Το «τότε και τώρα» του 6ου Δημοτικού Σχολείου των δασκάλων και μαθητών
Δράση και αντίδραση. Δεν χρησιμοποιώ τυχαία τη σχέση. Είναι ένα δίδυμο που ριζωμένο στο DNA της φυλής αποτελεί σχεδόν το πιο χαρακτηριστικό της γνώρισμα. Στη δεκαετία του 40-50 ως αντίδραση εννοούσαν τις πράξεις και επιδιώξεις της δεξιάς, όπως ο εμβολιασμός και αντιεμβολιασμός σήμερα. Ένα καινούργιο φρούτο που γευόμαστε οι σύγχρονοι Έλληνες.
Αλλά και στην γειτονιά μου την δεκαετία του 40 γευθήκαμε μια δράση και μια αντίδραση που όμως τότε προκάλεσε διχασμό στη γειτονιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Στη γωνία Κλεμανσώ και Βελισσαρίου ήταν φτιαγμένο το 6ο Δημοτικό Σχολείο Ξάνθης. Το τετράγωνο που περιβάλλεται και σήμερα από την οδό Βελισσαρίου, οδό Κλεμανσώ, οδό Ικονίου και οδό Πλάτωνος ήταν ένα απέραντο καπνοτόπι, όπου πολλές οικογένειες καπνοπαραγωγών το καλλιεργούσαν με καπνά.
Στο 6ο Δημοτικό Σχολείο πήγαιναν τα παιδιά της γειτονιάς και κάμποσα άλλα παιδάκια όπως εγώ και ο αδελφός μου που είχαμε έρθει από χωριά. Εμείς τα χωριατόπαιδα θεωρούσαμε τους εαυτούς μας άτυχους, γιατί εγκαταλείψαμε τα χωριά μας, τους φίλους μας, το σχολείο μας και ξενιτευτήκαμε κατά κάποιο τρόπο.
Στη πραγματικότητα όμως εμείς ήμασταν οι τυχεροί γιατί όλοι σχεδόν από τα χωριά γίναμε επιστήμονες και άριστοι επαγγελματίες αν και το μόνο πράγμα που άλλαξε σε αυτή τη διαδικασία ήταν μόνο το σχολείο. Τι θα σου έκανε ένας δάσκαλος σε ένα μονοτάξιο σχολείο στο Άνω Ιωνικό με εβδομήντα μαθητές; Ενώ όταν ήρθαμε στο 6ο Σχολείο αισθανθήκαμε σαν να μπήκαμε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Εξατάξιο Δημοτικό Σχολείο. Κάθε τάξη και τον δάσκαλό της. Μερικές τάξεις που ήταν μεγάλες είχαν και δύο δασκάλους. Σχολείο με συγκρότηση, με Διευθυντή, Υποδιευθυντή και άριστους δασκάλους. Κανένας από τους συμμαθητές μου δεν ξεχνά τον κύριο Κρανιώτη….τον κύριο Δημήτριο Μακρή, τον κύριο Εφραιμίδη ……, τον κύριο Μυστακίδη….. την κυρία Σμαρώ……, την κυρία Χαριτωμένη……., την κυρία Ευγενία……
Είχα συμμαθητές μου και τους θυμάμαι με συγκίνηση. Τον Μίμη Χατζηγεωργίου, τον Μίμη Καλαϊτζή, τον Αριστοτέλη Ναλία, τον Θανάση Καρακατσάνη, τον Στέλιο Τσαμουρτζή, τον…….. Ταμία, τον Λάκη Οικονόμου, τον Γιώργο Δημητράκη και πολλούς άλλους που πρόκοψαν και αναδείχθηκαν μοναδικοί. Θυμάμαι τον Λάκη Οικονόμου. Εκτός του ότι ήταν ωραίο και ταλαντούχο παιδί, ήταν ένας μηχανουργός που μπορούσε να φτιάξει διαστημόπλοιο. Ο Ταμίας ένας τέλειος μηχανικός στο επάγγελμά του. Ο Στέλιος Τσαμουρτζής ένας τέλειος επιχειρηματίας. Ο Δημητράκης ο Γιώργος Πολιτικός Επιστήμονας και Ιστορικός. Ο Θανάσης Καρακατσάνης Οικονομολόγος και Λογοτέχνης. Αυτή ήταν η μικρή κοινωνία του 6ου Δημοτικού Σχολείου την χρονιά εκείνη.
