες που θα έσωζαν την χώρα,μόλιςόμως έπιαναν την κουτάλα του κρατικού κορβανά ιδιοποιούνταν τον εθνικόπλούτο,δανείζονταν για να ιδιοποιηθούν ακόμη περισσότερα, καταχρέωναν τοκράτος και τοέθνος, εξαθλίωναν το πολιτιστικό και ηθικό μας θεμελίωμα, υποθήκευαν τομέλλοντων παιδιών μας. Ορίστε το ελληνικό χάλι ποιο είναι!
Βέβαια, κάθεκατάσταση όσο αήττητη κι αν φαντάζει, εν τούτοις εμπεριέχει και τρωτάσημεία,τα οποία αν εντοπισθούν μπορούν να την κατεδαφίσουν. Στην παρούσαπερίσταση οΈλληνας έχει τέσσερα όπλα στην διάθεσή του:
α) Να πάψουμε να αγοράζουμε τα(άχρηστα) προϊόντα που μας επιβάλλει το παγκοσμιοποιημένο σύστημα.Μπορεί ναμην γλιτώσουμε από την εξαθλίωση που είναι έξω από την πόρτα μας, αλλάθαστερήσουμε τους δημιουργούς της κατάρρευσης μας από ένα σημαντικό τμήματωνυπερκερδών τους.
β) Να αναθερμάνει τη σχέση του μετον πατροπαράδοτο τρόπο ζωής και τις προγονικές αξίες, που βοήθησαν τολαό μαςνα επιζήσει επί αιώνες στερήσεων.
γ) Να αντιληφθεί ότι ο τύραννοςδεν μιλά ούτε με συναισθηματικούς ούτε με πατριωτικούς όρους. Πρόκειταιπερίστυγερού και απάτριδος κτήνους που σκοπό έχει την εξαθλίωση του μέσουΈλληνακαι τον εξανδραποδισμό των πάντων.
δ) Το βασικότερο όπλο είναι ηδιανοητική εγρήγορση και δικτύωση μας μέσω της ταχύτητας διάδοσης τηςπληροφορίας.
Ξάνθη, 21Απριλίου 2011.
Νικόλαος Θ.Κωνσταντινίδης