elenidfn@yahoo.com
Τις τελικέςπροτάσεις τηςκυβέρνησης για το μέλλον τους ως δραστηριοποιούμενων υπό καθεστώτοςαναμένουννα ακούσουν οι δικηγόροι της Ελλάδας δια στόματος ΓιώργουΠαπακωνσταντίνου, τηνΠέμπτη ή την Παρασκευή. Οι εκπρόσωποί τους θα συναντηθούν με τονυπουργόΟικονομικών, ο οποίος ήδη βρίσκεται σε συνεννόηση με την τρόικα, αύριο,οπότεκαι μετά το πέρας της συνάντησης θα δοθούν οι τελικές προτάσεις τουυπουργείου,αναφορικά με τα επιτάγματα της κατάργησης των ιδιότυπων προνομίων τουκλάδουαπό τη μια και τα αιτήματα των δικηγόρων από την άλλη. Εκπρόσωποι τωνδικηγορικών συλλόγων της Ελλάδας είχαν προχθές συνάντηση με τον υπουργόΔικαιοσύνης ΧάρηΚαστανίδη, ο οποίοςεπιβεβαίωσε για ακόμη μία φορά ότι υιοθετεί τη θέση των δικηγόρων γιατη μηκατάργηση των διπλοτύπων, δηλαδή της διατήρηση των ελάχιστων αμοιβών.ΤηΔευτέρα θα πραγματοποιηθεί Ολομέλεια των προέδρων των δικηγορικώνσυλλόγων,προκειμένου να συζητηθούν τα νέα δεδομένα.
Στην πλευρά των δικηγόρων υπάρχει μία συγκρατημένη αισιοδοξία,ωστόσο τίποτα δεν είναι σίγουρο. Αυτό που οι δικηγόροι πιθανολογούν μεμια δόσηβεβαιότητας είναι ότι ο όρος των «ελάχιστων αμοιβών» θα πάψει ναυπάρχει ωςαντικείμενος με τις αρχές της ελεύθερης αγοράς, αλλά η ουσία θαπαραμείνει μεάλλη μορφή, όπως συμβαίνει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στα 15 από τα27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενδεχομένως, να υιοθετηθεί η μορφή τηςενδεικτικήςτιμής ή του φορολογικού κριτηρίου, κατ’ αντιστοιχία με ότι παραπλήσιοσυμβαίνειστην Ευρώπη.
Το διακύβευμα των δικηγόρων
Σήμερα, στον κλάδο των δικηγόρων υπάρχουν ουσιαστικά 3 περιορισμοί.Ο πρώτος αφορά στην απαγόρευση διαφήμισης, ο δεύτερος στην απαγόρευσηπαράστασης σε αστικές και διοικητικές υποθέσεις που δεν υπάγονται στοδικαστήριο της οικείας περιφέρειας και τα ‘διπλότυπα’ που εξασφαλίζουντηντήρηση των ελάχιστων αμοιβών κατά την παροχή νομικών υπηρεσιών.
Συζητώντας γι’ αυτούς τους περιορισμούς με τον πρόεδρο τουδικηγορικού συλλόγου Ξάνθης κ. Κώστα Γούναρη, μας εξηγεί ότι για τηναπαγόρευσηπροβολής που πρόκειται να αρθεί, έχει συμφωνηθεί μεταξύ των δικηγορικώνσυλλόγων μία ήπια και λογική μορφή διαφήμισης, η οποία θα περιορίζεταιστηνενημέρωση σχετικά με το όνομα, την έδρα και τα επιστημονικά προσόντατουδικηγόρου.
Σχετικά με το δεύτερο περιορισμό, το πρόβλημα εστιάζεται κυρίως στιςπεριοχές που βρίσκονται γύρω από τα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου οιδικηγόροιεπωφελούνται από υποθέσεις ιδιωτών που διαθέτουν επαγγελματική έδραστηνπεριφέρειά τους ή για ανάλογες υποθέσεις. Ωστόσο, αν και υιοθετείταιμία μαζικήστάση αντίθεσης, για τους περισσότερους δεν αποτελεί αιτία πολέμου.
