Επιτέλους! Μονοήμερη με το σχολείο – όλη τη βδομάδα περιμέναμε! Στέκομαι δίπλα στον Αντώνη από το Γ4, στην κουπαστή του πλοίου για τη Θάσο. Κοιτάμε προς τη θάλασσα.
– Ξέρετε κύριε, πολύ μου αρέσει να κοιτάζω πέρα μακριά τη θάλασσα.
– Ναι, είναι όμορφη.
– Πολύ.
– Υπάρχει ένα επιστημονικό άρθρο που υποστηρίζει πως όταν κοιτάζεις τον ορίζοντα, ενεργοποιούνται οι περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη φαντασία.
– Ουάου. Πολύ θα ήθελα να είχα γράψει εγώ αυτό το άρθρο.
– Πιστεύω Αντώνη ότι μπορείς να φτάσεις να γράψεις επιστημονικά άρθρα.
– Λέτε;
– Είμαι σίγουρος! Δεν μπορείς να το φανταστείς;
– Εγώ δεν μπορώ; Τζάμπα χαζεύω τον ορίζοντα τόση ώρα;
Γελάμε.
Η πολύτιμη αξία των τετ-α-τετ συζητήσεων. Δεν λέγονται όλα μπροστά σε όλη την τάξη – και καλά κάνουν. Τέτοιες ευκαιρίες είναι μοναδικές. Είναι η διέξοδος για όσα δε χωράνε στο “κανονικό μάθημα”, που ενίοτε είναι πιο σημαντικά. Γι’ αυτό λοιπόν συμφώνησα να πάμε εκδρομή. Αναγνωρίζοντας ότι θα μείνω πίσω στην ύλη. Ότι θα χρειαστεί μεθαύριο να προσπεράσω κάπως πιο γρήγορα τις πληροφορίες για τη σύζευξη ταλαντώσεων και οι μαθητές μου να συνεχίσουν τη ζωή τους χωρίς αυτές.
Όμως εμείς, είμαστε στο γυμνάσιο! Σε αντίθεση με το λύκειο, η “παρασπονδία” μου θα περάσει στα ψιλά. Θα χαμογελάσω υπογράφοντας μεθαύριο στο βιβλίο της ύλης. Εύκολα θα την παραδεχθώ στο συνάδελφο. Θα την περιγράψω και σε αρθράκι στον Τύπο, καλή ώρα.
Αν όμως ο Αντώνης ήταν δυο χρόνια μεγαλύτερος, στο λύκειο, ποτέ δεν θα είχαμε αυτή την ευκαιρία. Διότι φέτος στα λύκεια η λέξη “εκδρομή” ακούγεται μόνο ως ανέκδοτο. Τον πρώτο λόγο έχει η “τράπεζα θεμάτων”. Μια λίστα από θέματα εξετάσεων, κατά κοινή ομολογία αρκετά απαιτητικών. Από αυτήν θα επιλεγούν θέματα για τις τελικές γραπτές εξετάσεις. Με κλήρωση! Ανεξάρτητα από τα σημεία που εστιάσαμε στην τάξη, ανεξάρτητα από το ποσοστό των μαθητών που λόγω covid έχασαν εβδομάδες, ανεξάρτητα από τις τοπικές ιδιαιτερότητες του μαθητικού πληθυσμού. Και φυσικά, η λίστα όχι μόνο είναι τεράστια, αλλά εμπλουτίζεται ακόμα και τώρα, τον τελευταίο μήνα πριν τις εξετάσεις…
Οπότε όλοι τρέχουν. Πίεση, άγχος, ενοχές. Η μαζική καταπίεση μαθητών εκφράζεται σε μορφή επτάωρου στο σχολείο και τετράωρου στα φροντιστήρια. Ο μαζικός εξευτελισμός καθηγητών εκφράζεται όταν, μη προλαβαίνοντας να ανταποκριθούμε στην πίεση, οι αποφάσεις μας περιορίζονται στο αν θα δηλώσουμε ανοιχτά ότι χρειάζονται έξτρα ώρες -δηλαδή φροντιστήριο- ή αν απλά θα το υπονοήσουμε. Και φυσικά, η μαζική πίεση προς τους γονείς εκφράζεται σε ευρώ.
Και όλα αυτά, στη σχολική χρονιά μετά το σοκ της πανδημίας. Πριν καλά-καλά συνέλθουμε από το ψυχολογικό αντίκτυπο της απομόνωσης, το υπουργείο αποφάσισε ότι είναι καλή ιδέα να μπουν όλοι οι μαθητές σε έναν ατομικό αγώνα δρόμου.
Κι όμως, αν υπήρχε μία προτεραιότητα για τη φετινή χρονιά θα ήταν να βάλουμε στην άκρη τους “ατομικούς δρόμους” και να δώσουμε χρόνο στους μαθητές να συνυπάρξουν. Να μιλήσουν, όχι για αυτά που περιγράφουν τα βιβλία τους, αλλά γι’ αυτά που κρύβουν μέσα τους. Το Σεπτέμβρη, βλέπαμε παντού την ανάγκη για ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς. Για χρόνο, συζήτηση, κατανόηση και – οπωσδήποτε – για συλλογικές διαδικασίες. Για εκδρομές, για ομίλους, για διαλείμματα, για ομαδικά παιχνίδια. Ναι, αυτά που είχαμε ανάγκη ήταν τα “εκτός ύλης”.
Όμως ένα πρωί στο υπουργικό γραφείο ειπώθηκε ότι η τράπεζα θεμάτων θα εφαρμοστεί “πάση θυσία”. Αποσιωπώντας ότι θύμα της θυσίας μπορεί να είναι και η ψυχοσύνθεση των μαθητών. Να τους θυσιάσουμε προς όφελος της σύζευξης ταλαντώσεων και των φροντιστηρίων. Να αφήσουμε την κουβέντα στις κουπαστές και να πέσουμε με τα μούτρα στις ασκήσεις.
Και εν τέλει, να μισήσουμε όσο γίνεται περισσότερο το δημόσιο σχολείο.
*Στα άρθρα της στήλης “Εν τάξει” τροποποιούνται τα ονόματα μαθητών και μαθητριών ώστε να προστατέψουν την ιδιωτικότητα τους.
Γιώργος Έψιμος
Εκπαιδευτικός
