Η πόλη μας μπροστά στο ορόσημο των εκατό χρόνων από τη γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι (1925-2025)
Από τον συμπολίτη μας Σταύρο Κοκκινίδη, πρώην πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Μουσικού Σχολείου Ξάνθης την περίοδο 2012-2016, λάβαμε επιστολή που αναφέρεται σε δύο θέματα.
Το πρώτο αφορά τη συμπλήρωση των 100 χρόνων το 2025 από την γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι και πως αυτό θα πρέπει να προβληθεί, και το δεύτερο θέμα αναφέρεται στο ιστορικό των 9 χρόνων του Μουσικού θεσμού «Ξάνθη, Πόλις Ονείρων», καθώς και στις προοπτικές που θα πρέπει να υλοποιηθούν από δω και πέρα για την ανάδειξη και εμπλουτισμό του εν λόγω θεσμού.
Πρόκειται για μια εκ των έσω προσέγγιση των θεμάτων, μια κατάθεση ψυχής με γνώσεις και αγάπη προς τον Πολιτιστικό αυτόν θεσμό.
Η επιστολή:
Αγαπητές/οί Συμπολίτισσες/τες, με τη συμπλήρωση δέκα χρόνων από την πρώτη διοργάνωση του θεσμού του τόπου μας «Ξάνθη, Πόλις Ονείρων», πιστεύω ότι είναι η κατάλληλη στιγμή ώστε να γίνει μια πρώτη γόνιμη και νηφάλια αποτίμησή του.
Είναι βέβαιο ότι τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στη φετινή τελετή λήξης αδίκησαν την προσπάθεια των μαθητών. Πιο συγκεκριμένα, η κριτική επικεντρώθηκε στον ήχο, κάτι που διαμόρφωσε δυστυχώς αρνητικές εντυπώσεις. Φοβάμαι, όμως, πως αν εστιάσουμε μόνο στην τεχνική αυτή αστοχία θα παραλείψουμε σημαντικές πλευρές του νοήματος και της σημασίας που είχε και έχει για τον τόπο μας η συνάντηση των Μουσικών Σχολείων (Μ.Σ.) που πρέπει να ξαναδούμε.
Οφείλω να θυμίσω ότι η πρωτοβουλία αυτή ξεπρόβαλε από το Μουσικό Σχολείο Ξάνθης (Μ.Σ.Ξ.) το 2014 και στόχευε αφενός στη δημιουργική αξιοποίηση της παρακαταθήκης του υπέρτατου Μάνου Χατζιδάκι, αφετέρου επιχειρήθηκε η εκμετάλλευση της συγκυρίας για να απευθυνθεί η πρόταση προς όλες τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου μας. Επιδίωξη ήταν να περάσουμε ως τόπος σε μια νέα πορεία συλλογικής πολιτιστικής αναπτυξιακής ανάτασης. Να συμβάλουμε όλοι, δηλαδή, για να επαναξιολογήσουμε όλα όσα συγκροτούν και συνθέτουν την ιστορία της πόλης μας, ώστε να γεννηθεί ένα νέο ελκυστικό αφήγημα και να ανακτήσει την παλιά της αίγλη. Έτσι, δόθηκε το έναυσμα σε όλη την εκπαιδευτική κοινότητα που ανταποκρίθηκε με ενθουσιασμό και δίδαξε στους μαθητές όχι μόνο τις μουσικές του Μάνου, αλλά προ πάντων εστίασε στη σκέψη και στο ελεύθερο πνεύμα του μεγάλου δημιουργού.
Είναι σημαντικό στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι παρακολουθώντας την διαδρομή των πόλεων στη χώρα μας διαπιστώνουμε ότι πολλές από αυτές επιχειρούν να εφεύρουν νέους ρόλους στην προσπάθειά τους να επανασυστηθούν. Έτσι, προβάλλουν το νέο τους πρόσωπο με στόχο να προκαλέσουν το ενδιαφέρον των πολιτών και τους προσελκύσουν. Στη δική μας περίπτωση, τον νέο ρόλο της πόλης μας τον εισήγαγε η πρωτοβουλία του Μ.Σ.Ξ. που πήγαζε από το έργο ανθρώπων που γεννήθηκαν στην πόλη μας, από δικές μας δυνάμεις, και οφείλαμε να αξιοποιήσουμε.