Το κρίσιμο διακύβευμα για τους δικηγόρους εστιάζεται στην κατάργησητων ελάχιστων αμοιβών, βάσει των οποίων για κάθε νομική υπηρεσία πουπαρέχουνοι δικηγόροι κόβεται διπλότυπο, από το οποίο απευθείας παρακρατείται το15% πουαποδίδεται στην Εφορία για κάθε δικηγόρο ανά δίμηνο, μέρος διατίθεταιυπέρ τουΔικηγορικού Συλλόγου και άλλο ποσοστό πηγαίνει απευθείας στοασφαλιστικόταμείο. Οι δικηγόροι επιχειρηματολογούν ότι το σύστημα αυτό συμφέρεικαι τοκράτος διότι εξασφαλίζει έσοδα από όλους τους δικηγόρους και μετριάζειτηφοροδιαφυγή, που ναι μεν συμβαίνει, αλλά όχι μέχρι του ύψους τωνελάχιστωναμοιβών. Άλλωστε, ο ΦΠΑ του 23% δεν είναι δυνατόν να αποκρυφεί. Ακόμη,υποστηρίζουν ότι είναι καλύτερα να πηγαίνει στην Εφορία ο υπάλληλος απόκαθένααπό τους 63 δικηγορικούς συλλόγους ανά δίμηνο, παρά καθένας από τους42.000δικηγόρους ξεχωριστά. Εδώ, να σημειωθεί ότι ενδεχόμενη κατάργηση τωνελάχιστωναμοιβών θα σημάνει και το τέλος των δικηγορικών συλλόγων, αφού δε θαεξασφαλίζεται ποσό για την κάλυψη των λειτουργικών του εξόδων.
Ο κ. Γούναρης υπογραμμίζει ότι η ελάχιστη αμοιβή δεν αποτελεί όριογια τον ανταγωνισμό, «απλά διατηρεί το επίπεδο αξιοπρεπούς άσκησης».Άλλωστε,προσθέτει αυτοί που επωφελούνται και πιέζουν για την κατάργηση τωνελάχιστωναμοιβών είναι οι τράπεζες και οι μεγάλοι ασφαλιστικοί όμιλοι, οι οποίοιέχουνμεγάλο αριθμό παραστάσεων και οι οποίοι, σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θαμπορούν ναδιαπραγματεύονται με το δικηγόρο ώστε να συμπιέσουν σημαντικά το κόστοςτωννομικών πράξεων.
Οι φόβοι των δικηγόρων
Πράγματι, οι αλλαγές αυτές έρχονται σε μία κρίσιμη περίοδο για τουςδικηγόρους, όπως άλλωστε όλες οι διαρθρωτικές αλλαγές που επιχειρούνταιαπό τηνκυβέρνηση για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας. Για τους δικηγόρουςμείζονπρόβλημα αποτελεί η κατακόρυφη αύξηση του αριθμού τους με αποτέλεσμα ναμηνεπαρκούν οι υποθέσεις για να εξασφαλίσουν όλοι ένα σεβαστό εισόδημα.Αυτόςείναι και ένας ακόμη λόγος που ανοίγει ο δρόμος για τις νομικέςεταιρίες, οιοποίες θεωρούνται πλέον από τους δικηγόρους, και περισσότερο από τουςμεγαλύτερους που έχουν εμπειρία στην άσκηση του ελεύθερου επαγγέλματος,ωςαναγκαίο κακό. Από τη μια, νιώθουν ότι υπαλληλοποιείται το επάγγελμάτους, αλλάαπό την άλλη ξέρουν ότι δε γίνεται κι αλλιώς. Οι νεότεροι του χώρουπάντως,είτε από ελλιπή γνώση, είτε από αυξημένη προσαρμοστικότητα, είτε επειδήευελπιστούν σε κάτι καλύτερο, διάκεινται πιο θετικά, θεωρώντας ότι ίσωςαυτή ηπροοπτική αποτελέσει τρόπο να αυξήσουν και οι ίδιοι των κύκλο εργασιώντους καινα αποκτήσουν εμπειρία.
Κι ένας ακόμη πιο άμεσος φόβος, παρά το γεγονός ότι ανέκαθεν οιδικηγόροι είχαν καλές σχέσεις με την πολιτική εξουσία, την οποίαμάλισταπαραδοσιακά «εφοδιάζουν» με αρκετό κόσμο από το κύκλο τους, είναι ότιακόμη κιαν επιτύχουν να διατηρήσουν οποιουδήποτε τύπου προνόμιά τους, υπάρχεικαι ηπερίπτωση αυτό να ξεσηκώσει την κοινωνία (και βέβαια τα αθηναϊκά ΜΜΕ)ανθεωρηθεί ότι εξαιρούνται.