Πρωτιά βούλγαρου μαθητή στα αρχαία ελληνικά

Ελένη Διαφωνίδου
elenidfn@yahoo.com
 
 
Δεκατρία χρονών παιδί, τότε, ο Κριστιάν Γιανακίεβ από τηΒάρνα, στα βορειοανατολικά της Βουλγαρίας, αποφασίζει να εγκαταλείψειτηνοικογενειακή θαλπωρή, τους φίλους και το γνώριμο πατρικό περιβάλλον,προκειμένου να φοιτήσει σε εκκλησιαστικό σχολείο. Οι επιλογές στηΒουλγαρίαήταν στη Σόφια και την Φιλιππούπολη, αλλά αναζητώντας την καλύτερηπροοπτικήέμαθε και για το εκκλησιαστικό γυμνάσιο της Ξάνθης. Έκανε εντατικάμαθήματαελληνικών το καλοκαίρι και τη νέα σχολική χρονιά ξεκίνησε την Α’Γυμνασίου στοΕκκλησιαστικό Γυμνάσιο της πόλης μας. Σήμερα, πέντε χρόνια μετά, ο17χρονος πιαΚριστιάν Γιανακίεβ προετοιμάζεται για την τελευταία χρονιά σχολικήςφοίτησηςστο Εκκλησιαστικό Λύκειο Ξάνθης, έχοντας ήδη διακριθεί για τιςικανότητές τουτο Μάρτιο του 2010, στον 9ο ευρωπαϊκό διαγωνισμό αρχαίας ελληνικήςγλώσσας καιγραμματείας, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση.
 
«Μια έμφυτη αγάπη πουεκδηλώθηκε» είναι για τον Κριστιάν η ελληνική γλώσσα
Η προφορά του Κριστιάν Γιανακίεβ είναι άψογη. Μετά από πέντεχρόνια εντατικής εκμάθησης των ελληνικών, δύσκολα κανείς καταλαβαίνειότι ταελληνικά δεν είναι η μητρική του γλώσσα. Χρησιμοποιεί το λόγο με άνεσηκαιαυθόρμητα επιχειρεί να μεταχειρίζεται όλο των φάσμα των λέξεων πουγνωρίζει.Και όντας ένας σχολαστικός γνώστης της ελληνικής και της αρχαίαςελληνικήςδιακρίνεται από την πρώτη στιγμή για το πλούσιο λεξιλόγιό του και τησωστήχρήση της γλώσσας, χωρίς κομμένες εκφράσεις και αργκό. Άλλωστε για τονίδιο ηελληνική γλώσσα είναι ένας «απέραντος ωκεανός», «Μια έμφυτη αγάπη» γιατον ίδιοπου βρήκε γόνιμο έδαφος και εκδηλώθηκε.
Ο χαρακτήρας του Κριστιάν αποκαλύπτει ένα άτομοεπικοινωνιακό, πρόσχαρο και μετριοπαθές. Ο 17χρονος μόλις μαθητής, μεειλικρίνεια παραδέχεται ότι όταν πρωτοήρθε στην Ελλάδα, κυριεύτηκε απόάγχοςαλλά με τη στήριξη των καθηγητών του και την σταδιακή προσαρμογή τουστοκαινούργιο περιβάλλον, γρήγορα ένιωσε πιο άνετα με τη νέα του ζωή. Οδιευθυντήςτου σχολείου κ. Γιώργος Τρασανίδης θυμάται τον πρωτοετή μαθητή πουεπιδείκνυεεντυπωσιακό ζήλο για μάθηση. «Ο Κριστιάν διέμενε στο οικοτροφείο, οπότεβρισκόταν σε συνεχή επαφή με Έλληνες συμμαθητές του. Επίσης,ακολουθούσειδιαίτερα μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας, τακτική που ακολουθούμε γιαόλα ταπαιδιά με διαφορετική μητρική γλώσσα ή μαθησιακές δυσκολίες.»,σημειώνει ο κ.Τρασανίδης, δίνοντας βαρύτητα ωστόσο στη στάση που κρατούσε ο βούλγαροςμαθητής: «ξεχωριστό στοιχείο αποτελεί όμως, η διάθεσή του να μη χάνειευκαιρίες. Δανειζόταν από την αρχή βιβλία από τη Δημοτική Βιβλιοθήκηκαι κάθεΚυριακή διάβαζε όλες τις εφημερίδες, για να κατανοήσει πώς είναι ηκαθημερινήγραπτή γλώσσα των Ελλήνων. Παράλληλα, άρχισε να εντρυφεί με τηνεξάσκηση στακαθημερινά λειτουργικά κείμενα». «Γι’ αυτό και κατάφερε να μάθει σεβάθος τηςελληνική γλώσσα», συμπληρώνει ο διευθυντής του σχολείου,χαρακτηρίζοντας«μεγαλείο» την προσπάθεια και το αποτέλεσμα των κόπων του μαθητή.Μάλιστα,σχολιάζει ότι τα ελληνικά είναι πια «κτήμα» του Κριστιάν, τόσο που,όταν μιλάειβουλγάρικα συχνά μεταφράζει απευθείας από τα ελληνικά, δημιουργώνταςπροτάσειςπου λόγω των ιδιωματισμών δεν βγάζουν νόημα στη μητρική του γλώσσα!».
 
