Όπως όλα δείχνουν, εκτός απροόπτου, βαδίζουμε ολοταχώς προς νέα εκλογική αναμέτρηση, αφού η κυβερνητική πλειοψηφία δεν αποκαθίσταται ούτε επιτυγχάνεται, και τα ανοίγματα δεξιά και αριστερά δεν πιάνουν τόπο, τουλάχιστον μέχρι αυτή την στιγμή. Ο Αλέξης Τσίπρας, από την μια, παρά το ολοφάνερο άνοιγμά του προς το ΚΚΕ, με ολοένα και πιο επιθετική στάση απέναντι στα σενάρια που θέλουν το κόμμα του να κυβερνά μαζί με ΝΔ και ΠΑΣΟΚ αλλά και το δέλεαρ περί της ακύρωσης του μνημονίου, βάζει σκληρούς όρους για να αλλάξουν πορεία τα μέχρι πρότινος δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας.
Από την άλλη, οι ως τώρα περιορισμένες διαφωνίες μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ εξαφανίστηκαν μετά την ανακοίνωση – προειδοποίηση Σαμαρά προς Τσίπρα ότι υπάρχει και κεντροδεξιό μέτωπο! Λέτε να έχουμε και άλλες διαρροές από ΠΑΣΟΚ, αυτή την φορά προς ΝΔ, μιας και μην ξεχνάμε ότι και τα δύο αυτά κόμματα δεσμεύτηκαν με τις υπογραφές τους;
Η ανακοίνωση – αντεπίθεση Σαμαρά, βέβαια, μας οδηγεί κατευθείαν σε νέες εκλογές, και ας υπόσχεται ο Βενιζέλος νέες αναδιαρθρωμένες προτάσεις προς τον Αλέξη Τσίπρα, που θα μπορούσαν σε άλλη περίπτωση να είναι μέχρι και θελκτικές. Το τοπίο αλλάζει, όπως συνηθίζουμε να λέμε, και με δεδομένη την άρνηση του ΚΚΕ στην προοπτική δημιουργίας αριστερής κυβέρνησης, οδεύουμε ολοταχώς προς νέα προεκλογική περίοδο. Βέβαια, ακόμη και αν συμφωνούσε το ΚΚΕ, δεν το βλέπω να μπορούσε να σχηματιστεί κυβέρνηση.
Οι συσπειρώσεις θα είναι λοιπόν εκτός απροόπτου το βασικό θέμα στα κόμματα εν όψει εκλογών, από την μια στην ΝΔ και το άνοιγμα Σαμαρά προς τις λοιπές δεξιές δυνάμεις, και από την άλλη στον ΣΥΡΙΖΑ και την προσπάθεια Τσίπρα για μεγαλύτερη υποστήριξή του από τις λοιπές αριστερές δυνάμεις, πλην ΚΚΕ. Το ΠΑΣΟΚ μοιραία ως παρατηρητής, ναι μεν δεν μένει στην γωνιά, δεν παίρνει όμως και πολλές πρωτοβουλίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης χωρίς την ΝΔ. Απομένει να δούμε το εξής: Τι θα κάνουν οι ψηφοφόροι του εν όψει νέας εκλογικής αναμέτρησης; Πως θα πορευθούν και ποιες θα είναι οι εντολές του αρχηγού του; Το ενδεχόμενο να δούμε ακόμη πιο χαμηλά ποσοστά στο ΠΑΣΟΚ στην περίπτωση νέας εκλογικής αναμέτρησης , δεν είναι και απίθανο. Από την άλλη, η μετακίνηση ψηφοφόρων του προς την ΝΔ – λόγω μνημονιακής συγγένειας – είναι εξίσου πιθανό σενάριο.
Αλλά ας μην βιαζόμαστε. Ακόμη η διερευνητική εντολή αλλάζει χέρια. Αν δεν έχουμε κάποια αιφνίδια εξέλιξη που θα αλλάξει δραματικά τα δεδομένα, όλα συγκλίνουν προς νέα εκλογική αναμέτρηση. Αυτές οι εκλογές ήταν ένα σημάδι ανησυχίας για τους ευρωπαίους εταίρους και την μνημονιακή τους συνταγή. Τους βλέπουμε τώρα να απεργάζονται σχέδια για την επόμενη μέρα στην Ελλάδα, με δεδομένη πλέον και ποσοστιαία την αποδοκιμασία της μέχρι τώρα επιβαλλόμενης μνημονιακής πολιτικής. Οι δυνάμεις που πρόσκεινται στην συνέχιση των δεσμεύσεων θα συνεχίσουν την προσπάθειά τους να πείσουν για την αναγκαιότητα της υπογραφής και νέων, προκειμένου να καταβάλλονται κάθε φορά οι δανεικές δόσεις.
Τα επιχειρήματα περί παραμονής ή όχι στην ευρωζώνη θα αποτελέσουν τον πυρήνα της νέας προεκλογικής περιόδου, στην προσπάθεια να πειστούν όσοι δεν πείστηκαν πως τα νέα μέτρα του Ιουνίου είναι σχεδόν αναπόφευκτα. Οι δυνάμεις αυτές θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση του αποτελέσματος. Και οι πολίτες που ψήφισαν ανιμνημονιακά θα βρίσκονται μπροστά στο δίλλημα να ψηφίσουν ή όχι για τον τερματισμό της δανειοδότησης, αφού ούτως ή άλλως οι εκβιασμοί έχουν και πάλι αρχίσει.
Το παιχνίδι λοιπόν χοντραίνει. Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς με ασφάλεια την δομή της νέας κυβέρνησης. Γεγονός πάντως είναι ένα: Το κεντροδεξιό μέτωπο του Αντώνη Σαμαρά και η ρήση του πως σε καμία περίπτωση «δεν θα βάλει την υπογραφή του για την καταστροφή της χώρας», προαναγγέλλει την μάχη που θα γίνει αλλά και το περιεχόμενό της. Οι τόνοι ανεβαίνουν και στο παιχνίδι μπαίνουν – ελέω συσπείρωσης – και οι άλλες λοιπές πολιτικές δυνάμεις που βρέθηκαν εκτός κοινοβουλίου.
Με λίγα λόγια, ένα νέο πολιτικό τοπίο γεννιέται, αυτό της Κεντροδεξιάς και της Κεντροαριστεράς. Συνετές φωνές υπάρχουν όπως και πρόσωπα κοινής αποδοχής, όπως αυτό του κου Κουβέλη. Το θέμα είναι πως θα συγκεραστούν οι μεγάλες διαφορές που χωρίζουν τα κόμματα που ψήφισαν ή καταψήφισαν το μνημόνιο. Και είναι πολλές αυτές οι διαφορές. Και δεν έχουν να κάνουν μόνο με το μνημόνιο καθεαυτό αλλά με την διευρυμένη κοινωνική πολιτική που τα τελευταία χρόνια εξαφανίστηκε χάριν της δανειακής σύμβασης. Με λίγα λόγια, διαφορές που έχουν να κάνουν με το πώς αντιμετωπίζει η κεντροδεξιά την κατεδάφιση των εργασιακών σχέσεων και ποιες προτάσεις καταθέτει η Αριστερά για το εκ νέου χτίσιμό τους.
(phil.zaharis@gmail.com)
