Το θέμα είναι πολύ σημαντικό και μας αφορά όλους! Για το λόγο αυτό πρέπει να γνωρίζουμε και να έχουμε ολοκληρωμένη άποψη πριν το απορρίψουμε ή το αποδεχτούμε. Σε καμιά περίπτωση όμως δεν πρέπει να μας το επιβάλλουν! Ζούμε σε μια ευνομούμενη πολιτεία και όλοι πρέπει να έχουν λόγο, να είναι ενεργοί και να μην αφήνουν χώρο για εξ ‘άνωθεν λύσεις, χωρίς κοινωνική συναίνεση. Γι’ αυτό το λόγο το «Ε» κάλεσε σε ανοιχτό διάλογο όλη την τοπική κοινωνία – πολιτικούς , κοινωνικούς φορείς, πολίτες. Ο λόγος για το «Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Απορριμμάτων Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης» για το οποίο όπως είναι ήδη γνωστό η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εγκρίνει τη χρηματοδότηση (συνολικού κόστους 25εκ ευρώ), αφού έχει εκπονηθεί από το 2004 και αφορά τη διαχείριση και επεξεργασία των απορριμμάτων σε επίπεδο περιφέρειας.
Στοιχεία του έργου
Το έργο συνίσταται στην δημιουργία δεκατεσσάρων Σταθμών Μεταφόρτωσης
Απορριμμάτων σε πέντε Νομούς, Ξάνθης, Έβρου, Δράμας Καβάλας, Ροδόπης,
δηλαδή θα υπάρχουν δεκατέσσερις συγκεκριμένοι χώροι (λεκάνες) όπου θα
συγκεντρώνονται και θα φορτώνονται σε οχήματα για μεταφορά όλα τα
απορρίμματα της περιφέρειας. Όλο αυτό το Περιφερειακό Δίκτυο Μεταφόρτωσης
των απορριμμάτων θα καταλήγει σε ένα κεντρικό Χώρο Υγειονομικής Ταφής
Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) στην Ξάνθη, που θα θάβονται τα μη ανακυκλώσιμα υλικά» όπως τα αδρανή και τα τοξικά απόβλητα. Προβλέπεται να δημιουργηθεί κατ’ επέκταση του ήδη υπάρχοντος ΧΥΤΑ στην περιοχή του αγροκτήματος του Τύμπανου στο Δήμο Τοπείρου, παρότι ο Δήμος Τοπείρου πρόσφατα με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού του Συμβουλίου απέρριψε το έγγραφο της Περιφέρειας που ζητούσε την άμεση υπογραφή της σύμβασης για παραχώρηση χώρου 217 στρεμμάτων στον ΧΥΤΑ Ξάνθης. Ουσιαστικά προβλέπεται να κατασκευαστεί ένα εργοστάσιο επεξεργασίας των ανακυκλωμένων υλικών των Νομών όλης της περιφέρειας, τα υπολείμματα των οποίων θα θάβονται στον κεντρικό ΧΥΤΥ στην Ξάνθη.
Σε ποια σημεία αναθεωρήθηκε το Σχέδιο
1)Σε κάθε νομό θα υπάρχουν ΧΥΤΑ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων)– δεν υπάρχουν ΧΥΤΑ στους άλλους νομούς παρά μόνο ανεξέλεγκτες χωματερές που σύμφωνα με την κοινοτική οδηγία πρέπει να κλείσουν από το 2007 – ώστε σε περιόδους κρίσεων τα απορρίμματα του κάθε νομού να μεταφέρονται για υγειονομική ταφή στον δικό τους ΧΥΤΑ. Σημειώνεται ότι ένας από τους λόγους που επιλέχθηκε ο νομός μας από την Περιφέρεια για την εγκατάσταση σ’ αυτόν Κεντρικής Μονάδας Επεξεργασίας ήταν και το γεγονός ότι εδώ υπάρχει ΧΥΤΑ.
2)Το τροποποιημένο Σχέδιο προβλέπει ότι δεν θα μεταφέρονται απορρίμματα από τα νησιά Σαμοθράκη και Θάσο
3)Η μεταφορά των απορριμμάτων θα μπορεί να γίνει και με το σιδηρόδρομο
4)Από την προκήρυξη που θα γίνει θα υπάρχει δυνατότητα στον οποιονδήποτε επενδυτή να κατασκευάσει ένα ή και περισσότερα εργοστάσια, όπου θα υπάρχει στο χώρο αυτό ΧΥΤΥ (Χώρος υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων), που θα δέχεται τα υπολείμματα της επεξεργασίας. Σημειώνεται ότι δεν είναι γνωστό αν θα γίνουν περισσότερα πέραν του ενός εργοστασίου και που. Αυτό θα προκύψει από τις προτάσεις των υποψηφίων επενδυτών.
