Καθώς πλησιάζουμε πλέον προς τη διενέργεια των εκλογών για την ανάδειξη της Δημοτικής και Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, καλούμαστε όλοι μας για μια ακόμη φορά να συμμετάσχουμε στη διαδικασία ανάδειξης των ικανότερων υποψηφίων για την ανάληψη της διοίκησης των δημοτικών και νομαρχιακών δρωμένων.
Είναι γεγονός ότι δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες μιας συγκεκριμένης γεωγραφικής περιφέρειας να διαμορφώσουν με την ψήφο τους το παρόν και μέλλον αυτής, καθώς, σε αντίθεση με τις εθνικές εκλογές, οι δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές έχουν άμεσο αντανακλαστικό αποτέλεσμα στην καθημερινότητα των πολιτών που διαβιούν σε ένα δήμο ή σε ένα νομό.
Έτσι, σαφώς οι επιλογές, οικονομικές, κοινωνικές και οργανωτικές, σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο, που πραγματοποιεί η εκάστοτε κυβέρνηση, επηρεάζουν το επίπεδο διαβίωσης του κάθε πολίτη ξεχωριστά, ωστόσο οι αποφάσεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι αυτές που διαμορφώνουν άμεσα την παρουσία και λειτουργία του καθενός από εμάς σε πολύ πιο έντονο βαθμό, καθώς όλοι έχουμε επιλέξει ένα δήμο και ένα νομό ως κέντρο των οικογενειακών και επαγγελματικών μας δραστηριοτήτων.
Ποιος είναι όμως ο πραγματικός σκοπός που η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται να εξυπηρετήσει και σε τι βαθμό αυτός επιτυγχάνεται;
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει καταρχήν ότι, όσον αφορά στο επίπεδο των υποψηφίων, αξιόλογοι επαγγελματίες και παράγοντες της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής του τόπου επιλέγουν να εγκαταλείψουν, να περιορίσουν ή να αναστείλουν την επαγγελματική τους ενασχόληση προκειμένου να αφοσιωθούν στον τομέα της πολιτικής, γεγονός το οποίο πολλές φορές αποβαίνει εις βάρος του προσωπικού τους χρόνου και της οικογενειακής τους γαλήνης. Πρόκειται για άτομα που επιθυμούν την ανιδιοτελή προσφορά και συμμετοχή σε πολιτικές αποφάσεις που καθορίζουν την πορεία ενός τόπου, αλλά και που δεν εφησυχάζουν με τις πρακτικές που ακολουθούνται και πραγματικά αγωνιούν για το παρόν και μέλλον της περιοχής που διαβιούν οι ίδιοι και τα παιδιά τους. Πρόκειται για πολίτες ενεργούς που δεν παραμένουν παθητικοί δέκτες όσων συμβαίνουν, αλλά επιδιώκουν με φαντασία, ειλικρίνεια και πρωτοβουλία να γίνουν κοινωνοί μιας νέας πολιτικής πρότασης και δράσης.
Ωστόσο, έχει διαμορφωθεί στην κοινή γνώμη η αντίληψη – ενδεχομένως και σωστή – ότι στην εκλογική διαδικασία κατέρχονται και άτομα που χρησιμοποιούν διαφορετικά και εντελώς επιλήψιμα κριτήρια στην αναζήτηση της ψήφου των κατοίκων της περιοχής. Το εκλογικό, όμως, σώμα ιδιαίτερα στις εκλογές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, έχει και τη δυνατότητα και το δικαίωμα να διαμορφώσει άποψη και γνώμη για τον κάθε υποψήφιο πολιτευτή. Έτσι λοιπόν, ανάμεσα στα ‘’καλά λόγια’’ που είναι και τα περισσότερα, ακούει κανείς για πρόσωπα «επαγγελματίες» της πολιτικής, για πρόσωπα που εισέρχονται στο στίβο αυτό μόνο για δημοσιότητα ή, το χειρότερο, με την ελπίδα ότι θα αποκομίσουν οφέλη στον επαγγελματικό τους χώρο. Ακόμη, για πρόσωπα που βρίσκονται πίσω από τα τρανταχτά οικογενειακά ονόματα ή για πρόσωπα κουρασμένα που όμως αυτοπροβάλλονται ως κοινωνοί νέων ιδεών. Θα πρέπει να τονιστεί όμως ότι όλοι οι πολίτες αυτού του τόπου έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι, καθώς και ότι οι επικεφαλής των συνδυασμών καταβάλλουν μεγάλη και αξιόλογη προσπάθεια για την επάνδρωσή τους με τους πιο ικανούς. Δεν είναι τυχαίο ότι κάποτε οι επικεφαλής των συνδυασμών κατέβαλαν ιδιαίτερη προσπάθεια προκειμένου να πείσουν πολίτες να συμμετάσχουν στην εκλογική διαδικασία ως υποψήφιοι, ενώ σήμερα πολλοί επιδιώκουν να αυτοπροβληθούν στους επικεφαλής των συνδυασμών ως κατάλληλοι για την στελέχωση των ψηφοδελτίων. Σε τελική όμως ανάλυση τα παραπάνω κριτήρια αξιολογούνται από τους ίδιους τους πολίτες με την κατάθεση της ψήφου προτίμησής τους.
