Επιμόρφωση των δασκάλων που διδάσκουν σε σχολεία που φοιτούν τσιγγανόπουλα πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια υλοποίησης προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που σκοπό έχει τη βοήθεια κατανόησης της αναγκαιότητας του σχολείου αλλά και την εκμάθηση της γλώσσας που αποτελεί εργαλείο για κάθε κάτοικο της χώρας.
Το Σάββατο 19 Μαΐου 2007 από τις 9.30΄- 13.30΄, στο 5ο Δημοτικό Σχολείο Ξάνθης πραγματοποιήθηκε επιμορφωτικό σεμινάριο στα πλαίσια προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συγχρηματοδοτείται από το Υπουργείο Παιδείας και αφορά στην ‘Ένταξη Τσιγγανοπαίδων στο σχολείο’.
Το πρόγραμμα του σεμιναρίου
Το πρόγραμμα του σεμιναρίου περιελάμβανε εισήγηση του Χ. Σακονίδη, Αναπληρωτή Καθηγητή Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης με θέμα: « Μαθηματικά για όλους τους μαθητές, το υλικό του προγράμματος ‘Ένταξη Τσιγγανοπαίδων στο Σχολείο’» και την εισήγηση του Α. Φλιάτουρα, Διδάκτορα Γλωσσολογίας Πανεπιστημίου Πάτρας, Διδάσκων στο Τμήμα Φιλολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης με θέμα: «Μορφολογική και λεξιλογική ανάλυση, βιβλιογραφικά και ηλεκτρονικά εργαλεία για τη διδασκαλία της νέας ελληνικής σε τσιαγγανόπαιδες».
Η λειτουργία του πραγράμματο στη Θράκη
Όπως μας ενημέρωσε η υπεύθυνη του Προγράμματος Τ. Σαραφίδου Επίκουρη Καθηγήτρια στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης με γνωστικό αντικείμενο τη γλώσσα και τη διδασκαλία της και την ανάλυση του λόγου, Διευθύντρια του Προγράμματος Ένταξης τσιγγανοπαίδων στο σχολείο, σε τοπικό επίπεδο : « πρόκειται για ένα Πρόγραμμα Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ. της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συγχρηματοδοτείται από το ελληνικό δημόσιο, απ’ το Υπουργείο Παιδείας. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα περιλαμβάνει επιμόρφωση με δικό του υλικό και φάσεις αξιολόγησης των βημάτων που έχουν επιλεγεί. Αυτό το πρόγραμμα το έχει πάρει το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλίας, με διευθυντή τον Αντιπρύτανη του Πανεπιστημίου κι έχει εξακτινωθεί στις οκτώ Περιφέρειες της χώρας, μεταξύ των οποίων είναι και η δική μας. Στη Θράκη το διευθύνω εγώ με βάση το Πανεπιστήμιο στην Αλεξανδρούπολη.
Έχουμε επιλέξει συγκεκριμένα 22 σχολεία μέσα στην Περιφέρεια, 11 στον Έβρο, 6 στη Ροδόπη και 5 στην Ξάνθη κι έχουμε συγκεκριμένους συνεργάτες δικτύου που είναι ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί κτλ. Σ’αυτά τα σχολεία παρεμβαίνουμε με την έννοια ότι παρακολουθούμε συστηματικά τη φοίτηση των τσιγγανοπαίδων εκεί αφού τα έχουμε επιλέξει με βάση τον αριθμό των τσιαγγανοπαίδων που φοιτούν. Οι συνεργάτες μας εξασφαλίζουν τις σχέσεις σχολείου και οικισμού, οικογένειας των παιδιών. Όπου διαπιστώσουν ότι υπάρχει πρόβλημα διαρροής και μέσα στα πλαίσια του δυνατού, έρχονται σ’ επαφή με την οικογένεια αλλά και τοπικούς φορείς που είναι σε θέση να βοηθήσουν και γενικά κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τα κρατήσουμε στο σχολείο. Επίσης έχουμε δημιουργήσει συγκεκριμένες τάξεις ενισχυτικής διδασκαλίας, περίπου εννέα και είναι διαφορετικά απ’ τα αντίστοιχα που λειτουργούν στα σχολεία κανονικά, με δικό μας προσωπικό και η ομάδα των παιδιών που τα παρακολουθεί έχει επιλεγεί σε συνεργασία με τους δασκάλους του