Η ανάγκη κατάργησης της Σαρία

Πριν από λίγο καιρό διεξήχθη στην πόλη μας η Ολομέλεια των προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας μας, όπου, μεταξύ άλλων, συζητήθηκε το θέμα των δικαιοδοτικών αρμοδιοτήτων του Μουφτή και της αντίθεσης με την ελληνική και ευρωπαϊκή τάξη.
Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, καθώς η Ελλάδα είναι το μόνο ευρωπαϊκό κράτος που εφαρμόζει τη Σαρία, τον Ιερό Νόμο του Ισλάμ, για τους πολίτες της, τη στιγμή που ούτε και η Τουρκία δεν την εφαρμόζει. Μάλιστα, η εκδίκαση των υποθέσεων οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου των Μουσουλμάνων της Θράκης από τον Μουφτή δεν επιβάλλεται από καμία ελληνοτουρκική συνθήκη.
Στη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης του 1881 είχε περιληφθεί διάταξη που αναφερόταν σε καδή, σε εγχώρια δηλαδή θρησκευτικά δικαστήρια και όχι σε Μουφτή, τα οποία θα εξασκούσαν τη δικαιοδοσία τους σε υποθέσεις καθαρά θρησκευτικές, επομένως και οικογενειακές και κληρονομικές, εφόσον ρυθμίζονταν από τη Σαρία. Ο εκτελεστικός της παραπάνω διάταξης εθνικός ελληνικός νόμος αναγνώρισε στον Μουφτή την αρμοδιότητα να γνωμοδοτεί και όχι να δικαιοδοτεί επί ζητημάτων κληρονομικού και οικογενειακού νόμου των Μωαμεθανών Ελλήνων.
Με τη Σύμβαση Ειρήνης των Αθηνών του 1913 αναγνωρίστηκε στους Μουφτήδες δικαιοδοτική εξουσία μεταξύ Μουσουλμάνων επί γάμων, διαζυγίων, διατροφών, επιτροπειών, κηδεμονιών, χειραφεσίας ανηλίκων και ισλαμικών διαθηκών.
Ωστόσο, η παραπάνω Σύμβαση έπαψε να ισχύει με τη νεότερη Συνθήκη της Λωζάννης του 1923, στην οποία δεν γίνεται καμία αναφορά σε Μουφτή και Σαρία, αλλά απλώς προβλεπόταν η θέσπιση μεικτών επιτροπών Ελλήνων και Τούρκων για την εφαρμογή ειδικών μέτρων για τους Έλληνες Μουσουλμάνους. Τέτοιες επιτροπές ουδέποτε συστάθηκαν και ουδέποτε λήφθηκαν κοινά μέτρα, με αποτέλεσμα να μην υφίσταται δέσμευση για τη χώρα μας από τη Συνθήκη της Λωζάννης. Μάλιστα την ίδια εποχή η Τουρκία προωθούσε την κεμαλική οργάνωση του κράτους και δεν ενδιαφερόταν για Ισλάμ, Σαρία και Μουφτήδες, ενώ εισήγαγε για όλους τους Τούρκους δίκαιο αμιγώς κοσμικό.
Δυστυχώς εξακολουθούν να ισχύουν και σήμερα οι εκτελεστικοί της Σύμβασης Ειρήνης των Αθηνών νόμοι (147/1914 και 2345/1920), με τους οποίους δόθηκε στους Μουφτήδες η δικαιοδοσία επίλυσης των διαφορών Μουσουλμάνων πολιτών με την εφαρμογή της Σαρία. Γίνεται βέβαια αμέσως αντιληπτό ότι δεν υφίσταται καμία διεθνής δέσμευση για τη χώρα μας, αφού πρόκειται για εθνικούς νόμους που μπορούν να καταργηθούν μονομερώς οποτεδήποτε.
Όλες βέβαια οι πιο πάνω Συνθήκες και Συμβάσεις έπαψαν αυτοδίκαια να ισχύουν μετά την κύρωση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), την οποία επικύρωσε και η Τουρκία, καθώς η προστασία που η ΕΣΔΑ προσφέρει είναι ευρύτερη σε σχέση με προϋφιστάμενη ρύθμιση και σε θέματα ουσίας, αλλά και σε θέματα δικαιοδοτικού οργάνου και δικαιοδοσίας.