Από την άλλη, λόγω του έντονου προσωπικού χαρακτήρα των εκλογών της τοπικής αυτοδιοίκησης, το εκλογικό σώμα δηλώνει την εκλογική του προτίμηση επιλέγοντας καταρχήν πρόσωπα με τα οποία διατηρεί μια γνωριμία, φιλία ή συνεργασία. Άλλοτε πάλι ψηφίζει πρόσωπα που ήδη έχουν δοκιμαστεί στην τοπική αυτοδιοίκηση και έχουν αναπτύξει κατάλληλους μηχανισμούς πρόσβασης στα κέντρα εξουσίας, έτσι ώστε να είναι δυνατή η «εξυπηρέτησή» του. Επίσης το κριτήριο της κομματικής ταυτότητας διατηρείται έντονο, αν και κάπως εξασθενημένο σε σχέση με τις Εθνικές Εκλογές. Ειδικά στην περιοχή μας ας μη λησμονούμε ότι για τις νομαρχιακές εκλογές συνυπολογίζονται όλες οι ψήφοι της διευρυμένης νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Δράμας – Καβάλας – Ξάνθης.
Οι εκλογές για την ανάδειξη της τοπικής Αυτοδιοίκησης παρέχουν στην ουσία τη δυνατότητα στον εκλογέα να διαπιστώσει άμεσα στην καθημερινή του ζωή τα αποτελέσματα της ψήφου του. Η ψήφος για την ανάδειξη των δημοτικών και νομαρχιακών αρχών έχει τη μεγαλύτερη αντανακλαστική συνέπεια, καθώς οι συνέπειες της όποιας επιλογής είναι άμεσα ορατές και αισθητές. Το κριτήριο πάντοτε πρέπει να είναι η ποιότητα των προσώπων που διεκδικούν την ψήφο μας. Κάτι τέτοιο όμως θα πρέπει να τελεί σε συνάρτηση με την αξιοπιστία της πολιτικής πρότασης που φέρουν και που έχουν να κάνουν σχέση με ουσιώδη ζητήματα της καθημερινότητας των δημοτών και των κατοίκων ενός νομού, όπως ενδεικτικά είναι η αντιμετώπιση της ανεργίας σε τοπικό επίπεδο, η επίλυση του κυκλοφοριακού, η πολεοδομική χωροταξία και οι προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης.
Θα ήταν εξαιρετικά σημαντικό η διενέργεια ενός δημοσίου διαλόγου των υποψηφίων δημοτικών και νομαρχιακών συνδυασμών με τους εκπροσώπους όλων των κοινωνικών στρωμάτων και επαγγελματικών χώρων. Εκεί θα μπορούσαν να τεθούν προς διαπραγμάτευση όλα τα ζητήματα που απασχολούν την τοπική κοινωνία με αντίστοιχη δέσμευση για άμεση επίλυση αμέσως μετά τις εκλογές και κατά τη διάρκεια της θητείας. Στο τέλος της τετραετίας θα γίνεται ο ανάλογος απολογισμός και η εξαγωγή των σχετικών συμπερασμάτων.
Μας δίνεται λοιπόν η ευκαιρία για μια ακόμη φορά, με την άσκηση του δικαιώματος ψήφου, να διαμορφώσουμε το παρόν και μέλλον της πόλης και του νομού μας. Ας απομονώσουμε όσους επιδιώκουν να κάνουν τον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης χώρο «επαγγελματικών» συναλλαγών και όσους κατέρχονται στον εκλογικό στίβο για λόγους μικροπολιτικών συμφερόντων. Ας αδιαφορήσουμε για αυτούς που δεν μας απηύθυναν άλλοτε ούτε τον στοιχειώδη χαιρετισμό, ενώ τώρα μας χαμογελάνε και μας χτυπάνε φιλικά στην πλάτη. Ας επιδοκιμάσουμε όσους γνωρίζουμε αποδεδειγμένα ότι νοιάζονται, ενδιαφέρονται και αγαπάνε πραγματικά το Νομό και την Πόλη.
Νίκος Σεργκενλίδης
Δικηγόρος