Αυτό όμως που δεν έγινε αποδεκτό είναι το αίτημα (νομάρχη Ξάνθης) , να μεταφέρονται τα υπολείμματα των 5 νομών όχι στον ΧΥΤΥ της Ξάνθης, αλλά στους νομούς απ’ όπου προέρχονται και αυτό αποτελεί ένα κομβικό σημείο για το οποίο ο νομάρχης Ξάνθης καταψήφισε το Σχέδιο στο πρόσφατο περιφερειακό συμβούλιο. Υπάρχει όμως μια περιρρέουσα φημολογία ότι αυτό το αίτημα «πέρασε» και σ’ αυτό παίρνει θέση το Εργατικό Κέντρο Ξάνθης επισημαίνοντας παράλληλα του κινδύνους σε επίπεδο οικονομικό, κοινωνικό και Δημόσια υγείας.
Η θέση του Εργατικού Κέντρου Ξάνθης
«Υπάρχουν ψευδείς δηλώσεις από διαφόρους ότι το παραπάνω σχέδιο έχει αναθεωρηθεί και ότι θα υπάρξουν ΧΥΤΑ στην έδρα κάθε νομού της Περιφέρειας και όχι μόνο στην Ξάνθη. Πρόκειται όμως για προσπάθεια διασκεδασμού των εντυπώσεων και καθησυχασμού της κοινής γνώμης, διότι η Ευρωπαϊκή Ένωση με σαφή οδηγία της ορίζει ότι θα σταματήσουν τη λειτουργία τους όλοι οι ΧΥΤΑ και θα υπάρξει ένας και μόνος κεντρικός στην Ξάνθη, του οποίου την κατασκευή χρηματοδοτεί με την έγκριση του συγκεκριμένου σχεδίου».
Κίνδυνοι: Μόλυνση Νέστου, υδροφόρου ορίζοντα, ανασταλτικός παράγοντας για το Εργοστάσιο Ζάχαρης
«Οι κίνδυνοι που παραμονεύουν από ένα τέτοιο εγχείρημα είναι πολλοί και αφορούν σε όλα τα επίπεδα, οικονομικά κοινωνικά και φυσικά Δημόσιας Υγείας», τονίζει σε επιστολή του το Εργατικό Κέντρο Ξάνθης και επεξηγεί.
Μια πρώτη ένσταση έχει να κάνει με τη γεωγραφική τοποθέτηση του ΧΥΤΥ στην περιοχή του Γηπέδου του Τύμπανου, δίπλα στο Εργοστάσιο Ζάχαρης και 50-55 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας. Αυτό με μια πρώτη ερμηνεία σημαίνει ότι όσα επικίνδυνα απόβλητα ξεφύγουν από τη λεκάνη επεξεργασίας θα οδηγούνται στην θάλασσα με άμεση τον κίνδυνο μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα της περιοχής και του ποταμού του Νέστου που βρίσκεται σε απόσταση 5χλμ. Η γειτνίαση του ΧΥΤΥ με το εργοστάσιο παραγωγής ζάχαρης είναι ένα άλλος ανασταλτικός παράγοντας, διότι υπάρχει σαφής Ευρωπαϊκή Οδηγία – κανονισμός που απαγορεύει την ύπαρξη ΧΥΤΥ κοντά σε εργοστάσιο παραγωγής τροφίμων, εφόσον είναι προφανής ο κίνδυνος για την υγεία των καταναλωτών.