«Τα δημοσιογραφικάκείμενα μου προκαλούν διανοητική τέρψη»
Τη μοναδική της γοητεία η ελληνική γλώσσα αντλεί από τογεγονός ότι δεν είναι συμβατική γλώσσα, αλλά είναι πλούσια σεετυμολογία μεκαθετί να σημαίνει κάτι, να έχει ρίζα και παράγωγα να συνδέεται με κάτιάλλο.Αυτή τη δυνατότητα ερμηνείας της γλώσσας βρίσκει συναρπαστική οΚριστιάν καιγι’ αυτό δείχνει μια ξεχωριστή αγάπη για τα αρχαία ελληνικά. Ότανλοιπόν, μίακαθηγήτριά του ανακοίνωσε το διαγωνισμό, ο 17χρονος μαθητής ακούγονταςτο θέμαπου πραγματευόταν τις απόψεις του Πλάτωνα για το θάνατο,χρησιμοποιώντας τοΣωκράτη για φερέφωνο, ένιωσε μία σπίθα και αποφάσισε να δηλώσεισυμμετοχή στοδιαγωνισμό, που διενεργήθηκε στις 12 Μαρτίου και χάρισε στο μαθητή τουΕκκλησιαστικού Λυκείου της πρώτη θέση. Ο διαγωνισμός χωριζόταν σε δύοτομείς:μετάφραση- γραμματικά- συντακτικά- λεξιλογικά και ερμηνεία- έκφρασηαπόψεων. ΟΚριστιάν χαρακτήρισε τα θέματα όχι απαιτητικά, αλλά με αναφορά σεανθρώπους πουγνωρίζουν σε βάθος και πολύπλευρα την αρχαία ελληνική γλώσσα.
«Όχι μόνο στα αρχαία ή τα νέα ελληνικά, αλλά σε κάθε γλώσσαπρέπει να ξέρεις να χρησιμοποιείς όλα τα γλωσσικά εργαλεία για ναεκφράζεσαικαι να αποδίδεις με σαφήνεια το νόημα. Άμα δε μπορείς να εκφραστείς,νιώθειςαναπηρία. Και αυτό πιστεύω είναι η ρίζα πολλών προβλημάτων. Οι άνθρωποισυσσωρεύουν μέσα τους πολλά και αδυνατώντας να εκφράσουν τις απόψεις ήτα συναισθήματάτους, το εκδηλώνουν σε άγχος, αρνητική ενέργεια, ακόμα και βίαιεςσυμπεριφορές», σημειώνει ο Κριστιάν.
Ακόμη, μιλά για το οφέλη της πολυπολιτισμικότητας που βιώνειστο σχολείο και το οικοτροφείο και αναφέρει με νόημα ότι «στηδιαφορετικότηταδεν πρέπει να υπάρχει διαφορά».
Αν και γοητεύεται από τα δημοσιογραφικά κείμενα, τις φράσειςπου χρησιμοποιούν οι δημοσιογράφοι, τις αρχαίες ρήσεις που εντάσσουνστακείμενά τους και τον τρόπο που μεταχειρίζονται τη γλώσσα, στα σχέδιατουτελειόφοιτου –σε λίγο καιρό- μαθητή είναι μία θέση στη νομική, τηφιλολογία ήκάτι παραπλήσιο. Μάλιστα, πρόσφατα άρχισε να σκέφτεται ότι θα μπορούσεναεκμεταλλευτεί και επαγγελματικά την άρτια γνώση ελληνικής καιβουλγαρικής πουκατέχει. Πάντως, ο ίδιος υπογραμμίζει ότι: «η αγάπη μου για τη γλώσσααποτελείπρωτεύοντα παράγοντα που θα υπαγορεύσει την απόφασή μου να μείνω εδώ».