Δυστυχώς αυτή η νέα πραγματικότητα, που ήταν και είναι σημαντικός σταθμός για τον τόπο μας, δεν έτυχε της ανάλογης προσοχής από τις δημοτικές αρχές και δεν πήρε τα χαρακτηριστικά που υπαγορεύονταν από την ανταπόκριση των πολιτών και όλων των κοινωνικών, επαγγελματικών, παραγωγικών φορέων που πρόθυμα την ενίσχυσαν. Σταδιακά πήρε τη μορφή επετειακής εκδήλωσης που διαρκεί τρεις, τέσσερις ημέρες το χρόνο, παρότι η αειφορία του είναι δεδομένη, αφού μπορεί να αποφέρει καρπούς καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Οι χιλιάδες μαθητές, συνοδοί καθηγητές και γονείς που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του Μ.Σ.Ξ την περασμένη δεκαετία αποτελούν την τρανταχτή απόδειξη για τα οφέλη που αποκόμισε ο τόπος μας. Άλλωστε όσον αφορά στα οικονομικά αποτελέσματα, η δήλωση του πρόεδρου των Ξενοδόχων Ξάνθης, ότι τα ξενοδοχεία προτιμούν πλέον τη διοργάνωση των Μουσικών Σχολείων παρά το καρναβάλι καθώς αποφέρει περισσότερα έσοδα, μιλάει από μόνη της!
Ακόμη, οφείλουμε να σταθούμε στη γενική παραδοχή ότι στη δεκαετή αυτή διαδρομή το Μ.Σ.Ξ. ανταποκρίθηκε στο νέο του ρόλο με επάρκεια, παρόλο που το κτίριο στο οποίο στεγάζεται είναι ακατάλληλο για την ανάπτυξη σχολικών και μουσικών δραστηριοτήτων. Παρόλα αυτά αυτό καταφέρνει να επιτελεί και να διευρύνει το ρόλο του! Έτσι στη πόλη μας έχουμε το εξής οξύμωρο: στην έναρξη και στη λήξη των διοργανώσεων όλοι να το επαινούν, αλλά όταν πέσει η αυλαία να το ξεχνούν! Ειδικότερα όσον αφορά στο κτιριακό του ζήτημα, που χρονίζει από το 1997, λογικά θα ‘πρεπε τόσα χρόνια να έχει βρει τη λύση του. Ειδικότερα μετά το 2014, εάν είχε κατανοηθεί η καθοριστική συμβολή του Μ.Σ.Ξ. στην ανάπτυξη και προβολή του τόπου, η ανέγερση του νέου κτιρίου, που είναι και καθολικό αίτημα της κοινωνίας, επιβαλλόταν να τεθεί ως ζήτημα άμεσης, πρώτης προτεραιότητας!!! Εκεί κατά τη γνώμη μου κρίθηκαν οι δημοτικές, αλλά και όλες οι τοπικές πολιτικές ηγεσίες. Δεν αντιλήφθηκαν, δεν τόλμησαν και τελικά αποτραβήχτηκαν από τις τόσο σημαντικές εξελίξεις για το μέλλον της περιοχής μας. Ένα σύγχρονο κτιριακό κόσμημα στα όρια της πόλης μας (χώροι υπήρχαν και υπάρχουν), θα παρέπεμπε στον μεγάλο δημιουργό και θα αποτελούσε ένα θαυμαστό δίπολο μαζί με το κομψοτέχνημα που έχουμε ήδη (οικία Μάνου Χατζιδάκι)!
