Λογοθεραπεύτρια (Πτυχιούχος Α ΤΕΙ Πατρών)
Τι είναι η καθυστέρηση λόγου και ομιλίας;
Καθυστέρηση λόγου και ομιλίας παρατηρείται όταν ένα παιδί καθυστερεί στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας ή καθυστερεί να αναπτύξει κάποια στάδια τους ανάλογα με την χρονολογική του ηλικία. Η καθυστέρηση του λόγου και της ομιλίας μπορεί να παρουσιαστεί είτε κατά την έναρξη της ομιλίας, δηλαδή το παιδί καθυστερεί να μιλήσει ή παρουσιάζονται καθυστερήσεις σε άλλα στάδια του λόγου όπως στην κατανόηση, στην έκφραση, στην άρθρωση κλπ. Η καθυστέρηση του λόγου και της ομιλίας αποτελεί ένα συχνό αναπτυξιακό πρόβλημα που παρουσιάζουν το 10-15 % των παιδιών ηλικίας 2 ετών και 4-5 % των παιδιών ηλικίας 3 ετών.
Πότε ανησυχούμε για καθυστέρηση λόγου και ομιλίας ;
Οι ανησυχίες αρχίζουν να εμφανίζονται όταν το παιδί πλησιάζει στην ηλικία των 3 ετών και οι γονείς παρατηρούν καθυστέρηση στην ανάπτυξη του προφορικού λόγου, όταν δηλαδή το παιδί δεν μιλάει καθόλου. Τα παιδιά με καθυστέρηση λόγου και ομιλίας πολλές φορές για να επικοινωνήσουν χρησιμοποιούν νοήματα, χειρονομίες ή επικοινωνούν μόνο με συλλαβούλες, επιπλέον δυσκολεύονται να επαναλάβουν λέξεις. Ακόμη και αν αναπτύξουν λόγο και ομιλία γίνονται δύσκολα κατανοητά κατά την προσπάθεια επικοινωνίας τους. Δυσκολεύονται να κατανοήσουν και να εκφράσουν λέξεις του βασικού λεξιλογίου, όπως για παράδειγμα τα χρώματα, επιπροσθέτως δυσκολεύονται να κατανοήσουν και να ακολουθήσουν απλές εντολές. Σε ηλικία των 3 ετών δεν φτιάχνουν προτασούλες, αλλά ούτε και φρασούλες και επικοινωνούν σε μονολεκτικό επίπεδο.
Τα αίτια εμφάνισης καθυστέρησης του λόγου και της ομιλίας ;
Μπορεί να υπάρχουν διάφορα αίτια που προκαλούν την καθυστέρηση του λόγου και της ομιλίας, όπως για παράδειγμα τα προβλήματα ακοής και ακουστικής αντίληψης, καθώς αν ένα παιδί δεν μπορεί να αντιλαμβάνεται τα ηχητικά ερεθίσματα δυσκολεύεται να αναπτύξει και τα χαρακτηριστικά λόγου και ομιλίας. Μπορεί η αιτία επίσης να είναι οι στοματοπροσωπικές ή οι μυολειτουργικές ανωμαλίες, διότι αν κάποιος από τους βασικούς αρθρωτές λόγω κάποιου ανατομικού προβλήματος δεν μπορεί να κινηθεί ή να λειτουργήσει σωστά εμποδίζεται και η ομιλία. Επίσης, αν το παιδί παρουσιάζει δυσπραξία, η διαταραχή εμποδίζει τον στοματοκινητικό συντονισμό. Τέλος, αν το παιδί παρουσιάζει διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, όπως ο Αυτισμός, παρατηρείτε καθυστέρηση λόγου και ομιλίας.
Τι κάνουμε αν παρατηρήσουμε δυσκολίες ;
Αν οι γονείς παρατηρήσουν καθυστερήσεις στα στάδια ανάπτυξης του λόγου και της ομιλίας πρέπει να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό Λογοθεραπευτή, έτσι ώστε να τους ενημερώσει για τα βήματα που θα ακολουθήσουν, να αξιολογήσει την κλινική εικόνα του παιδιού και να το εντάξει σε ένα πρόγραμμα παρέμβασης.
