Όταν ένα σύστημα είναι πολύπλοκο, στα όρια του χάους, δεν προσφέρεται για απολογισμούς και προγραμματισμούς και μάλιστα ετήσιους. Εστιάζοντας τη σκέψη σου σε ένα τμήμα του χάους, πάλι χάος διαπιστώνεις. Μοιάζει με αυτό που ρωτάνε οι μαθηματικοί: υπάρχει το σύνολο όλων των συνόλων; Όταν όμως σε βάζει ο Διάολος να γράψεις κάτι και αφού είσαι τμήμα αυτής της πολυπλοκότητας, -για να ενημερώσεις κάποιους προβληματιζόμενους- που δυστυχώς είναι πάντα μειοψηφία, τότε γράφεις κάτι ώστε να αποτελεί αρχή-βάση της σκέψης.
Παιδεία: Τεράστιος χώρος. Ανώτατη παιδεία; Επίσης τεράστιος. Ας περιοριστούμε στην εισαγωγή των μαθητών του Λυκείου στα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Κομβικό σημείο. Πώς εισάγονται; Πώς εισήχθησαν φέτος; Ποιοι πήραν αποφάσεις; Δύο Υπουργοί. Αρχικές σκέψεις, αρχή 2014, λίγοι εισακτέοι. Πλησιάζουν Ευρωεκλογές; Πολλοί εισακτέοι! Δικαιολόγηση των αποφάσεων; Πάντα για το καλό των νέων, για κοινωνική δικαιοσύνη, για προσαρμογή στην οικονομική συγκυρία. Όλα τα επιχειρήματα λογικά και ταυτόχρονα παράλογα όταν τα δεις με άλλο μάτι, σε άλλη διάσταση. Όπως κάθε χρόνο ρωτούν τα Τμήματα και τις Σχολές πόσους φοιτητές μπορούν να εκπαιδεύσουν. Όπως κάθε χρόνο στέλνουν διπλάσιους ή τριπλάσιους φοιτητές! Πάντα βέβαια δεν πέφτει λόγος στα ΑΕΙ, ΤΕΙ για την επιλογή των καταλλήλων. Αυτό συμβαίνει για ‘κοινωνικούς’ λόγους. Εξηγούμε: Αν πάρεις 30.000 παραπάνω φοιτητές ανά έτος, δηλαδή άνω των 120.000 περίπου συνολικά περίπου φοιτητών, τότε αφαιρείς 120.000 από τους ανέργους νέους. Κάτι δηλαδή σα να τους δίνεις δουλειά! Επειδή όμως υπάρχουν και άλλοι ‘κοινωνικοί’ λόγοι οι οποίοι οδηγούν σε ‘κοινωνικές’ ψήφους, εμφανίζονται οι μεταγραφές. Κατηγορίες: τρίτεκνοι, πολύτεκνοι, οικονομικές κατηγορίες. Ας ‘βοηθήσουμε’ λέει ο ένας Υπουργός, ας συνεχίσουμε την βοήθεια λέει ο επόμενος Υπουργός. Βέβαια το μέγεθος των επιπτώσεων των αποφάσεων της άνοιξης, εμφανίζεται το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Τώρα κατάλαβαν τις επιπτώσεις των μεταγραφών: Ερήμωση των ακριτικών ΑΕΙ και υπερτροφία των κεντρικών. Πανικός: Πώς θα λειτουργήσουμε λένε τα ‘αδύναμα’ περιφερειακά Ιδρύματα; Πώς θα λειτουργήσουμε, τα κεντρικά Ιδρύματα, αφού δεν έχουμε τις υποδομές και τις δυνατότητες να εκπαιδεύσουμε 4πλάσιους; Εμφανίζεται λοιπόν Πρύτανης που ήταν υπέρ της απόλυσης διοικητικών υπαλλήλων να θέλει περισσότερους από όσους είχε πριν να απολυθούν! Για μέλη ΔΕΠ, βέβαια, δεν το συζητάμε αφού εκεί νομοτελειακά πάμε στην ελάττωση διότι δεν γίνονται προσλήψεις. Άρα δεν γίνονται νέοι διορισμοί και άρα δεν μπορούν να γίνουν προγραμματισμοί. Ανάμεσα σε όλα υπάρχουν καινοτομίες του τύπου: καινοτομώντας ο ένας Υπουργός, αυξάνει το ωράριο των διδασκόντων κατά δύο ώρες και στη συνέχεια καινοτομώντας ο επόμενος Υπουργός, ελαττώνει το ωράριο κατά δύο ώρες! Κανείς δεν έκανε λάθος για το ίδιο δίκαιο φροντίζουν! Για να μη σου πω ότι και να μην άλλαζε ο Υπουργός θα μπορούσε ο ίδιος να τα κάνει μόνος του!
Αυτό που αναφέραμε είναι ένα πολύ μικρό δείγμα, ένα ‘μικρό χάος’ μέσα στο ‘μεγάλο χάος’ της ‘παιδείας’ ή της εκπαίδευσης. Έτσι που με το δίκιο τους φοιτητές και καθηγητές θέλουν να φύγουν και να πάνε στην ιδιωτική εκπαίδευση, δηλαδή από εκεί που έφυγαν! Επομένως από την ιδιωτική εκπαίδευση ξεκινάμε (φροντιστήρια) στην ιδιωτική καταλήγουμε (ιδιωτικά ΑΕΙ).
Και από ‘παιδεία’ πέφτουμε σε ‘κατάρτιση’ και μετά σε ‘απασχολησημότητα’. Μπορεί κανείς να φανταστεί πόση φαιά ουσία καταναλώθηκε να γίνει κατανοητή και να χρηματοδοτηθεί η ‘Παιδεία’ και πόση … έλλειψη φαιάς ουσίας χρειάζεται να καταστραφεί; Το μόνο εύκολο λοιπόν.
Ευτυχώς όμως η έλλειψη εγκεφάλου δεν είναι αυτή που καθορίζει την πορεία του ανθρώπου! Η αισιοδοξία είναι προϊόν της σκέψης. Δεν σε αφήνει να πιάσεις πάτο. Έτσι η προσπάθεια καταστροφής της παιδείας δεν ευοδώθηκε πέρυσι αλλά ούτε προβλέπω να ευοδωθεί και φέτος ούτε του χρόνου! Δεν χρειάζεται απογοήτευση ούτε ηττοπάθεια, ας το θεωρήσουμε γυμναστική να ετοιμαστούμε για αντεπίθεση! Να μάθουμε να λέμε: φέρτε μας κι άλλους Υπουργούς, και Πρωθυπουργούς! Ανεγκεφαλιά, η παιδική αρρώστια της παιδείας! Ιλαρά, ιλαροπαιδεία! Άρρωστη παιδ(ε)ιόθεν!
Θωμάς Βουγιουκλής,
Καθηγητής Μαθηματικών,
Πρόεδρος Π.Τ.Δ.Ε. του Δ.Π.Θ.