Για να γίνει πιο κατανοητό το έλλειμμα σκέψης στον τόπο μας, μετά από αλλεπάλληλες αθετήσεις, καθυστερήσεις, παλινδρομήσεις και αφού τελικά το εκδίωξαν από την Ξάνθη, τώρα θριαμβολογούν για την εύρεση χρημάτων για τη μελέτη ανέγερσης σε οικόπεδο έξω από την Διομήδεια. Όμως, αρκετά πια με τις τοπικές πελατειακές λογικές και προκαταλήψεις, με τις εμμονές που τείνουν να μετεξελιχθούν σε σύνδρομο! Να απορρίπτουμε δηλαδή ό,τι μας δίνει αποδεδειγμένα οφέλη και τη δυνατότητα να οραματιστούμε ως περιοχή. Είναι καιρός πια να διδαχθούμε από τα μεγάλα λάθη του παρελθόντος. Τότε που, με ανάλογη συμπεριφορά, καταφέραμε ως δημοτική αρχή με τη στάση μας να προκαλέσουμε την αποχώρηση του Μάνου, ενώ ο ίδιος επιθυμούσε διακαώς να διοργανώσει τον Μουσικό Αύγουστο στη γενέθλια πόλη του! Τώρα, με ανάλογη συμπεριφορά, με την ίδια λογική, χωρίς ορίζοντα και μέλλον, απωθούμε την ανέγερση του νέου Μουσικού μακριά από την πόλη!!!
Όμως, ακόμα και τώρα πιστεύω ότι μπορεί να αποσοβηθεί αυτή η εξέλιξη και η νέα τοπική ηγεσία, αντιλαμβανόμενη τη σπουδαιότητα αυτής της επένδυσης στον πολιτισμό, την παιδαγωγική διάσταση και την ποιότητά της, που αφορά πρωτίστως τις επόμενες γενιές και το μέλλον του τόπου μας, μπορεί να παρέμβει και να αποτρέψει να εξοριστεί το Μουσικό Σχολείο έξω από την Διομήδεια, δηλαδή στο πουθενά!! Επιβάλλεται όλοι να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να αναλάβουν τις ευθύνες τους!
Τώρα, ως προς την διοργάνωση πιστεύω ότι πρέπει να αλλάξει άμεσα η διαχειριστική αντίληψη που έχει επικρατήσει στον Δήμο μας και η προσπάθεια της διεκπεραίωσής της με το λιγότερο δυνατό κόστος. Εκεί βρίσκονται οι αιτίες των τεχνικών αστοχιών και των ερασιτεχνισμών στην τελετή λήξης. Φθάσαμε δυστυχώς στην 9η διοργάνωση και οι πρωταγωνιστές-μαθητές εξακολουθούν να μην είναι ορατοί , να επιχειρούν να συντονιστούν στα πλακάκια της πλατείας, οι δε παρουσιάσεις των σχολείων να γίνονται ταυτόχρονα σε σημεία της πόλης χωρίς θεατές για να ανταμείψουν την κοπιαστική προσπάθεια όλης της χρονιάς των μαθητών!!
Για όλους τους παραπάνω λόγους επισημαίνω ότι οι επαναλαμβανόμενες παραλείψεις και αστοχίες μπορεί να κουράσουν και να αποβούν μοιραίες για το μέλλον του τόσο ελπιδοφόρου θεσμού που, θυμίζω, υποστηρίχθηκε και χρηματοδοτήθηκε ως ένας μοναδικός και καινοτόμος θεσμός από την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος!
Δυστυχώς όλοι εμείς που έχουμε εμπειρία από τη διοργάνωση δεν κληθήκαμε ποτέ και από κανένα να καταθέσουμε τις προτάσεις μας, παρότι επιχειρήσαμε ξανά και ξανά να ευαισθητοποιήσουμε τους αρμόδιους.
Εγκαταλείφθηκαν επιτυχημένες καινοτομίες, όπως του καλωσορίσματος των μαθητών των μουσικών σχολείων στη πλατεία Μητροπόλεως (2016), καθώς και συνέργειες – πρωτοβουλίες των πολιτών της πόλης μας και όλων των μουσικών σχολών, ωδείων και όλων όσων συγκροτούν τον ιστό της πόλης. Πρέπει να γίνει κατανοητό επιτέλους ότι οι πολίτες επιθυμούν και διεκδικούν ρόλο και δεν αρκούνται στη θέση μόνο θεατών-χειροκροτητών, αλλά διψούν για ενεργό συμμετοχή.
