«Έργα και λόγια, στοχασμοί, -σκέφτομαι και κοιτάζω-
λούλουδα μύρια, πούλουδα, που κρύβουν το χορτάρι,
κι άσπρα, γαλάζια, κόκκινα καλούν χρυσό μελίσσι»
Διονύσιος Σολωμός
Η λέξη «πούλουδο», που απαντάται στους στίχους αυτούς του εθνικού μας ποιητή, είναι άγνωστης προέλευσης. Ο πατέρας της ελληνικής λαογραφίας Νικόλαος Πολίτης την καταγράφει σε μια παροιμία «Ηύρες πούλουδο να πάρης μέλι!». Ίσως προέρχεται από την ένωση «πούπουλο» και «λουλούδι».
Και εγένετο μια καινούρια λέξη! Ποιο μυαλό να τη γέννησε; Ποια μάτια να χόρτασαν ομορφιά στα βουνά, στις θάλασσες, έξω στη φύση, για να την ονειρευτούν; Ποια ψυχή να γέμισε τόσο από τα θάματα γύρω της που δεν άντεξε και δημιούργησε κάτι προωτοφανέρωτο με γράμματα και ήχους;
Σήμερα άραγε μπορούμε να προσεγγίσουμε μια τέτοια δημιουργία, που μπορεί να έγινε από έναν απλό άνθρωπο του λαού; Μπορούμε να παίξουμε με τις λέξεις με τόσους πολλούς και διαφορετικούς τρόπους, ώστε να αγαπήσουμε τη γλώσσα μας, το εργαλείο της σκέψης μας, με την τόσο πλούσια ιστορία και παραγωγή; Σήμερα που η ελληνική γλώσσα «υποφέρει» σε προφορικές συζητήσεις και γραπτά κείμενα, πού να στραφούμε;
Όχι ίσως σε αβασάνιστα κείμενα που ξεφυτρώνουν απ’ τον καθένα, παντού, χωρίς σκέψη. Όχι ίσως σε λέξεις ξενικές, όπως ποστάρισμα, smartphone, fake news, που κάθε άλλο παρά εξυψώνουν το θυμικό και τη φαντασία μας.
Όχι ίσως στην πλούσια παραγωγή περίεργων αρκτικόλεξων, που εξοικονομούν χώρο και χρόνο στη βιαστική ζωή μας. Το ΙΚΑ και οι άλλοι σχετικοί φορείς γίνονται ΕΦΚΑ. Ο ΕΝΦΙΑ μας κατατρέχει. Ο νεοσύστατος ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής) αναμένεται να λύσει (σχεδόν δια μαγείας;) προβλήματα που ταλανίζουν ήδη από το 2012 το μεγαλύτερο υγροτοπικό πάρκο της χώρας μας, το Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
Τι σημαίνει στην ουσία του το μεγαλύτερο υγροτοπικό πάρκο της Ελλάδας; Μια ομορφιά απερίγραπτη, με το Δέλτα του Νέστου και το Μεγάλο Δάσος (Κοτζά Ορμάν), με λίμνες και λιμνοθάλασσες όπως της Βιστωνίδας και του Πόρτο Λάγος, με τα περισσότερα από τα ζώα που υπάρχουν σε εθνικό επίπεδο να ζουν εκεί.
Αν προσθέσει κανείς και την πλούσια μυθολογία και ιστορία, με το θρακικό φύλο των Βιστώνων, τους στάβλους του θράκα βασιλιά Διομήδη για τα περίφημα άγρια άλογά του και τους αρχαιολογικούς θησαυρούς με τα Άβδηρα του Δημόκριτου, τους βυζαντινούς Πόρους και τη μοναδική Αναστασιούπολη, θα έχουμε μια περιοχή που αξίζει κανείς να έρθει απ’ τα πέρατα του κόσμου για να τη δει από κοντά.
Κι αυτό γινόταν, τουλάχιστον πριν την έλευση του ακατονόμαστου. Άνθρωποι από διάφορα μέρη έρχονταν για παρατήρηση των πουλιών της Βιστωνίδας, για να περπατήσουν στο Μεγάλο Δάσος, για να ατενίσουν στο βάθος την οροσειρά της Ροδόπης.
Και τώρα, ύστερα από χρόνια διοικητικά και οικονομικά προβλήματα, που προφανώς δε συγκίνησαν όσο έπρεπε κάποιους υπεύθυνους, ο «Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου, Βιστονίδας-Ισμαρίδας και Θάσου» δε λειτουργεί πια. Ο Φορέας δηλαδή που προστάτευε αυτήν την περιοχή, για να μπορεί να πάει ο καθένας μας να την επισκεφτεί και να πει «σκέφτομαι και κοιτάζω- λούλουδα μύρια, πούλουδα». Σε μια εποχή όμως που η ανεξέλεγκτη καταστροφή του περιβάλλοντος από τους ανθρώπους θεωρείται ότι ευθύνεται για την πανδημία, μάλλον δεν είναι προτεραιότητα ένας φορέας προστασίας εθνικών πάρκων. Μάλλον τα πρώτα λόγια του ποιητή δεν ταιριάζουν στην εποχή μας. «Έργα και λόγια, στοχασμοί»…
Νατάσα Μιχαηλίδου
Αρχαιολόγος-μουσειολόγος-ξεναγός
