Προβλέπει η έκθεση του Ινστιτούτου Βιομηχανικών και Οικονομικών Ερευνών (ΙΟΒΕ)
Σταδιακή κλιμάκωση της ύφεσης το τέταρτο τρίμηνο του 2011, διαπίστωσε η τριμηνιαία έκθεση του Ινστιτούτου Βιομηχανικών και Οικονομικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) που δόθηκε στην δημοσιότητα πριν από λίγο καιρό και συγκεκριμένα τον Απρίλη. Η έκθεση στηρίχθηκε σε στοιχεία που ήταν διαθέσιμα μέχρι και τις 26/3/2012, και η επόμενη έκθεση θα δοθεί στην δημοσιότητα περί τα τέλη Ιουνίου 2012. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, η πτώση του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας διευρύνθηκε εκ νέου, φθάνοντας το 7,5%, η δε εγχώρια ζήτηση δέχθηκε σημαντικές πιέσεις, αφενός από την λήψη των δημοσιονομικών μέτρων του προηγούμενου έτους, και αφετέρου από την απότομη αύξηση της ανεργίας.
Οι παρατεταμένες διαβουλεύσεις για την ανταλλαγή των ελληνικών ομολόγων και η νέα δανειακή σύμβαση με την τρόικα, επέτειναν την ανησυχία στο εσωτερικό της χώρας και η συνεχιζόμενη πτωτική τάση του ΑΕΠ ήταν διπλάσια από εκείνη του 2010. Εις ότι αφορά τις επενδύσεις, αυτές έπεσαν κατά περίπου 15%, την στιγμή μάλιστα που στο σύνολο των ετών 2008-2011 οι επενδυτικές δαπάνες περιορίστηκαν κατά 50%, από 54 δις στα 27 δις. Η μεγάλη μείωση του ΑΕΠ είχε πολλές επιπτώσεις στην βιομηχανική παραγωγή, η συρρίκνωση της οποίας άγγιξε το 9% το 2011, σε σχέση με το 5,9% που ήταν το 2010. Στο λιανικό εμπόριο, επίσης, η πτώση έφτασε το 10%, σε σχέση με το 6,3% του 2010. Συνολικά, το έλλειμμα του 2011 έφτασε το 1,3 δις υψηλότερο από τον προϋπολογισμό του 2012 που εκτιμάται ότι θα είναι κοντά στα 2,3 δις μεγαλύτερο.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που κατέγραψε η έκθεση είναι ότι εξαιτίας της συνεχούς ύφεσης από το 2009, το εγχώριο προϊόν της Ελλάδας παρουσιάζει συσσωρευτική συρρίκνωση κατά 13,1% την τριετία 2009-2011. Στην πτώση του ΑΕΠ συνέβαλε η πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης (7,1%) αλλά και η περικοπή της δημόσιας κατανάλωσης που άγγιξε το 9%. Η έκθεση διαπιστώνει ότι η ταχύτατα φθίνουσα εγχώρια ζήτηση θα συνεχίζει να μειώνεται μέχρι και τον Ιούνη όπου θα έχουμε και τα νέα στοιχεία. Σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις στην εργασία αλλά και την παραγωγική δραστηριότητα αναμένεται να παίξουν οι πρόσφατες διαρθρωτικές παρεμβάσεις για την μείωση του μισθολογικού κόστους στον ιδιωτικό τομέα και τις αλλαγές διαπραγμάτευσης μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων.
Βραχυχρόνια, διαπιστώνει η έκθεση, τα μέτρα που ελήφθησαν αναμένεται να προκαλέσουν περικοπές στο δημόσιο εισόδημα των εργαζομένων, περιορισμό της αγοραστικής τους δύναμης, που θα συγκρατηθεί από την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και συνεπώς ισχυροποίηση της ύφεσης. Τέλος, στην έκθεση του ΙΟΒΕ αναφέρονται και τα προβλήματα που συναντούν οι ξένες επενδύσεις αναφορικά με την χρηματοδότηση και αδειοδότηση, παρά το γεγονός ότι μπορούν να λειτουργήσουν θετικά. Στην έκθεση υπογραμμίζεται ότι η ανεργία το 2012 θα φτάσει ή και θα ξεπεράσει το 20%, ο δε πληθωρισμός θα αποκλιμακωθεί εξαιτίας της περιορισμένης ζήτησης, κινούμενος το 2012 σε επίπεδο χαμηλότερο του 1%.
Όπως είδαμε λοιπόν, ή εν λόγω έκθεση δεν προβλέπει και πολλές αλλαγές προς την θετική κατεύθυνση για ολόκληρο το 2012. Τα στοιχεία δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά – τουναντίον προκαλούν αβεβαιότητα και φόβο. Η κυβέρνηση που θα αναλάβει λοιπόν από τον Ιούνη και μετά -με δεδομένο ότι τα νέα στοιχεία του ΙΟΒΕ αναμένεται να είναι και πάλι καταπέλτης – θα πρέπει να σταθμίσει τα δεδομένα και να κινηθεί προς την αντίστοιχη κατεύθυνση. Φυσικά μιλάμε για την περίπτωση που θα έχει σχηματιστεί κυβέρνηση και η χώρα δεν έχει βγει από το ευρώ.
Από κάθε άποψη, τα στοιχεία της τριμηνιαίας έκθεσης του ΙΟΒΕ λειτουργούν ως προειδοποίηση για το μέλλον, τις αναπτυξιακές δυνατότητες και προοπτικές. Όσοι λοιπόν πάρουν το τιμόνι της χώρας στα χέρια τους, θα πρέπει να σκεφθούν πολύ την πρώτη κίνηση αλλά και τις επιλογές που θα έχουν στην διάθεσή τους, προκειμένου να βάλουν την χώρα σε αναπτυξιακή πορεία. Μέχρι στιγμής, τα ποσοστά δεν βοηθούν για να μπουν οι βάσεις και τα θεμέλια μιας αισιόδοξης πορείας για το μέλλον. Και οι ρήσεις για επιστροφή στη δραχμή με ταυτόχρονη υποτίμηση του νομίσματος δεν αποτελούν πανάκεια για την σωτηρία της, γιατί ακόμη και εκεί οι παρενέργειες θα είναι πολλές.
Αναμένοντας την 17η Ιουνίου αλλά και τα νέα στοιχεία του ΙΟΒΕ, απλά ας ελπίσουμε πως θα πρυτανεύσει η λογική και η κοινή προσπάθεια από όλους τους πολιτικούς φορείς, προκειμένου να βγει από το αδιέξοδο η χώρα. Σε αντίθετη περίπτωση, θα μιλάμε μόνο για ένα ακόμη βήμα προς τον γκρεμό. Στον δρόμο χωρίς επιστροφή που χάραξαν οι ελλειμματικές πολιτικές των προηγούμενων δεκαετιών.
(phil.zaharis@gmail.com)