Οι δάσκαλοι κυρίως βλέποντας εκείνη την απέραντη ερημιά, με τις καπνοφυτείες γύρω – γύρω στο τετράγωνο που ανέφερα παραπάνω, άρχισαν να παίζουν με την ιδέα να δεσμεύσουν αυτή την περιοχή προς όφελος της Ξάνθης και της παιδείας. Βλέποντας και πιστεύοντας ότι θα υπηρετήσουν τις ανάγκες της πόλης και της παιδείας για την επόμενη εκατονταετία και εδώ άρχισε το πανηγύρι.
Ο κόσμος άκουσε το αφήγημα και το υιοθέτησε. Αλλά υπήρξαν και οι αντί που επηρέασαν μερικούς κατοίκους της περιοχής ότι τάχα θα έχει πολύ φασαρία με τα σχολεία που θα μαζευτούν, ότι οι πιτσιρικάδες των σχολείων θα φωνάζουν, θα κλέβουν τα φρούτα και τα ποδήλατα, θα ειρωνεύονται τους γέρους και τους ανήμπορους, και άλλα τόσα που κάποιος μπορεί να φανταστεί όταν θέλει να τορπιλίσει μια πρωτοβουλία.
Το σχέδιο κόντεψε να τορπιλιστεί. Ο Τούρκος γαιοκτήμονας που κατείχε αυτήν την περιοχή, ο Γκιαούρ Αλή, για να επισπεύσει τις διαδικασίες σχεδόν χάρισε ένα οικόπεδο στη Δυτική Πλευρά του 6ου Δημοτικού Σχολείου και η πρώτη πολυκατοικία ήταν γεγονός.
Δεν ξέρω αν αυτό το πράγμα έκανε τους κατοίκους να αντιδράσουν περισσότερο αλλά πολύ γρήγορα πάρθηκαν αποφάσεις εξαιτίας αυτού του γεγονότος. Κατεδαφίστηκε η νεοκατασκευσθείσα πολυκατοικία και η έκτασή της δεσμεύθηκε για τους σκοπούς που οι δάσκαλοι και κυρίως ο κύριος Κρανιώτης είχαν οραματισθεί. Τώρα σχεδόν ογδόντα χρόνια μετά, το τετράγωνο για το οποίο μιλούμε, είναι αυτό που γνωρίζουμε σήμερα.
Το 6ο Δημοτικό Σχολείο τελείωσα εγώ και οι φίλοι συμμαθητές που ανέφερα παραπάνω. Τα παιδιά μας τελείωσαν και αυτά το 6ο Σχολείο και είχαν την ευτυχία να τελειώσουν τα Γυμνάσια που στο οικόπεδο αυτό επί της Βελισσαρίου έχουν κτισθεί.
Τα εγγόνια μας τελειώνουν το 6ο Δημοτικό και φοιτούν στα Γυμνάσια της Βελισσαρίου αφού πέρασαν από τα νηπιαγωγεία της Οδού Κλεμανσώ και στα υπόλοιπα Δημοτικά Σχολεία. Με τις μανάδες τους που είναι κόρες μας ή νύφες μας κάθε απόγευμα και τις άλλες ελεύθερες ώρες χαίρονται σαν να είναι αυλή τους εκείνο το μεγάλο και ωραίο πάρκο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Όσο για εμάς που γευθήκαμε το τότε και το τώρα δεν μπορούμε παρά να ευχηθούμε από τα βάθη της καρδιάς μας Θεός σγχωρέστους όλους αυτούς που προέβλεψαν τότε, εμείς και τα εγγόνια μας τώρα, σχεδόν ύστερα από εκατό χρόνια να απολαμβάνουμε αυτά που αυτοί ονειρεύτηκαν .
Ο Θεός να τους ευλογεί και να τους σκεπάζει!
Νίκος Τσούργιαννης
