Μέλι είναι η γλυκιά ρευστή θρεπτική ουσία που παράγουν οι μέλισσες. Ένα επιτυχημένο περιεκτικό ορισμό του μελιού έχει διατυπώσει ο E. F. PHILLIPS (1930), τον εξής: το μέλι είναι ένα αρωματικό, γλοιώδες, γλυκό υλικό που προέρχεται από το νέκταρ των φυτών, το οποίο μαζεύουν οι μέλισσες και το μεταβάλλουν για την τροφή τους σε ένα πυκνότερο υγρό και τελικά το αποθηκεύουν στις κερήθρες τους. Είναι όξινης αντίδρασης, ρευστό στην αρχική μορφή του, αλλά μεταβάλλεται σε κρυσταλλικό όταν μείνει πολύ καιρό. Αποτελείται κυρίως από δύο απλά ζάχαρα, την δεξτρόζη και την λεβουλόζη, με παρουσία κατά περιπτώσεις πιο σύνθετων υδατανθράκων, με επικρατέστερη συνήθως την λεβουλόζη και περιέχει πάντοτε μεταλλικές ουσίες, φυτικά χρωστικά υλικά, μερικά ένζυμα και κόκκους γύρεως. Το μέλι σαν τροφή του ανθρώπου είναι ένα από τα πολυτιμότερα, θρεπτικότερα και υγιεινότερα τρόφιμα. Δίνει ενέργεια στους μυς, διαύγεια στο μυαλό, απολυμαίνει και ρυθμίζει το πεπτικό σύστημα. Η τακτική χρήση του δίνει σφρίγος στον οργανισμό και συντελεί στην παράταση της ζωής.
Το μέλι στην Αρχαιότητα
Στους Αιγυπτιακούς παπύρους, πριν από 3.500 χρόνια, αναφέρεται ως θεραπευτικό μέσο. Οι Αιγύπτιοι επίσης προσέφεραν στους θεούς τους κηρήθρες με μέλι ως πολύτιμο δώρο αφοσίωσης και εξευμενισμού.
Στο βιβλίο της ζωής των αρχαίων Ινδών αναφέρεται ότι η ζωή παρατείνεται όταν στην καθημερινή δίαιτα υπάρχει το γάλα και το μέλι.
Το νέκταρ αποτελούσε την τροφή των αθάνατων Ολύμπιων θεών. Με μέλι ανατράφηκε ο Δίας από τη νύμφη μέλισσα.
Ο Ιπποκράτης και όλοι οι γιατροί της αρχαιότητας το συνιστούσαν σαν φάρμακο σε πολλές περιπτώσεις, το ίδιο και ο Αριστοτέλης που πίστευε ότι το μέλι παρατείνει τη ζωή.
Η θεραπευτική του αξία
Και σήμερα αναγνωρίζεται η θεραπευτική του αξία στην καθ’ έξιν δυσκοιλιότητα, στις καρδιοπάθειες, αναιμία, αδενοπάθεια και στις περιπτώσεις κατάπτωσης και αδυναμίας του οργανισμού. Επίσης ανάλογα με την κατηγορία του το μέλι έχει διάφορες θεραπευτικές επιδράσεις. Για παράδειγμα το πευκόμελο είναι φάρμακο για παθήσεις του αναπνευστικού όπως και η προπόλη (κερί της μέλισσας) το βαμβακόμελο για τα εγκαύματα η γύρη δίνει ενέργεια και ο βασιλικός πολτός έχει αντιγηραντικές ιδιότητας. Στην κατανάλωση μελιού αποδίδεται η μακροβιότητα διάσημων μελισσοκόμων, που κυμαίνεται μεταξύ 80 και 90 ετών.
Η παρα…μελημένη Μελισσοκομία
Και ενώ είναι αναγνωρισμένη η θεραπευτική του αξία του μελιού και των προϊόντων από την αρχαιότητα, η μελισσοκομία στην Ελλάδα είναι …παραμελημένη: «Δεν έχουμε στήριξη από την πολιτεία! Κατ’ αρχήν δεν υπάρχει ένα σαφές νομοθετικό πλαίσιο για την μελισσοκομία …», επισημαίνει ο πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Ξάνθης «Αρισταίος» κ. Παναγιώτης Καραπαναγιωτίδης. Ενός συνεταιρισμού που ιδρύθηκε από το 1962 και αριθμεί 154 εγγεγραμμένα μέλη την ίδια στιγμή που υπάρχουν 500 και πλέον άλλοι μελισσοκόμοι στην Ξάνθη με συνολικό αριθμό 15.000 κυψελών ως νομός, που δεν ανήκουν στα μέλη του συνεταιρισμού: « Η νομοθεσία ορίζει ότι αυτός που έχει 10 κυψέλες πρέπει να είναι γραμμένος στα Μητρώα. Όμως πολλοί δεν γράφονται για να απαλλαχθούν από τη φορολογία. Αυτό όμως ελλοχεύει πολλούς κινδύνους καθώς το μέλι και τα προϊόντα που πωλούν δεν υπόκειται σε κανένα έλεγχο. Οι καταναλωτές πρέπει να είναι προσεκτικοί», τονίζει ο κ. Καραπαναγιωτίδης περιγράφοντας μια μεγάλη …αταξία στο χώρο της μελισσοκομίας που ξεκινά από ένα ασαφές νομοθετικό πλαίσιο που ευθύνεται για τη μη σωστή διαχείριση του προϊόντος. Ενός προϊόντος που μπορεί να αποφέρει ένα πολύ καλό εισόδημα αν υπάρξει μια ολοκληρωμένη διαχείριση καθώς τα προϊόντα του μελιού πέρα από την μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική χρησιμοποιούνται και από εταιρείες καλλυντικών. Για όλα αυτά όμως χρειάζεται ένας σχεδιασμός και μια ενεργοποίηση του συνεταιρισμού.
«Καλώ όλους τους μελισσοκόμους να γραφτούν στο συνεταιρισμό για να μπορέσουμε να διεκδικήσουμε πιο δυναμική στήριξη από την πολιτεία και να προωθήσουμε το μέλι που παράγουμε και τα προϊόντα του», καταλήγει ο κ. Καραπαναγιωτίδης.
Οι μελισσοκόμοι της Ξάνθης εκπαιδεύονται
Στα πλαίσια της πληροφόρησης των μελισσοκόμων διοργανώνεται από το Κέντρο Ο.Γ.Ε.Ε.Κ.Α. «ΔΗΜΗΤΡΑ» Ξάνθης, ένα τριήμερο σεμινάριο μελισσοκομίας με γενικό θέμα “Σύγχρονη Μελισσοκομία” που θα πραγματοποιηθεί στην Ξάνθη
Το σεμινάριο θα λάβει χώρα στις εγκαταστάσεις του Κέντρου (πρώην ΚΕΓΕ Ξάνθης), από τις 1 έως τις 3 Ιουλίου.
Εκπαιδευτές θα είναι ο κ. Λιάκος Βασίλειος και η κα. Λαζαρίδου Ελισάβετ.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνήσουν με τον Μελισσοκομικό Συνεταιρισμό Ξάνθης «Αρισταίο» (τηλ. 2541027123) ή με το Κέντρο «ΔΗΜΗΤΡΑ» Ξάνθης (τηλ. 2541022386), για τον καθορισμό των απαραίτητων λεπτομερειών.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
marianaxan@yahoo.gr