Αρκετοί γονείς πιστεύουν οτι τα παιδιά τους αρχίζουν να επικοινωνούν μόνο όταν ξεκινούν να εκφέρουν τις πρώτες τους λεξούλες! Η επικοινωνία των παιδιών δεν πραγματοποιείτε μόνο με λεκτικές δεξιότητες αλλά και με μη-λεκτικές δεξιότητες οι οποίες ξεκινούν από την πρώτη κιολας ημέρα της γέννησης τους! Αυτές οι δεξιότητες ονομάζονται προγλωσσικές δεξιότητες και ξεκινούν από την ημέρα της γέννησης τους και πρέπει να έχουν αναπτυχθεί μέχρι την ηλικία των 18 μηνών, όπου το παιδί αρχίζει πλεόν να χρησιμοποιεί αρκετές λεξούλες! Η μη-λεκτικές προγλωσσικές δεξιότητες είναι ένας επικοινωνιακός τρόπος με την βοήθεια των ήχων, των ματιών, των εκφράσεων, των κινήσεων, των μιμήσεων και των χειρονομιών! Τα παιδιά ανακαλύπτουν πριν ακόμη εκφέρουν τις πρώτες τους λέξεις με σκόπο την επικοινωνία να αλληλεπιδρούν.
Πως αλληλεπιδρούν μη λεκτικά ; Πάμε να δούμε κάποια παραδείγματα :
1.Βλεμματική επαφή : Το πρώτο στοιχείο που απαιτείται για την σωστή κοινωνική επικοινωνία.
2.Παραγωγή ήχων : Παράγει συγκεκριμένους ήχους σε συγκεκριμένες ανάγκες και περιστάσεις.
3.Δείξει : Δείχνει το αντικείμενο που θέλει π.χ. ένα παιχνίδι ή ένα μπουκάλι.
4.Βλέμμα : Κοιτάζει το αντικείμενο που θέλει.
5.Μίμηση : Μιμείτε τις εκφράσεις και τις χειρονομίες των φροντιστών του και εξελίσσει τις μη-λεκτικές ικανότητες του.
Τα παραπάνω παραδείγματα είναι τα πιο συχνά στα μικρά παιδιά μέχρι να αρχίζουν να εκφέρουν τις πρώτες τους λέξεις. Τα παιδιά με τις προγλωσσικές δεξιότητες ανακαλύπτουν την δύναμη και την μαγεία της αλληλεπίδρασης, παρατηρούν ότι με συγκεκριμένες κινήσεις, ήχους κλπ. μεταφέρουν συγκεκριμένα μηνύματα. Κατά την διάρκεια του προγλωσσικού στάδιου τα παιδιά συνεχίζουν να παρατηρούν, να μιμούνται και να εμπλουτίζουν το αντιληπτικό τους λεξιλόγιο και αρχίζουν να ετοιμάζονται για το λεκτικό στάδιο. Το λεκτικό στάδιο αποτελεί την έναρξη της γλωσσικής εξέλιξης.
Τι γίνεται όμως με τις μη-λεκτικές ικανότητες όταν το παιδί αρχίζει να μιλάει ; χάνονται ;
Η απάντηση είναι ΟΧΙ! Οι μη-λεκτικές ικανότητες ενώνονται με τις λεκτικές με αποτέλεσμα να εμφανίζεται μια ολοκληρωμένη αλληλεπίδραση, όταν μιλάμε χρειαζόμαστε την βλεμματική επαφή, τις χειρονομίες, τις εκφράσεις κλπ.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Αν τα παιδιά δεν εμφανίζουν τις προγλωσσικές μη-λεκτικές ικανότητες οι γονείς πρέπει να κινητοποιηθούν και να απευθυνθούν σε ειδικούς!
Κόντε -Χασάν Μπουσρά
Λογοθεραπεύτρια (Πτυχιούχος Α ΤΕΙ Πατρών)
