Αίσθηση προκάλεσε ο χαρακτηρισμός «αμαρτωλή ΕΑΠΑΞ» από τον δημοτικό σύμβουλο κ. Θανάση Ξυνίδη κατά την τελευταία τακτική συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, τόσο που μας κίνησε το ενδιαφέρον για διερεύνηση της δομής και της λειτουργίας της, ώστε να διαπιστωθεί αν στοιχειοθετείτε ο ισχυρισμός. Το γεγονός μάλιστα ότι δεν αντικρούστηκε από τον δήμαρχο Ξάνθης, ο οποίος με την αναφορά του στον νέο Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων – σύμφωνα με τον οποίο θα γίνει συρρίκνωση της ΕΑΠΑΞ, ώστε να «στέκει μόνη στα πόδια της και να μην έχει ανοιχτό το χέρι της πάντα στο δήμο», έμμεσα αφήνει αιχμές για τη λειτουργία της, γεγονός που επαυξάνει την ανάγκη διερεύνησης του θέματος.
Στο σημείο αυτό ο ισχυρισμός του Διευθυντή της ΕΑΠΑΞ κ. Γιώργου Δερέ – η ΕΑΠΑΞ Ανώνυμος Εταιρεία και ιδρύθηκε με κοινοτική οδηγία ( ξεκίνησε να λειτουργεί με το πρόγραμμα URBAN ύψους 1,5 δις δραχμών και με την υπογραφή προγραμματική σύμβασης μεταξύ του ΥΠΕ.ΧΩ.ΔΕ και της ΕΑΠΑΞ συμμετείχε με το δήμο Ξάνθης σε ανακατασκευή της Παλιάς Πόλης): «Χρηματοδοτείται από τους πελάτες της» και «συνεργάζεται με δήμους του νομού και της περιφέρειας, προσφέροντας υπηρεσίες επιστημονικές και τεχνικής βοήθειας», έρχεται σε αντίθεση με τον προειπωθέντα ισχυρισμό του δημάρχου που την θεωρεί ένα από τα «βαρίδια» του δήμου.
Παράλληλα όμως φαίνεται ότι κάνει «εξυπηρετήσεις» στο Δήμο Ξάνθης, όπως προσλήψεις προσωπικού στην καθαριότητα της πόλης που της αναθέτει ο Δήμος με την «ελαστικότητα» της Ανωνύμου Εταιρείας, «εκμεταλλευόμενη» τα επιδοτούμενα προγράμματα του ΟΑΕΔ (συνεπώς τους έρχεται «φτηνότερα» ο εργαζόμενος) στα οποία δεν έχει πρόσβαση ο Δήμος, που επιπλέον οι προσλήψεις του υπόκεινται στον έλεγχο του ΑΣΕΠ, «εμπόδιο» που δεν έχει μια Α.Ε. : «Προσλήψεις προσωπικού γίνονται σύμφωνα με τον 2190 νόμο για τον οποιοδήποτε πελάτη της που μπορεί να είναι ο δήμος ή ένας φορέας του ευρύτερου δημόσιου τομέα».
Αυτό είναι και το κομβικό σημείο μομφής κατά τον κ. Ξυνίδη (εξ’ ου και ο χαρακτηρισμός «αμαρτωλή» ).
Ξυνίδης: «Μέσω της ΕΑΠΑΞ και μέσω των προγραμματικών συμβάσεων που υπογράφει με το δήμο και τα άλλα ΝΠΔΔ του Δήμου και τις εταιρείες ο δήμος κατορθώνει να «ξεγλιστρά» από τον έλεγχο που επιβάλλει το ΑΣΕΠ στις προσλήψεις και στην απασχόληση προσωπικού. Επί παραδείγματι: Ο δήμος θέλει να προσλάβει προσωπικό για καθαριότητα. Δεν προσλαμβάνει προσωπικό γιατί υποχρεούται να ακολουθήσει όλες τις νόμιμες διαδικασίες πρόσληψης μέσω ΑΣΕΠ κάνει όμως μια προγραμματική σύμβαση με την ΕΑΠΑΞ και αναθέτει σ’ αυτή που είναι ΑΕ την καθαριότητα της πόλης, που δεν έχει τον έλεγχο του ΑΣΕΠ και μπορεί να προσλάβει όποιους θέλει και μ’ όποιες συνθήκες θέλει να τους αμείψει όπως θέλει, με χρήματα που εκχωρεί ο δήμος σ’ αυτή. Έτσι προσλαμβάνονται πολλοί υπάλληλοι με χαμηλά μεροκάματα και γίνονται πολιτικά παιχνίδια. Ποιος ελέγχει και με τι μηχανισμούς προσλαμβάνονται και πως αμείβονται;».
Πεδίο ανάπτυξης πολιτικών παιχνιδιών με σκοπιμότητα ψηφοθηρικής άντλησης
Όμως ο κ. Ξυνίδης δίνει κι άλλη διάσταση στην λειτουργία της ΕΑΠΑΞ. Εξαιτίας του τρόπου που λειτουργεί και λόγω του ανεξέλεγκτου θεωρεί ότι αποτελεί ένα πεδίο ανάπτυξης πολιτικών παιχνιδιών με σκοπιμότητα ψηφοθηρικής άντλησης (λόγω προσλήψεων): «είναι ανεξέλεγκτη και λειτουργεί σαν ψηφοθηρική κάνουλα. Ξεκίνησε σαν εταιρία αναβάθμισης της Παλιάς πόλης την οποία είχε παλιότερα η ΔΕΑΞ. Όμως επειδή η ΔΕΑΞ μπήκε σε πιο αυστηρή διαδικασία δημιουργήθηκε η ΕΑΠΑΞ που ως ανώνυμη εταιρεία έχει πιο ελαστικές δικλείδες ασφαλείας και ελέγχου απ’ ότι μια δημοτική επιχείρηση. Χρηματοδοτείται από τον Δήμο. Η άποψή μου είναι ότι στην ΕΑΠΑΞ πρέπει να μπει λουκέτο. Είναι μια αδιαφανής διαδικασία έξω από τον έλεγχο του Δημοτικού συμβουλίου και με κάποιους όρους και συνθήκες που δεν μπορούν να ελεγχθούν».
Ο κ. Γιώργος Δερές δεν κατανοεί το ισχυρισμό «αμαρτωλή»: «Σύμφωνα με τον νέο κώδικα δήμων και κοινοτήτων είναι μια αναπτυξιακή ανώνυμη εταιρεία. Ασχολείται με την παροχή υπηρεσιών στους δήμους και στο νομό. Χρηματοδοτείται από τους πελάτες της. Δεν γνωρίζω γιατί την χαρακτηρίζουν αμαρτωλή».
Σημειώνεται ότι η ΕΑΠΑΞ απασχολεί 140 άτομα και μέτοχοί της είναι το ΔΠΘ η Μητρόπολη Ξάνθης, η ΤΕΔΚ Ξάνθης, η ΔΕΥΑΞ και το ΕΒΕ Ξάνθης.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
