Για ποια ψυχική υγεία;
Ύστερα μένουν τα ερείπια
Σωριάζουν τη στάχτη τους
Για μια ανάσταση μελλοντική στην ψυχή μας
Γιωργής Κότσιρας
Ολοένα και γίνεται σημείο αναφοράς, το θέμα της ψυχικής υγείας. Πρόσφατα και εμείς σαν χώρα αποκτήσαμε αρμόδια Υπουργό για θέματα ψυχικής υγείας.
Τουλάχιστον, αναγνωρίζεται με αυτόν τον τρόπο, ότι υπάρχει τέτοιο ζήτημα. Τώρα ποιος ευθύνεται, ποιος το δημιουργεί και το επαυξάνει, ουδένα σχόλιο. Κάτι σαν τον κορονοϊό. Υπάρχει, αλλά κανείς, κράτος ή οργανισμός, δεν απαντά ευθέως στο ερώτημα γιατί δημιουργήθηκε και πού;
Οι άναρθρες κραυγές του πλανητάρχη, που κανείς δεν παίρνει στα σοβαρά, περί Κίνας και λοιπών συνωμοσιών, παραμένουν κραυγές ενός ψυχικά ασθενούς.
Η παγκόσμια κοινότητα, απόλυτα ελεγχόμενη παρακολουθεί τα όσα ελάχιστα διαρρέουν και για την ψυχική υγεία, ως ένα ακόμα θέμα τηλεοπτικού ενδιαφέροντος που δεν μας αφορά.
Η αλήθεια είναι ότι δεν είμαστε στα καλά μας. Από πού να ξεκινήσει κανείς να μιλήσει γι’ αυτό; Τα γεγονότα έχουν ξεπεράσει κάθε λογική και οι υγιώς σκεπτόμενοι ολοένα και λιγοστεύουν.
Τα σημάδια μόνο να αναφέρουμε που προειδοποιούν για τις διαταραχές στην ψυχική υγεία, ίσως είναι ο μόνος τρόπος να αντιληφθούμε τι συμβαίνει. Βέβαια, δεν σημαίνει πως το άτομο πάσχει, αφού υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες, όπως η διάρκεια, η ένταση, αλλά αποτελούν σημαντικούς δείκτες.
Ορισμένα από τα συμπτώματα είναι: ψυχικός πόνος, άγχος, θλίψη, απαισιοδοξία για το μέλλον, αδράνεια, αϋπνίες, απομόνωση, αδυναμία συγκέντρωσης προσοχής, επίμονες αρνητικές σκέψεις, έλλειψη ευχαρίστησης – ανηδονία κ.ά.
Το θέμα είναι τεράστιο αφού 450 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από σοβαρές ψυχικές διαταραχές. Το κακό είναι ότι κάθε χρόνο ο αριθμός αυτός μεγαλώνει δραματικά.
Το χειρότερο δε είναι, ότι ο μεγαλύτερος αριθμός πασχόντων, δεν ζητά ή δεν είναι σε θέση να ζητήσει οποιαδήποτε βοήθεια άρα και ούτε να καταγραφεί.
Το γιατί συμβαίνουν όλα αυτά ας σκεφτεί ο καθένας κι ας απαντήσει αφού λάβει υπόψη του το βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο της ψυχιατρικής που θεωρεί ότι οι βασικοί παράγοντες που ευθύνονται για την κακή ψυχική υγεία είναι: βιολογικοί, κοινωνικοί, ψυχολογικοί.
Πάντως το όλο ζήτημα της ψυχικής υγείας είναι τεράστιο και παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Ας οπλιστούμε με σεβασμό, με κατανόηση, με συμπεριφορά θερμή, γενναιόδωρη, με συναισθήματα τρυφερά, με στάση εγκάρδια, με πράξεις αλληλεγγύης για να το αντιμετωπίσουμε, όπως αναφέρει ο Χόρχε Μπουκάι, «Ο δρόμος της ευτυχίας».
Τώρα δε που ζούμε και θα ζήσουμε με όρους κοινωνικής αποστασιοποίησης, ας θυμηθούμε και τον Αριστοτέλη: Φύσει μέν ἐστιν ἄνθρωπος ζῷον κοινωνικόν.
Όσο για τον όρο «ψυχείν» που σημαίνει: αναπνέω, είμαι ζωντανός, προέρχεται από την αρχαία Ελλάδα.
Για την πρακτικότητα δε του θέματος η λέξη «παραμυθία» που σημαίνει προτροπή και παρηγορία ας μπει σαν αντίδοτο στα όσα συμβαίνουν στη ζωή μας.
Ας αναζητήσουμε το γέλιο και τις πηγές του όπου με σοφία υπάρχει.
Δημήτρης Αβούρης
Συγγραφέας-Αφηγητής παραμυθιών
