Όπου κι αν ρίξεις τη ματιά σου η Ελληνική παιδεία θα σου δώσει τη γνώμη της και την σαφήνειά της. Στο επάνω μέρος κεντρικής πλατείας με το όνομα πρώην Βασιλιά υπάρχει ένα ωραίο κατάστημα με ατέλειωτες λιχουδιές. Ωραιότατα σάντουιτς, ζεστές προκλητικές τυρόπιτες και φρέσκα γλυκά. Μπροστά-μπροστά στην είσοδο του μαγαζιού υπάρχει το ψυγείο με πολύχρωμα παγωτά. Τα πήρε το μάτι μου και άρχισε η επίμονη σιελόρροια που με ταλαιπωρεί σε τέτοιες περιπτώσεις.
Πλησίασα να τα δώ από κοντά αλλά δυσκολευόμουνα, ένα παχύ στρώμα υδρατμών μου έκρυβε τη λαχταριστή θέα των παγωτών. Ζήτησα από τον νεαρό υπάλληλο, αν είχε την καλοσύνη να καθαρίσει την μήκους 1.5μ βιτρίνα με ένα πανάκι. Διέκρινα μία δυσαρέσκεια στο πρόσωπο του υπαλλήλου και για να τον διευκολύνω του ζήτησα ένα πανάκι για να το καθαρίσω εγώ. Τότε εμφανίστηκαν οι μανιασμένοι αλάστορες θεοί που λυσσομανούσαν εναντίον μου και μία υπάλληλος από την μέσα πλευρά του καταστήματος με πληροφόρησε σχεδόν εν εξάλω καταστάσει πως είχαν πολλές δουλειές και δεν είχαν χρόνο να καθαρίσουν από τους υδρατμούς την βιτρίνα και πως αν ήθελα να τους βοηθήσω να πήγαινα να βγάλω τις τυρόπιτες από τον φούρνο. Πριν δηλαδή τους καθαρίσω την βιτρίνα, ως πελάτης και άνθρωπος είχα την υποχρέωση να ξεφουρνίσω και τις μπουγάτσες. Πρωτότυπη ιδέα ομολογώ. Ας ληφθεί υπ όψιν ότι ο καθαρισμός της βιτρίνας για έναν νωχελικό άνθρωπο δεν θα διαρκούσε περισσότερο από πέντε δευτερόλεπτα.
Αναγκάστηκα να τους παρατηρήσω πως με τον τρόπο τους δεν βοηθούσαν τα συμφέροντα της επιχείρησης. Η αποφασιστικότητά τους όμως για την παραμονή των υδρατμών ήταν άκαμπτη και γενναία. Τους θαύμασα. Η απόφαση ήταν ανέγκλητη και αμετάκλητη. Οι υδρατμοί θα παρέμεναν στην θέση τους σαν δείγμα ηρωικής πράξης και αυταπάρνησης στην συμπαράσταση των συμπαθών υδρατμών. Υδρατμοί ή θάνατος, τόσος επαγγελματισμός. Πρώτα ο εγωισμός και πολύ αργότερα, αν βρεθεί χρόνος , το συμφέρον της επιχείρησης. Υπάλληλοι ενωμένοι, πελάτες νικημένοι, με απόλυτη ανάπτυξη της σημαίας της βλακείας, πλήρως αναπεπταμένη. Τέρμα πια τα αφεντικά, ζήτωσαν οι θολές βιτρίνες και συνειδήσεις.
Εξετίμησα το υψηλό φρόνημα των γιγάντων υπαλλήλων και απομακρύνθηκα. Δεν ξέρεις καμιά φορά, όταν πάς να ψωνίσεις μην αναγκασθείς όλο το βράδυ να ξεφουρνίζεις πίτσες και λουκανικόπιτες μέχρι το πρωί. Αμ τις μπουγάτσες, άψητες θα τις αφήσεις; Οι πωλητές παγωτών κατατάσσονται πλέον στο πάνθεον των κοινωνικών αγωνιστών, και εύγε τους. Μπορεί να κλείσει η επιχείρηση και να μείνουν χωρίς δουλειά, αλλά μπρός στην ψυχική ανάταση του εγωισμού λίγο ενδιαφέρει το πρόβλημα της καθημερινής σίτισης.
Απομακρύνθηκα για μισή ώρα και πέρασα ξανά έξω από το κατάστημα. Εκεί ήταν και οι υδρατμοί και ο υπερήφανος εγωισμός του Έλληνος εργαζομένου, πρώτα για το εγώ του και ύστερα για την τροφή του. Ιδεολόγοι πριν από όλα. Σκέφθηκα να στείλω μία ενημερωτική επιστολή στον ιδιοκτήτη αλλά την ίδια στιγμή το μετάνιωσα. Δεν είναι δυνατόν επί χρόνια ολόκληρα να μην έχει δει την κατάντια της σκοτεινής βιτρίνας του καταστήματός του! Σίγουρα την έχει δει και αδιαφορεί. Συμπαραστέκεται στο υψηλό φρόνημα των πωλητών του.
Το γένος των Ελλήνων ζει μία εύκολη πλασματική ευημερία. Τρέφει για τον εαυτό του ο κάθε ένας μας μία μεγάλη εκτίμηση και έναν απέραντο γιγάντιο θαυμασμό. «Ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε;» Ναι ρε, γιατί η λέξη κύριος προφέρεται μόνον από ανθρώπους με πραγματική αυτογνωσία, οι υπόλοιποι χρησιμοποιούμε το δηκτικόν μόριον ‘’ρε’’.
Μετά δέκα ημέρες πέρασα ξανά από το συγκεκριμένο κατάστημα. Οι πυκνοί υδρατμοί παραμένουν υγιείς και ακμαίοι διαφημίζοντας τον ανεπαγγελματισμό του ιδιοκτήτη και την αρρωστημένη ψυχή των υπαλλήλων. Ο Ευριπίδης έχει απόλυτο δίκιο, ‘’τω καλώ λύπη πρόσεστιν’’- ο εγωισμός φέρνει λύπη. Και ξέρετε, δεν φέρνει μόνον προσωπική ή επαγγελματική λύπη, φέρνει αναπόφευκτα και εθνική λύπη.
Φοίβος Ιωσήφ