Αναφορικά με τον ρόλο και τη συμβολή του εθελοντισμού στο νέο θεσμό, που μετά από ένα μεγάλο διάστημα επιτέλους μνημονεύτηκε, θα πρέπει να γίνει συνείδηση πλέον ότι οι εθελοντές είναι του τόπου μας οι πρεσβευτές. Είναι η ραχοκοκαλιά της διοργάνωσης και απέδειξαν όλα αυτά τα χρόνια τον υψηλό βαθμό συνείδησης που διαθέτουν, αυτοί, που με την αυταπάρνηση και την αγάπη για τους νέους και την πόλη μας, δίνουν το παράδειγμα στις νέες γενιές και αναδεικνύουν τα καλύτερα στοιχεία από την ταυτότητα της πόλης μας. Δεν είναι όμως μόνο διεκπεραιωτές. Αυτοί αναλαμβάνουν τον πιο κρίσιμο ρόλο και από τις δικές τους δυνατότητες βαθμολογείται η πόλης μας. Πρέπει να γνωρίζουν τι προωθούν, ποιο είναι το αφήγημά μας και τι επιτέλους διαφημίζουν.
Ολοκληρώνοντας τη δημόσια παρέμβασή μου, που στοχεύει να προκαλέσει άμεσα μια σοβαρή συζήτηση για το μέλλον του ό,τι καλύτερου και ωραιότερου έχει να επιδείξει ο τόπος μας τα τελευταία χρόνια, θεωρώ ότι οφείλουμε να μετατρέψουμε το 2025, έτος ορόσημο από τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου δημιουργού, σε χρονιά ανασύνταξης διορθώνοντας τα λάθη και αναθεωρώντας αντιλήψεις και λογικές που μπορεί να μας στοιχίσουν.
Εξαιρώ από την κριτική μου τον Δήμαρχο που πρώτος αγκάλιασε τον θεσμό το 2014, τον κ. Στυλιανίδη, που, όταν τον επισκεφθήκαμε με τον τότε Διευθυντή του Μ.Σ.Ξ. και εμπνευστή της πρωτοβουλίας κ. Κακάρα, κατανόησε άμεσα το εγχείρημα και μας παρότρυνε θέτοντας ταυτόχρονα τις υπηρεσίες του Κέντρου Πολιτισμού (κ. Φανουράκης, κ. Αλατά) στην υλοποίηση του τολμήματος.
Θέλω ακόμη να τονίσω ότι αισθάνομαι τυχερός που συνάντησα στο κάλεσμα του Συλλόγου Γονέων & Κηδεμόνων του Μ.Σ.Ξ. άξιους συμπαραστάτες από όλα τα Δ.Σ. των Συλλόγων Γονέων του Νομού μας που με μεγάλο ενθουσιασμό κατέθεσαν και την ψυχή τους για να επιτύχει η διοργάνωση.
Τέλος, θα ήταν μεγάλη παράλειψη να μην αναφέρω όλους αυτούς που στάθηκαν και στήριξαν οικονομικά τη δημιουργία και την εδραίωση του νέου θεσμού στη δύσκολη εκείνη περίοδο: Επιμελητήριο Ξάνθης, COCO MAT, ΣΕΚΕ, Κοινωνικό Κέντρο «Σταύρος Χαλιορής», SMIRDEX, ΡΟΔΟΠΗ, Απόστολος Παπαδόπουλος, ΜΑΣΟΥΤΗΣ, Ζαχαροπλαστείο Παπαπαρασκευά, Το Κάτι Άλλο, SMART FOODS, ΚΤΗΜΑ ΒΟΥΡΒΟΥΚΕΛΗ, ΟΙΝΟΙ ΣΓΟΥΡΙΔΗ, ΠΑΚΕΘΡΑ, Οι Σύλλογοι Ιατρικός, Δικηγορικός, Φαρμακευτικός, Εμπορικός, Διδασκαλικός, Ομοσπονδία Επαγγελματιών, Ένωση Ζαχαροπλαστών, Σωματείο Αρτοποιών, ΑΞΙΟΝ, Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης, ΚΤΕΛ, ΕΛΜΕ, ΖΑΓΟΡΙ.
Σταύρος Κοκκινίδης
Πρώην Πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων & Κηδεμόνων
Μουσικού Σχολείου Ξάνθης (2012 -2016)
