…μανάρι μου τα κάναμε σαλάτα
θέλω μονάχα να σου πω
πως απόψε γέννησε η γάτα.
Μαριανίνα Κριεζή
Μια φορά κι έναν καιρό ήταν η εποχή της κρίσης. Ποιας κρίσης ακριβώς, δεν μπορώ να θυμηθώ.
Πάντως, τότε ακριβώς ήταν που περιμέναμε την ανάκαμψη. Ποια ανάκαμψη ακριβώς, δεν μπορώ να θυμηθώ.
Πάντως ήταν καλοκαίρι.
Τότε που ζούσαμε το τελευταίο καλοκαίρι με πανηγύρια, χωρίς να κρατάμε αποστάσεις, με θερινά σινεμά, με φωτιές στις παραλίες, όχι σαν αυτή στο Μάτι. Με παραστάσεις Καραγκιόζη, με γέλια, με τραγούδια, με παραμύθια, με ελληνική σαλάτα. Greek salad.
Εποχές που πέρασαν ανεπιστρεπτί και θα μας λείψουν μέχρι να σβήσουν ολοκληρωτικά από τη μνήμη. Όπως και η σαλάτα.
Η ελληνική σαλάτα, η τόσο διάσημη, όσο ο Παρθενώνας, το συρτάκι, το τζατζίκι, το ούζο. Αυτές οι λέξεις περικλείουν και πολύ υπερηφάνεια όταν τις αναφέρεις, πόσο μάλλον να τις ζεις. Αισθάνεσαι πραγματικός Έλληνας, με την παλιά κανονικότητα.
Το ζήτημα όμως είναι η ελληνική σαλάτα. Η greek salad, όπως είναι καθιερωμένη και στην Unesco. Προϊόν, η σαλάτα, της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Η τελευταία σαλάτα που γνώρισα μεσούσης της κρίσης και πριν την προηγούμενη ανάκαμψη, αποτέλεσε ένα γεγονός (η σαλάτα) που έχει συγκλονίσει όλο μου το είναι.
Ήταν λοιπόν καλοκαίρι, σε ένα ελληνικό χωριουδάκι, δίπλα στο κύμα (όχι του κορωνοϊού). Είχα παραγγείλει μαζί με άλλους ομοϊδεάτες μια σαλάτα. Η αλήθεια είναι ότι καθυστέρησε λίγο να ’ρθει όπως και η ανάκαμψη.
Τελικά ήρθε. Η σαλάτα.
Και τότε όλος ο κόσμος βρέθηκε στο πιάτο μου. Οι Μολδαβοί αγρότες είχαν φροντίσει για τις πεντανόστιμες ντομάτες θερμοκηπίου. Οι Ρουμάνοι αγρότες είχαν μεταφέρει εξαιρετικά ολόισια αγγούρια. Μαροκινοί βιοπαλαιστές είχαν στείλει με αγάπη ελιές Μαρόκου, τύπου Καλαμών. Οι κάτω απ’ το Αιγαίο Αιγύπτιοι πεντανόστιμα αδάκρυτα κρεμμυδάκια.
Την σαλάτα συνόδευε διακριτικά λαδάκι, σε σπρέι, Ιταλικής ευγένειας. Τυράκι, τύπου φέτας, ευωδίαζε πύργο του Άιφελ. Τη διακόσμηση είχε αναλάβει κάπαρη Τουρκίας.
Το πιάτο, που είχε ξαπλώσει η σαλάτα, ήταν Γερμανικού οίκου.
Επειδή γενικώς έχω ιδιαίτερες γευστικές προτιμήσεις μου έφεραν και lime – λεμονάκι, ιλουστρασιόν Αργεντινής. Κατόπιν απαιτήσεώς μου, επειδή ήταν ανάλατη, η ελληνική σαλάτα, ζήτησα να μου φέρουν ροζ αλάτι Ιμαλαΐων.
Τα πηρουνομάχαιρα ήταν από την Άπω Ανατολή.
Πραγματικά ήταν μία αξέχαστη ελληνική σαλάτα παγκοσμιοποιημένη, χωρίς προκαταλήψεις. Ήταν σπουδαία σαλάτα. Σπουδαία εμπειρία.
Την μεταφέρω και την μοιράζομαι (την εμπειρία) για να φωτίσω τις άγνωστες πτυχές της ελληνικής σαλάτας και για να ξορκίσω την βαθύτατη άγνοια των συμπολιτών μας σε ένα κατεξοχήν περίπλοκο είδος, μεταλλασσόμενο, που κυριαρχούν οι συμβιβασμοί για το καλό της παγκόσμιας οικονομίας και της ανάκαμψης.
Αυτό το ελληνικό καλοκαίρι θα μου λείψει, όπως και η ελληνική σαλάτα. Θα πάρω αποστάσεις.
Του χρόνου όμως με την ανάκαμψη;
Σ.Σ.: Παραδίπλα, στον τοίχο, κρεμόταν αγέρωχο ένα μάτσο σκόρδα, για το μάτι. Κινεζικής προέλευσης. Λες μέσω αυτού να έφτασε εδώ και ο ιός;
Δημήτρης Αβούρης
Συγγραφέας-αφηγητής παραμυθιών
