Η επόμενη μέρα για τους Δήμους και τις Περιφέρειες
Ο «Κλεισθένης» είναι εδώ και λίγες μέρες Νόμος του Κράτους!
Μέσα από ένα πλέγμα 258 άρθρων επιχειρείται μια ακόμα μεταρρύθμιση στη Τοπική Αυτοδιοίκηση, μετά από εκείνες των εμβληματικών σχεδίων «Καποδίστριας» και «Καλλικράτης».
Είναι όμως πραγματική μεταρρύθμιση;
Ανάμεσα στις διατάξεις του νέου νόμου υπάρχουν παρεμβάσεις που αφορούν την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας, τη διάκριση των Δήμων σε κατηγορίες, την επαναφορά της 4ετούς θητείας των οργάνων, τον Έλεγχου Νομιμότητας και την Κρατική Εποπτεία κ.α.
Σχεδόν, όμως, το σύνολο της δημόσιας συζήτησης για το νέο νομοθέτημα κινήθηκε γύρω από το εκλογικό σύστημα ανάδειξης δημάρχων και περιφερειαρχών. Και δικαίως!
Είναι γνωστό ότι η Νέα Δημοκρατία διατηρεί παραδοσιακά ιδιαίτερα ισχυρές θέσεις στα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια ενώ η αντίστοιχη παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ είναι εξαιρετικά αδύναμη. Η κυβέρνηση, όντας σε αποδρομή, επιχειρεί εισάγοντας το σύστημα της απλής αναλογικής να ανακατέψει την τράπουλα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση προσδοκώντας σε μικροκομματικά οφέλη για τα χρόνια που θα βρίσκεται στην αντιπολίτευση.
Τι θα σημάνει στην πράξη η απλή αναλογική;
Σύμφωνα με τους θεσμικούς φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης θα επιφέρει συνθήκες χάους και ακυβερνησίας στους περισσότερους δήμους και περιφέρειες της χώρας. Η απλή αναλογική είναι ένα σύστημα ακυβερνησίας και για να λειτουργήσει προϋποθέτει ειδικούς ρυθμιστικούς κανόνες.
Εδώ είναι νομίζω απαραίτητη μια ευθεία αναγωγή και σύγκριση με το κεντρικό πολιτικό σύστημα. Εκεί υπάρχουν θεσμοί όπως αυτός του ΠτΔ και των κοινοβουλευτικών διαδικασιών παροχής και άρσης της εμπιστοσύνης του Κοινοβουλίου προς την εκάστοτε κυβέρνηση.
Όλοι συμφωνούμε ότι στη Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Αλλά αυτό συμβαίνει γιατί πάντα υπάρχει η λύση των εκλογών! Κάτι που δεν ισχύει βέβαια στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Κανένα Δημοτικό ή Περιφερειακό Συμβούλιο δεν μπορεί να προκηρύξει μόνο του εκλογές..
Τι θα συμβεί, επομένως, αν δεν είναι δυνατή η επίτευξη πλειοψηφίας για τη λήψη αποφάσεων; Πώς θα λειτουργήσουν κρίσιμοι για την καθημερινότητα των πολιτών αυτοδιοικητικοί τομείς όπως η διαχείριση υποδομών, η καθαριότητα, οι κοινωνικές υπηρεσίες, οι σχολικές επιτροπές κλπ;
Οι ΟΤΑ της χώρας μοιραία θα οδηγηθούν σε μια διαρκή διαδικασία παρασκηνιακών συμμαχιών και ανατροπών που θα οδηγήσουν σε ένα χαοτικό περιβάλλον. Η ακυβερνησία είναι χειρότερη και από τη χειρότερη διοίκηση! Γιατί τότε δε θα αναλαμβάνονται ευθύνες και τελικά δε θα λαμβάνονται αποφάσεις.
Και είναι δεδομένο ότι το κόστος αυτής κατάστασης θα το επωμιστούν τελικά οι πολίτες, που θα βλέπουν καθημερινά την ποιότητα ζωής τους να υποβαθμίζεται χωρίς να έχουν καν τη δυνατότητα να καταλογίζουν πολιτικές ευθύνες, καθώς το διοικητικό σχήμα των ΟΤΑ θα μεταβάλλεται συνεχώς, ενδεχομένως και αδιαφανώς.
Η Νέα Δημοκρατία έχει δεσμευτεί ότι αμέσως μόλις γίνει κυβέρνηση θα καταργήσει αυτό το εκλογικό σύστημα. Ο θεσμός της αυτοδιοίκησης προσφέρει υψηλή προστιθέμενη αξία στις τοπικές κοινωνίες, αναλογικά με τους πόρους που διαχειρίζεται, και μπορεί να προσφέρει πολύ περισσότερα αν έχει μεγαλύτερους βαθμούς ελευθερίας και ένα αποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο διοίκησης.
Η Αυτοδιοίκηση έχει συνδεθεί ιστορικά με την ίδια την επιβίωση του ελληνικού Έθνους όταν δεν υπήρχε καν ελληνικό Κράτος. Οφείλουμε πολλά στο θεσμό. Κυρίως, οφείλουμε να απέχουμε από μικροπολιτικά παιχνίδια που βάζουν σε κίνδυνο την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Κωνσταντίνος Χ. Τριανταφυλλίδης
Οικονομολόγος – Δημοτικός Σύμβουλος Ξάνθης
