Τα γραπτά μένουν… και μιλούν για το «περιλαίμιο» της ανεργίας. Η προσπάθεια, μάλιστα, να φορτωθεί ή να συγκριθεί η ανεργία με το παρελθόν είναι το λιγότερο φυγή από την ευθύνη.
Τα στοιχεία της ανεργίας του δευτέρου τριμήνου του 2009 είναι απογοητευτικά και δείχνουν πόσο δύσκολο είναι σήμερα να αναζητήσεις δουλειά -συνταγματικό δικαίωμα του κάθε πολίτη- και πόσο άγχος πλημμυρίζει τη νεολαία όταν βλέπει ο χρόνος να περνά και να παραμένει στάσιμη και εντελώς παραμελημένη
Το 2010
Το παγκόσμιο χρηματιστηριακό κραχ ανακάτωσε προγράμματα και σχέδια και έφερε τα πάνω-κάτω στην απασχόληση. Στην Ευρωπαϊκή μας Κοινότητα η στρατηγική της Λισσαβόνας για τις νέες και ποιοτικές θέσεις εργασίας εξόκειλε και άφησε στα χαρτιά τους στόχους για άνοδο του εργατικού δυναμικού στο 67% του ενεργού πληθυσμού.
Όταν τα σύννεφα της κρίσης άρχισαν να πυκνώνουν, σε σχετική γνωμοδότηση της (Ιούλιος 2007), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή ανέφερε:
«Η πρόοδος που σημειώνεται όσον αφορά τους ενδιάμεσους στόχους της Λισσαβόνας και της Στοκχόλμης είναι αργή και οι εν λόγω στόχοι δεν υλοποιήθηκαν το 2005, ούτε σε ό,τι αφορά το συνολικό ποσοστό απασχόλησης 67% (2005: 63,8%), ούτε όσον αφορά το ποσοστό της γυναικείας απασχόλησης 57% (2005: 56,3%). Καθίσταται όλο και πιο σαφές ότι οι στόχοι που τέθηκαν για το 2010 δεν θα μπορέσουν να υλοποιηθούν σε πλήθος κρατών-μελών, αλλά ούτε και στην Κοινότητα ως σύνολο».
Η χώρα μας
Εμείς, μια μικρή χώρα, φτάσαμε να έχουμε 442.000 ανέργους (β’ τρίμηνο του 2009-ΕΣΥΕ), εκ των οποίων 190.000 να παραμένουν άνεργοι πάνω από έναν χρόνο, 130.000 να γράφονται άνεργοι για πρώτη φορά. Ιδιαίτερα δριμύ είναι το χτύπημα για τις γυναίκες και τους νέους. Στους νέους ανέργους οι 87.000 είναι γυναίκες. Μπροστά στην ανεργία, αντί να προσανατολιστεί η δράση σε πολιτικές σταθερής απασχόλησης μέσα από τον αναπροσανατολισμό της παραγωγής και στήριξη των νέων μορφών ανάπτυξης με αιχμή την περιβαλλοντική ενέργεια και την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, όπου υπάρχει χώρος για πραγματικές ποιοτικές θέσεις εργασίας, έχουμε σε έξαρση το φαινόμενο της «ωραιοποιημένης αδράνειας».
Η Ευρώπη
Οι ευρωπαϊκές οργανώσεις ήδη διατυπώνουν τις διαφωνίες και επιζητούν νέα ανάπτυξη με έμφαση
στα εργασιακά δικαιώματα. Η κρίση των αγορών, υπογραμμίζουν στις αποφάσεις τους, απαιτούν ρυθμίσεις και όχι απορρυθμίσεις, ώστε να δοθούν ευκαιρίες στα 25 εκατομμύρια ανέργων της Ευρώπης. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για συνέχιση της οικονομικής αβεβαιότητας και το 2010, γεγονός που επιτάσσει τη λήψη πρόσθετων μέτρων θωράκισης της απασχόλησης με περισσότερες εγγυήσεις τόσο προς τους ανέργους αλλά το κυριότερο με την ενίσχυση των πρωτοβουλιών κινητοποίησης της παραγωγικής μηχανής. Σε κοινοτικό επίπεδο οι φορείς υποστηρίζουν πολιτικές με κατεύθυνση:
– Περισσότερες και καλύτερες εργασίες μέσω των επενδύσεων.
– Ισχυρότερα συστήματα κοινωνικής προστασίας για να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη ασφάλεια στον εργαζόμενο και να αποτρέπεται ο κοινωνικός αποκλεισμός.
– Καλύτεροι μισθοί μέσω της ενίσχυσης των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
– Μέτρα κατά των καταχρήσεων από το χρηματοπιστωτικό σύστημα και χρηματοδότηση των επενδύσεων προς όφελος της εργασίας.
Η κρίση
Οι ευρωπαϊκές οργανώσεις υπενθυμίζουν ότι η κρίση τρέφεται από τον υποβιβασμό των αμοιβών και την επιδείνωση των συνθηκών εργασίας, ενώ όσο διαρκεί η ανισότητα παράγεται με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς. Ο παραγόμενος πλούτος μεταφέρεται πιο εύκολα στις ομάδες με τα υψηλά εισοδήματα που διακρίνονται για τις καταναλωτικές τους συνήθειες και την ξεχωριστή αποταμίευση. Η στέρηση εισοδήματος σε ευρεία κοινωνικά στρώματα προκαλεί έλλειμμα στη συνολική ζήτηση και κατ’ επέκταση ανάσχεση της παραγωγικής διαδικασίας, ή στην υπερχρέωση των νοικοκυριών, ή σε έναν εξαγωγικό προσανατολισμό χωρίς να επιφέρει γνήσια εγχώρια ζήτηση.
Είναι αξιοσημείωτο ότι στις εκτιμήσεις τους οι κοινωνικές ευρωπαϊκές οργανώσεις μιλούν για «πόλεμο κατά της εργασίας» και ζητούν συμμετοχή στο οικονομικό γίγνεσθαι μέσω των συλλογικών διαπραγματεύσεων, σε μια εποχή όπου οι δείκτες θα δείχνουν μείωση της ανάπτυξης κατά 4%.
