Αφού άκουσα με προσοχή τον Πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ να εξαγγέλλει το κυβερνητικό του πρόγραμμα και να το υποστηρίζει την επομένη στη συνέντευξη τύπου, ένιωσα την ανάγκη να το συζητήσω με μερικούς φίλους. Και αυτό διότι θεωρώ ότι η δική μου εκτίμηση για τις εξαγγελίες Τσίπρα ελάχιστη σημασία έχει, δεδομένου ότι αποτελεί την άποψη ενός ορθολογιστή, μέσα σε μια κοινωνία όπου ο λαϊκισμός και η συνωμοσιολογία αποτελούν τον κανόνα, με βάση τον οποίο διαμορφώνεται η κοινή γνώμη.
Η εντύπωση που αποκόμισα από την συζήτηση είναι ότι η ικανοποίηση ή όχι από τις εξαγγελίες, εξαρτάται ευθέως από την άποψη που είχαν οι συνομιλητές μου για τα αίτια της κρίσης, αλλά και για το ουσιαστικό περιεχόμενό της.
Όποιοι λοιπόν θεωρούν ότι η κρίση οφείλεται στους ξένους και στους «κακούς πολιτικούς» που μας παράδωσαν ως «δοσίλογοι» στην τρόικα, υπογράφοντας το καταραμένο μνημόνιο, ήταν ξεκάθαροι στην εκτίμησή τους για την ομιλία Τσίπρα: Ο Πρόεδρος τα είπε πολύ καλά και μάλιστα ένας προέβλεψε ότι με αυτά που υποσχέθηκε, στις εκλογές θα ξεπεράσει το 42%, σχηματίζοντας αυτοδύναμη Κυβέρνηση. Όταν τους αντέτεινα ότι μια πτωχευμένη χώρα που χρωστάει 360 δις δεν είναι δυνατόν να βρει τα χρήματα που απαιτούνται για την υλοποίηση αυτών των εξαγγελιών, η απάντηση ήταν η αναμενόμενη: Να μην πληρώσουμε τους δανειστές, να τα πάρουμε από τις τράπεζες και τους πλούσιους και να χρηματοδοτήσουμε τις παροχές, τα δωρεάν εισιτήρια, το δωρεάν ρεύμα, το φτηνό πετρέλαιο, τα δώρα και τα επιδόματα των συνταξιούχων, τα υψηλά επιδόματα ανεργίας, τις χιλιάδες προσλήψεις στο δημόσιο, τις φοροαπαλλαγές και την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ.
Και όταν επανέλαβα ότι υπάρχει ο κίνδυνος να συναντήσουμε την αντίδραση των δανειστών μας και των ευρωπαίων εταίρων μας, οι οποίοι δεν θα δεχθούν να παραβούμε, τους κανόνες του συμφώνου σταθερότητας και ότι τα χρήματα τα οφείλουμε στους λαούς της Ευρώπης που μας δάνεισαν για να βγούμε από την κρίση και όχι για να χρηματοδοτήσουμε παροχές που δεν υπάρχουν στις χώρες τους, η απάντηση ήταν ότι μας τα οφείλουν διότι αυτοί φταίνε για την κρίση. Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι ο επαγγελματίας συνομιλητής μου απασχολεί ανασφάλιστους εργαζόμενους στην επιχείρησή του, ο γιατρός αποφεύγει να δίνει αποδείξεις στους ασθενείς του και η συνταξιούχος βγήκε στην σύνταξη στα σαράντα της.
Υπάρχουν βέβαια και οι άλλοι που γνωρίζουν και παραδέχονται τις ευθύνες των πολιτών στην δημιουργία της κρίσης, ως οι εταίροι ενός πελατειακού συστήματος, τις ευθύνες των κομμάτων της Αριστεράς, ως οι υποστηρικτές όλων των συντεχνιακών αιτημάτων, ακόμη και των εκβιαστικών απεργιακών κινητοποιήσεών τους, τις ευθύνες όλων των κομμάτων της εκάστοτε αντιπολίτευσης, με την λυσσαλέα αντίδρασή τους απέναντι σε κάθε απόπειρα εκσυγχρονισμού του κράτους, της οικονομίας και της κοινωνίας.
Και αυτοί όμως, που δεν «γοητεύονται» από τον λαϊκισμό του ΣΥΡΙΖΑ, δυσκολεύονται να συνειδητοποιήσουν ότι οι εποχές των «παχιών αγελάδων» (ή μάλλον της «παχιάς αγελάδας–κράτος») πέρασαν ανεπιστρεπτί και ότι θα πρέπει εφεξής να παράγουμε πλούτο πλην τον κατανέμουμε σε κοινωνικές παροχές και να αφήνουμε και ένα υπόλοιπο για την εξυπηρέτηση του χρέους μας. Και εδώ βρίσκεται το έλλειμμα του πολιτικού μας συστήματος: Η απουσία δηλαδή ενός πολιτικού φορέα που θα εγγυηθεί με τον ορθό του λόγο και το πρόγραμμά του την έξοδο από την κρίση, χωρίς «παραμύθια» και «εκθέσεις ιδεών» που υποτιμούν την νοημοσύνη των σκεπτόμενων πολιτών.
Η εκτίμησή μου είναι ότι η ομιλία του κ. Τσίπρα στην Θεσσαλονίκη έκανε εντονότερη την αίσθηση αυτής της απουσίας…
του Γιάννη Λασκαράκη
