Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει τη βήμα προς βήμα αναθεώρηση της ελληνικής μειονοτικής
πολιτικής στη Θράκη. Το Υπουργείο Εξωτερικών, σε συνθήκες απόλυτης εχεμύθειας, έχει αναθέσει σε ομάδα νομικών την επεξεργασία θεσμικών μεταβολών προς την κατεύθυνση της απόλυτης προσαρμογής στο ευρωπαϊκό παράδειγμα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση σύντομα θα προχωρήσει σε ρύθμιση χρεών των βακουφιών της Θράκης, τα οποία ξεπερνούν τα 100 εκατ. ευρώ, ενώ εξετάζονται θέματα που έχουν σχέση με τις αρμοδιότητες των μουφτήδων και τον έλεγχο των αποφάσεων τους με
βάση τη Σαρία (ισλαμικό ιερονομικό δίκαιο).
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝΙΘΑΓΕΝΩΝ
Ειλημμένη είναι η απόφαση για την πλήρη διοικητική αποκατάσταση των ανιθαγενών, εκείνων δηλαδή που έχασαν την ελληνική ιθαγένεια επειδή έφυγαν από την Ελλάδα και παρά τη νομοθετική αλλαγή το 1998 υφίστανται ακόμη κάποιες από τις συνέπειες του προηγούμενου νόμου.
Ωστόσο, η Αθήνα δεν συζητά σε καμία περίπτωση το αμερικανοτουρκικό αίτημα για συλλογικό αυτοπροσδιορισμό της μειονότητας ως τουρκικής. Οι σχετικές συζητήσεις
μεταξύ των συναρμόδιων υπουργείων, οι οποίες κεντρικά κατευθύνονται από τη Β. Σοφίας, έχουν εντατικοποιηθεί εδώ και αρκετούς μήνες. Το ζητούμενο για την κυβέρνηση τώρα είναι ο
πολιτικός χρόνος κατά τον οποίο θα εκδηλωθεί μια ολοκληρωμένη πρωτοβουλία, ώστε να μη δημιουργηθούν εντυπώσεις υποχωρήσεων κατόπιν αμερικανικών πιέσεων και διευκόλυνσης της κυβέρνησης Ερντογάν, που επιχειρεί συμψηφισμό των υποχρεώσεων της Τουρκίας απέναντι στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και τον Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης με κατασκευασμένα προβλήματα της μειονότητας στη Θράκη.
Ο κυβερνητικός σχεδιασμός, πάντως, έχει φτάσει σε προχωρημένο σημείο τόσο σε τεχνικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Συγκεκριμένα:Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να κάνει πράξη την προστασία της βακουφικής περιουσίας με τη λήψη μέτρων για την καλύτερη διοίκηση και διαχείριση της με σεβασμό στον ιερό ισλαμικό νόμο, στη βούληση των μελών της μειονότητας και στο ισχύον δίκαιο. Μέχρι τώρα οι εφορίες δεν εισπράττουν φόρους εισοδημάτων και ακίνητης περιουσίας από τα βακούφια (ευαγή αφιερώματα για συγκεκριμένους σκοπούς, κυρίως αγροί ή μαγαζιά) στο πλαίσιο της πολιτικής αμοιβαιότητας.
«Γίνονται κινήσεις προς την κατεύθυνση κατάργησης οποιασδήποτε θεσμικής αμοιβαιότητας.
Θα αναλάβουν μόνοι τους οι Τούρκοι το βάρος της ευθύνης της πολιτικής τους απέναντι στους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης», εξηγεί ανώτατη Διπλωματική πηγή.
Κατά την ίδια πηγή, «η αρχή που θα διέπει την πρωτοβουλία για τα βακούφια είναι ο σεβασμός στον ιερό ισλαμικό νόμο και η συμβατότητα με την ελληνική συνταγματική τάξη».
ΑΙΤΗΜΑ
Η μειονότητα ζητεί, επίσης, να υπάρχει αιρετή (σήμερα είναι διορισμένη) διαχειριστική επιτροπή των βακουφιών, κάτι που επί του παρόντος δεν συζητά η κυβέρνηση.
Παράγοντες της ελληνικής διπλωματίας διαβλέπουν πίσω από το συγκεκριμένο αίτημα επιδίωξη ανάδειξης θρησκευτικών ηγητόρων της μειονότητας και υπογραμμίζουν ότι η διαχείριση, όπως γίνεται, είναι εξαιρετικά αποτελεσματική, καθώς έχουν τριπλασιαστεί τα τελευταία τρία χρόνια τα έσοδα.
Ως προς το ζήτημα του αυτοπροσδιορισμού, το οποίο επιτακτικά θέτει η Ουάσιγκτον, η Αθήνα επιμένει ότι αρκεί το δικαίωμα ατομικού αυτοπροσδιορισμού, με το επιχείρημα ότι ο συλλογικός αυτοπροσδιορισμός μπορεί να ανατρέψει την αρχή του Διεθνούς Δικαίου, κατά την οποία η μειονότητα ορίζεται με βάση τις διεθνείς συνθήκες, εν προκειμένω τη Συνθήκη της Λωζάνης.
Ωστόσο, αρμόδιοι Νομικοί κύκλοι εξηγούν ότι το τεκμήριο αυτό είναι μαχητό στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Υποστηρίζουν, μάλιστα, ότι κάποιες από τις καταδικαστικές αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων για αυτοαποκαλούμενες «τουρκικές ενώσεις» στη Θράκη είναι "υπερβολικές".
Προσθέτουν, όμως, ότι "πρέπει να επιδεικνύεται ευαισθησία και για τις μειονότητες των μειονοτήτων".
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι εάν επιτρεπόταν ο συλλογικός αυτοπροσδιορισμός της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, αυτομάτως θα θεωρούνταν ως εθνοτικά Τούρκοι οι Αθίγγανοι και όχι μόνο της περιοχής.
Η πρώτη αναπροσαρμογή της ελληνικής μειονοτικής πολιτικής στη Θράκη έγινε μετά τη Μεταπολίτευση, επί Κωνσταντίνου, Καραμανλή.
Η μεγάλη στροφή έγινε το 1991, επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, με την αναγνώριση ισονομίας-ισοπολιτείας.
Τώρα η κυβέρνηση επιχειρεί το τρίτο μεγάλο βήμα, που ως θεωρητική βάση έχει την παραδοχή ότι κυρίαρχο πλαίσιο δεν είναι πλέον μόνο η Συνθήκη της Λωζάνης αλλά και το ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Η πρόθεση για «μια σύγχρονη ευρωπαϊκή μειονοτική πολιτική στη Θράκη» εξαγγέλθηκε το 2004, με την ομιλία του αρχηγού τότε της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Κ. Καραμανλή στην Κομοτηνή.
Δυόμισι περίπου χρόνια μετά έχουν υλοποιηθεί οι περισσότερες από αυτές τις εξαγγελίες που αφορούσαν θέματα καθημερινότητας.
"Γίνεται σε βάθος προετοιμασία", λένε οι ίδιοι κύκλοι, επισημαίνοντας ότι η ελληνική Πολιτεία "δεν φοβάται τίποτα και δεν διαμορφώνει πολιτικές με βάση ξένες υποδείξεις».
Αγγ.Σπανού