Ταφόπλακα στον τουρισμό κίνδυνοι για το περιβάλλον
Το Εργατικό Κέντρο Ξάνθης δηλώνει την αντίθεση του με το παραπάνω εγχείρημα, εφόσον υπάρχουν προφανείς κίνδυνοι, όπως η μετατροπή του Νομού μας σε μια απέραντη χωματερή. Κάτι τέτοιο θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στον τουρισμό της περιοχής, που θα εμφανίσει μια φθίνουσα πορεία, αφού η γειτνίαση του ΧΥΤΥ με τον ποταμό Νέστο, απειλεί με ανεπανόρθωτη οικολογική καταστροφή ένα φυσικό τοπίο απαράμιλλης ομορφιάς, πηγή φυσικού και ζωικού πλούτου. Πέρα όμως από τους κινδύνους για το περιβάλλον και τη Δημόσια Υγεία που είναι προφανείς και άμεσοι, οι πολίτες του Νομού μας θα επιβαρυνθούν και με ένα οικονομικό κόστος, εφόσον θα κληθούν να πληρώσουν αυξημένα δημοτικά τέλη (τέλη καθαριότητας), χωρίς κανένα ουσιαστικό όφελος για αυτούς. Αντίθετα απειλείται η κοινωνική και η οικογενειακή ηρεμία όλων και ανατρέπονται οι ισορροπίες σε όλα τα επίπεδα.
Εκείνο όμως που ενοχλεί και αποτελεί πρόκληση είναι η παράκαμψη των φορέων
της πόλης και όλης της κοινωνίας του Νομού που δεν ρωτήθηκε για το έργο, δεν
υπήρξε στην ουσία κανένας δημόσιος διάλογος με τους πολίτες και τις οργανώσεις
τους, ενώ υπάρχουν αντιρρήσεις σχετικά με τη διαφάνεια εκπόνησης της όλης
μελέτης. Η χρησιμοποίηση των όποιων νέων θέσεων εργασίας, ο αριθμός των οποίων δεν αναφέρεται πουθενά ξεκάθαρα, ακούγεται απλά ως δέλεαρ, προκειμένου να καμφθούν οι αντιστάσεις και οι αντιρρήσεις και όχι τόσο ως πραγματικότητα.
Πρόταση: «Ορθολογική Διαχείριση » των απορριμμάτων σε κάθε Νομό
Η πρόταση τον Εργατικού Κέντρου είναι σαφής και έχει να κάνει με την
ανατροπή της υλοποίησης του συγκεκριμένου σχεδίου και στο ενδεχόμενο
εγκατάστασης του κεντρικού περιφερειακού στην Ξάνθη ΧΥΤΥ. Η Ξάνθη δεν
μπορεί και δεν πρέπει να γίνει ο τόπος συγκέντρωσης όλων των απορριμμάτων της Περιφέρειας καθιστώντας σε κίνδυνο το μέλλον το δικό μας και των παιδιών μας. Άλλες διέξοδοι σίγουρα μπορούν να υπάρξουν και μια από αυτές είναι η «Ορθολογική Διαχείριση » των απορριμμάτων σε επίπεδο κάθε Νομού, αφού βέβαια προηγηθεί ένας διάλογος με τους πολίτες και αφού αυτοί και ειδικότερα οι επιστημονικοί φορείς καταθέσουν τις δικές τους μελέτες και προτάσεις. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ως φορέας επιθυμούμε να βρεθεί μια βιώσιμη λύση με απόλυτη διαφάνεια. Οι δικαιολογίες ότι πρέπει να προχωρήσει το έργο, προκειμένου να μην χαθούν τα χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρούνται πλέον αβάσιμες και αστήριχτες, δεδομένου ότι η ΕΕ χρηματοδοτεί κάθε αξιόπιστη και επιστημονικά έγκυρη μελέτη.
Η εκ νέου εκπόνηση μιας επιστημονικής- περιβαλλοντικής μελέτης, μετά από
δημόσιο εποικοδομητικό διάλογο με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων του Νομού μας, όπως τους ίδιους τους πολίτες, τα σωματεία, τις οργανώσεις τους και φυσικά την επιστημονική κοινότητα, θα διασφάλιζε την απόλυτη κοινωνική συναίνεση του όλου εγχειρήματος και τη θετική έκβαση του προς όφελος του τόπου. Το Εργατικό Κέντρο Ξάνθης, ως ο επίσημος φορέας των εργαζομένων του Νομού μας, καλεί όλους τους πολίτες να συσατρατεύσουν τις δυνάμεις αντίδρασης τους ενάντια στην εγκατάσταση του ΧΥΤΥ στην Ξάνθη και δηλώνει ότι θα συμμετάσχει σε οποιαδήποτε προσπάθεια για την εξεύρεση της καλύτερης δυνατής και αποδοτικής λύσης που θα επιφέρει οφέλη την ακριτική περιοχή μας.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