Κατά το Σύνταγμα της χώρας μας η δικαιοδοτική εξουσία ασκείται μόνο από δικαστήρια, ενώ κατά την ΕΣΔΑ η εκδίκαση όλων των ιδιωτικών διαφορών πρέπει να γίνεται από ανεξάρτητο δικαστήριο. Ως δικαστήρια νοούνται μόνο εκείνα που συγκροτούνται από τακτικούς δικαστές, δηλαδή μόνο από πρόσωπα που διαθέτουν τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα του δικαστή, που είναι: α) να επιτύχει κανείς στη διαδικασία επιλογής του οικείου διαγωνισμού και να διοριστεί ακολούθως με προεδρικό διάταγμα ισόβιος δικαστικός λειτουργός και β) ότι οι προαγωγές, τοποθετήσεις, μεταθέσεις και η όλη υπηρεσιακή κατάσταση των δικαστών αποφασίζεται από ανώτατα δικαστικά όργανα, ότι η επιθεώρηση των δικαστών ανατίθεται αποκλειστικά σε δικαστικούς λειτουργούς ανώτερου βαθμού και ότι ο πειθαρχικός έλεγχος των δικαστών ασκείται από πειθαρχικά συμβούλια συγκροτούμενα αποκλειστικά από δικαστές που ορίζονται με κλήρο.
Σε αντίθεση με όλα τα παραπάνω, ο Μουφτής είναι απλώς θρησκευτικός αξιωματούχος, κάτοχος θεολογικού πτυχίου ή διατελέσας Ιμάμης άνω 10ετίας, που διορίζεται και παύεται από τον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων για χρονικό διάστημα 10 ανανεώσιμων ετών, θεωρείται δημόσιος υπάλληλος σε θέση γενικού διευθυντή και υπολείπεται νομικής παιδείας, δεν έχει την τυπική ιδιότητα δικαστή και στερείται δικαστικών γνώσεων, δεν γνωρίζει το Σύνταγμα και τους νόμους, με αποτέλεσμα να αδυνατεί να ερμηνεύει νομικά κείμενα και να προβαίνει σε νομικό χαρακτηρισμό, να μην μπορεί να τηρεί στοιχειώδη δικονομική διαδικασία και να αγνοεί την αρχή του σεβασμού της ισότητας των δικονομικών όπλων. Έτσι κανείς δεν αμφισβητεί το γεγονός ότι οι αποφάσεις του Μουφτή είναι συχνά εντελώς αναιτιολόγητες, αστήρικτες και ανεπίδεκτες κριτικής αξιολόγησης.
Ενδεικτικό της όλης διαδικασίας που τηρείται είναι ότι όποιος επιθυμεί μπορεί να εισέλθει οποτεδήποτε στο Ιεροδικείο και να ζητήσει την άμεση εκδίκαση του διατυπωμένου τότε για πρώτη φορά προφορικού αιτήματός του, η έλλειψη δικασίμων, η κλήτευση των διαδίκων όχι δια δικαστικού επιμελητή, αλλά τηλεφωνικώς ή μέσω του ιμάμη, η έλλειψη της υποχρεωτικής παράστασης δικηγόρων, η μη τήρηση πρακτικών, η συζήτηση της υπόθεσης στην τουρκική γλώσσα, η έκδοση της απόφασης στην αραβική γλώσσα και η απουσία εφετειακού ελέγχου της απόφασης.
Πρόκειται για ελλείψεις τόσο σημαντικές που παραβιάζουν κάθε έννοια δικαιώματος διαδίκου και τις οποίες η ελληνική πολιτεία ανέχεται επιβάλλοντας απλώς στον τακτικό δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου, κατά τον νόμο 1920/1991, τον «συνταγματικό» έλεγχο της κρίσης του Μουφτή και την κήρυξη των παραπάνω αποφάσεών του ως εκτελεστών, επαναλαμβάνοντας το ίδιο, ομοιόμορφο και τυποποιημένο διατακτικό, ακριβώς επειδή οι αποφάσεις του Μουφτή είναι κατά κανόνα τόσο άτακτες και ελλιπείς ώστε κάθε έλεγχος τους είναι αδύνατος και μάταιος, αφού ο έλεγχος θα περιοριζόταν σε αντισυνταγματικότητα.
Από άποψη ουσίας, η Σαρία ενισχύει την καταπίεση των γυναικών μουσουλμάνων έναντι των ανδρών. Χαρακτηριστικό είναι ότι προβλέπει το ότι η μουσουλμάνα δεν έχει το δικαίωμα να παντρεύεται μη μουσουλμάνο, ενώ ο άνδρας μουσουλμάνος έχει το δικαίωμα να νυμφεύεται μη μουσουλμάνα. Επιτρέπει το γάμο δια αντιπροσώπων και το γάμο ανηλίκων. Επιτρέπει στον άνδρα να κληρονομεί το διπλάσιο μερίδιο από τη γυναίκα. Υποχρεώνει τη γυναίκα να έχει τη γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου της, αν είναι αγόρι μέχρι την ηλικία των 7 ετών, ενώ αν είναι κορίτσι μέχρι την ηλικία των 9 ετών, και μετά τη συμπλήρωση των παραπάνω ηλικιών καθιερώνει την αυτόματη ανάθεση της γονικής μέριμνας στον πρώην σύζυγο. Επιβάλλει τη ρητή παραίτηση της συ&#950