«Την πατρίδα που έχω δεν την έχουν άλλοι
ουτ’ Αμερικάνοι ούτε Γάλλοι.
Είναι και αρχαία είναι και μοντέρνα
είναι μια ντίσκο ταβέρνα»
Άρης Δαβαράκης
Τι κάνει ένα κείμενο μοντέρνο; Τι το κάνει δηλαδή να μιλάει στην εποχή του; Ίσως και σε κάθε εποχή;
Και πώς μιλάει κανείς στην εποχή του, για τα καλά και τα στραβά, για τους άξιους και τους εγκληματίες, για το τέμπο της εποχής και το τι άφησαν πίσω τους τα Τέμπη;
Όποιος σηκώνει το στυλό, το μολύβι, την πένα, τη γραφίδα, το φτερό παλιότερα ή χτυπάει τα γράμματα σε μια γραφομηχανή ή σε ένα πληκτρολόγιο στις μέρες μας, έχει σίγουρα μια επιθυμία: να επικοινωνήσει.
Να σιωπήσει, να παρατηρήσει, να σκεφτεί, να αναμοχλεύσει μέσα του παντοτινά ερωτήματα κι απαντήσεις.
Όποιος επιχειρεί να γεμίσει με νόημα μια λευκή κόλλα χαρτιού, παίρνει σημάδια της εποχής του και προσπαθεί να τα μεταφράσει σε σημάδια του ανθρώπινου καιρού.
Κείμενα λογοτεχνικά, επιστημονικά, θεατρικά, πολιτικά, σατιρικά, όλα προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή μας και να μας πουν κάτι.
Να προκαλέσουν τη σκέψη μας, το θυμικό μας, τις πράξεις μας.
Παραφράζοντας τον Ουμπέρτο Έκο, όλα τα κείμενα μιλούν για άλλα κείμενα. Ή αλλιώς κατά τον Γιώργο Σεφέρη «Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας».
Η κάθε πνευματική γενιά, ο κάθε άνθρωπος παίρνει από τους προηγούμενους τις αναζητήσεις, τα πάθη αλλά και τα φωτεινά σημεία και προσπαθεί με αυτά να φωτίσει το κάθε σήμερα, το κάθε τώρα, το modo στα λατινικά.
Τα νέα κείμενα επιχειρούν να μεταφέρουν παλιά και καινούρια μηνύματα, λόγια της εποχής σε νέους, μεσήλικες, γηραιότερους.
Κατά πόσο επιτυγχάνεται ο εκάστοτε σκοπός και πότε;
Πώς και γιατί ο αναγνώστης με τη σειρά του σκέφτεται μοντέρνα, με βάση τις ανάγκες και τους καιρούς του;
Ως αναγνώστες του παρόντος άρθρου ποιες 3 λέξεις σας έρχονται πρώτες στο νου στο άκουσμα της φράσης «Μοντέρνα κείμενα»;
Δύο νέα παιδιά πάντως, 10 και 13 ετών, απαντώντας στην αντίστοιχη ερώτηση ανέφεραν, μεταξύ άλλων, τη λέξη… σοκολάτα. «Δεν ξέρω γιατί» είπαν χαρακτηριστικά.
Εμπιστεύομαι το ένστικτο των νέων, κρατώ τη γλυκόπικρη και διαχρονική γεύση της σοκολάτας κι εύχομαι κάθε μοντέρνο κείμενο να προκαλεί τόση απόλαυση, να έχει τόσο έντονη γεύση και να γίνεται τόσο εθιστικό όσο το προσφιλές γλύκισμα!
*Το άρθρο αφιερώνεται στην Χ.Χ. μαζί με ευχαριστίες για την έμπνευση! Γράφτηκε στο πλαίσιο των διαδικτυακών μαθημάτων της Ακαδημίας Ποίησης και Παραμυθιού «Από το παραμύθι στην αρθρογραφία»