κάθε σχολείου και τον Διευθυντή. Στα παιδιά αυτά κάνουν μάθημα δάσκαλοι από το ίδιο το σχολείο ή να εξυπηρετούν ακτινικά και άλλα σχολεία που βρίσκονται κοντά. Με δικό του υλικό που έχει παραγάγει το πρόγραμμα, στη γλώσσα και στα μαθηματικά, προσφέρει ένα παράλληλο πρόγραμμα με τα αντίστοιχα μαθήματα του σχολείου. Σκοπός μας είναι να αναπτύξουμε συγκεκριμένες στοιχειώδεις δεξιότητες στα παιδιά, δρώντας επικουρικά αλλά λειτουργώντας παράλληλα. Το κλίμα είναι διαφορετικό αφού λειτουργούμε με παιχνίδια και προσπαθούμε να κάνουμε τα παιδιά να νιώθουν το σχολείο σαν έναν οικείο χώρο που μπορούν να μείνουν και να μην αλητεύουν έξω, να τον αισθάνονται σαν ένα δικό τους χώρο, να έρχονται σε επαφή με τους συμμαθητές τους και γενικά να είναι προέκταση της ζωής τους το σχολείο όπως είναι και για τα υπόλοιπα παιδιά όλου του κόσμου. Παράλληλα μ’ αυτές τις τάξεις, έχουμε και λεγόμενα τμήματα δημιουργικής απασχόλησης μαθητών που λειτουργούν πάλι με δικούς μας ανθρώπους, καλλιτέχνες, ηθοποιούς, γυμναστές, καθηγητές πληροφορικής οι οποίοι απασχολούν με συγκεκριμένες δραστηριότητες, χορούς, δρώμενα, τραγούδι, κατασκευές, τα παιδιά».
Προσπάθειες για να παραμείνουν τα παιδιά στο σχολείο
Συνεχίζοντας η κ. Σαραφίδου μας αναφέρθηκε στους συνεργάτες του προγράμματος αλλά και τα αποτελέσματα που στοχεύουν: «οι συνεργάτες μας προσπαθούν να δημιουργήσουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις ώστε να υπάρχει κίνητρο γι’ αυτά τα παιδιά για να έρθουν στα σχολεία. Προσπαθούν οι συνεργάτες μας να παρεμβαίνουν όταν δεν υπάρχει αδιαφορία απ΄την οικογένεια, όταν δεν υπάρχει άρνηση εκ μέρους της οικογένειας που μπορεί να συμβαίνει αυτό γιατί ζουν σε ένα άλλο περιβάλλον αυτοί οι άνθρωποι. Τα επαγγέλματα των γονιών είναι τέτοια που λόγω συχνών μετακινήσεων αλλά και βοήθειας που χρειάζονται απ΄τα παιδιά τους, δεν είναι εύκολο πάντα να κατανοήσουν την αναγκαιότητα του σχολείου κι αυτό είναι που διαπραγματευόμαστε στο μέτρο του δυνατού.
Στο μέτρο που γνωρίζουμε τα παιδάκια ένα ένα και πηγαίνουμε καθημερινά στον οικισμό για να δούμε τους λόγους που δεν ήρθε κάποιο στο σχολείο, βοηθάμε πολύ αφού και μόνο το ότι ασχολείται κάποιος με το κάθε παιδί χωριστά, να το ελέγχει, πώς πάει στα μαθήματα, η προσφορά είναι μεγάλη.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε από την άνοιξη 2007 και θα λειτουργήσει μέχρι το τέλος του χρόνου αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επεκταθεί και του χρόνου. Προσπαθούμε να δώσουμε αποτελέσματα που να έχουν μόνιμη βάση και μέσα στο σχολείο που μπορούμε να δράσουμε, κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν».
Εργαλείο επικοινωνίας η γλώσσα
Ο Δρ Γλωσσολογίας και εισηγητής του προγράμματος Α. Φλιάτουρας μας απάντησε σε ερωτήσεις που αφορούν στη γλώσσα τόσο σε σχέση με τους δασκάλους όσο και με τους μαθητές: «δίνουμε κάποια μεθοδολογικά εργαλεία για την καλύτερη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και γραφής στα σχολεία βιβλιογραφικά όσο και ηλεκτρονικά απ’ το διαδίκτυο. Δίνονται κόμβοι για να μαζέψουν υλικό αλλά και υλικό για κάποια ακανθώδη σημεία της ελληνικής γλώσσας που προβληματίζουν τους δασκάλους κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας της. Η επιμόρφωση αυτή έχει και μια γενικότερη ισχύ, αφορά γενικά τη διδασκαλία μιας γλώσσας σε αλλό
