Σεξ: ένα θέμα που πάντα διεγείρει ενδιαφέρον. Και δικαιολογημένα! Μια υγιής σεξουαλική ζωή είναι σημαντική για την ισορροπία του ατόμου και βεβαίως την ισορροπία μιας σχέσης. Το σεξ επικεντρώνεται και εκφράζεται πρωτίστως με το σώμα, οπότε σεξουαλικά προβλήματα μπορούν να προκληθούν από σωματικές δυσλειτουργίες. Έχει όμως και μια σημαντική ψυχολογική διάσταση. Για παράδειγμα το άγχος και η κατάθλιψη μειώνουν την σεξουαλική λειτουργικότητα. Στους άντρες προβλήματα προκαλεί το άγχος για σεξουαλική απόδοση (performance anxiety) που μπορεί να συνδέεται με την βαθύτερη αίσθηση αυτοπεποίθησης του άντρα αλλά και τις απαιτήσεις που έχει ή φαντάζεται ο ίδιος ότι έχει η σύντροφός του. Ειδικά στις γυναίκες η σεξουαλική διάθεση και απόλαυση συνδέεται με την επιθυμία και ικανότητα να έρθεις πολύ κοντά σε κάποιον άλλον, να αφεθείς, να δοθείς. Και βέβαια η σεξουαλική επαφή επηρεάζεται από την ικανότητα των ατόμων να εκφράζουν τις επιθυμίες τους στον άλλον, τι τους ικανοποιεί και τι όχι αλλά και από το ενδιαφέρον του κάθε συντρόφου να καλύψει τις ανάγκες του άλλου. Όπως φαίνεται από τα παραπάνω η αλληλεπίδραση ανάμεσα στους ερωτικούς συντρόφους είναι βασική στην κατανόηση και επίλυση σεξουαλικών προβλημάτων.
Αυτό είναι ιδιαίτερα φανερό στις μακροχρόνιες σχέσεις. Η ποιότητα της επικοινωνίας, ο αλληλοσεβασμός και ο χώρος για αυτονομία που υπάρχει μέσα στην σχέση, όλα αυτά επηρεάζουν άμεσα την σεξουαλική ζωή του ζευγαριού. Το σεξ λειτουργεί σαν καθρέφτης που αντικατοπτρίζει χωρίς υπεκφυγές το τι πραγματικά συμβαίνει ανάμεσα στο ζευγάρι. Η σεξουαλική διάθεση και απόλαυση των γυναικών επηρεάζεται ιδιαίτερα από το συναισθηματικό δέσιμο που αισθάνονται με τον σύντροφό τους. Σε μια σχέση με εντάσεις και συχνούς καβγάδες, όπου δεν υπάρχει κατανόηση και συναισθηματική στήριξη, η γυναίκα συχνά αποτραβιέται και σεξουαλικά. Προσεγγίζει το σεξ με δυσαρέσκεια, το αποφεύγει και όταν τελικά το κάνει δεν απολαμβάνει την σεξουαλική επαφή. Συχνά στην θεραπεία ζευγαριού η αναζωπύρωση της σεξουαλικής ζωής των συντρόφων περνάει μέσα από την βελτίωση της ποιότητας της σχέσης. Και άλλες ανισορροπίες μπορούν να επηρεάσουν την σεξουαλικότητα. Τα παιχνίδια εξουσίας, όταν ο ένας σύντροφος δεν σέβεται την διαφορετικότητα του άλλου, δεν υπολογίζει τις ανάγκες του αλλά προσπαθεί να επιβάλλει τις δικές του απόψεις και ανάγκες απομακρύνουν τους ερωτικούς συντρόφους και δημιουργούν προβλήματα στην σεξουαλική τους επαφή.
Η αποπνικτικά στενή σχέση του ζευγαριού, όπου οι σύντροφοι δεν λειτουργούν καθόλου αυτόνομα, δεν έχουν προσωπικό χρόνο, δικά τους ενδιαφέροντα ή παρέες, μπορεί να οδηγήσει στην μονοτονία, κάτι που κάνει τους συντρόφους λιγότερο σεξουαλικά ελκυστικούς. Το κλειδί για μια υγιή σεξουαλική ζωή σ’ ένα ζευγάρι είναι η ισορροπία ανάμεσα στην Συντροφικότητα και την Αυτονομία των συντρόφων, το συναισθηματικό τους δηλαδή δέσιμο και αίσθηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης από την μια αλλά και η αυτονομία και ανανέωση από την άλλη. Αυτό άλλωστε είναι και το κλειδί για μια υγιή, αρμονική σχέση.
Σοφία Μεσσάρη
Κλινική Ψυχολόγος & Οικογενειακή Θεραπεύτρια
Κέντρο Ψυχολογικών Θεραπειών «Ψυχή τε και σώματι»
Πινδάρου 11Β, Ξάνθη. Τηλ.: 25411 00434.
