Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα, αλλά ότι άλλο είναι Ελλάδα, το θυμούνται οι πολιτικοί μας μόνο όταν προκηρύσσονται βουλευτικές εκλογές. Ανάμεσα στους εξωτικούς τόπους που ανακαλύπτουν οι ψηφοθήρες του Κολωνακίου, είναι και η Θράκη. Τότε σπεύδουν όλοι βορείως των Αθηνών για να μοιράσουν απλόχερα υποσχέσεις στους «ακρίτες» και –κυρίως- να θωπεύσουν την μουσουλμανική μειονότητα.
Όσοι -Ξανθιώτες, Κομοτιναίοι, Εβρίτες-έχουμε περάσει τα 50, θυμόμαστε καλά, τι τραβούσε κάποτε αυτή η μειονότητα των Ελλήνων μουσουλμάνων της Θράκης από τους αδαείς και φανατικούς πατριδοκάπηλους της Αθήνας. Ακόμα και για τα πιο στοιχειώδη δικαιώματά τους εκείνοι οι καλοί και νομοταγείς συμπατριώτες μας, ήταν αδύνατο να βρουν το δίκιο τους. Ούτε να πουλήσουν, ούτε να αγοράσουν ακίνητα μπορούσαν. Ακόμα και μια άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος, ή έστω μια άδεια οδήγησης , ήταν όνειρο άπιαστο. Ας αφήσουμε κατά μέρος ότι η χούντα τους γκρέμισε –έτσι για πατριωτικό-εθνικιστικό τσαμπουκά- ακόμα και αυτά τα εν ενεργεία ιερά τεμένη τους ή βεβήλωσε τα νεκροταφεία τους. Ο αντίλογος –όταν κατεύναζε η φανατίλα- ήταν ότι και οι άλλοι έκαναν στους Ρωμιούς τα ίδια. Πράγματι. Εγώ μάλιστα θα έλεγα ότι έκαναν χειρότερα. Θα πρόσθετα όμως με παρρησία και νηφαλιότητα ότι αυτός δεν είναι λόγος για να κάνουμε κι εμείς στους μουσουλμάνους συμπολίτες μας ότι έκαναν οι άλλοι στους δικούς τους –χριστιανούς, εβραίους ή αρμένιους- πολίτες τους. Οι άνθρωποι αυτοί ούτε είναι, ούτε μπορεί να χρησιμοποιούνται σαν πολιτικό ενέχυρο από την μια ή την άλλη μεριά, για να δικαιολογήσουν πράξεις αυθαιρεσίας, επιθετικότητας, χειραγώγησης και μνησικακίας. Υπάρχουν διεθνείς συνθήκες και μάλιστα συνθήκες απαράγραπτης μέχρι στιγμής ισχύος, υπάρχουν και οι κατά χώρα συνταγματικές επιταγές, υπάρχουν τέλος και τα διεθνή φόρα, που εποπτεύουν και κατοχυρώνουν ισότιμα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όλων των πολιτών, ανεξαιρέτως θρησκεύματος, γλώσσας και εθνικής καταγωγής. Τέλος υπάρχουν οι κυβερνήσεις της κάθε χώρας και όποια έχει τα κότσια, διεκδικεί τα δικαιώματα των ομοεθνών της από την πλευρά που τα παραβιάζει.
Οι γονείς μας και οι παππούδες μας είχαν γεννηθεί , είχαν μεγαλώσει και δούλευαν μαζί με τους μουσουλμάνους συντοπίτες τους. Όλοι τους υπήρξαν υπήκοοι του ίδιου ηγεμόνα και ένοιωθαν παιδιά του ίδιου Θεού. Ήταν μέρος της καθημερινότητάς τους να υπολήπτονται και να νοιάζονται με ειλικρίνεια ο ένας για τον άλλον. Υπεράνω καταγωγής, θρησκείας, γλώσσας, τάξης και παιδείας. Αυτός ίσως μάλιστα να ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους η Θράκη δεν έζησε σφαγές, εξανδραποδισμούς και αγριότητες πού βίωσαν άλλοι τόποι στην πορεία τους προς την εθνική τους ενσωμάτωση. Στα τελευταία μάλιστα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η Θράκη περιλάμβανε επίσης και άλλες «φυλές» πέραν των γηγενών Ελλήνων και Τούρκων, πού τότε ήταν όπως όλοι οι υπήκοοι του Σουλτάνου, Οθωμανοί πολίτες . Υπήρχαν λοιπόν Βλάχοι, Πομάκοι, Μακεδόνες, Αρβανίτες, Άραβες, Εβραίοι, Κωνσταντινοπολίτες, Εξαρχικοί, Σαρακατσάνοι, Αρμένηδες, Μικρασιάτες, Κούρδοι, Αθίγγανοι κι ένα σωρό άλλοι πού, μετά το 1922 ομογενοποιήθηκαν εθνικά, όπισθεν των νέων συνόρων πού όρισε η Συνθήκη της Λωζάνης. Αυτά στο παρελθόν.
Η σημερινή οικονομική και γεωπολιτική πραγματικότητα στην ευρύτερη περιοχή επιβάλλει να γίνει επί τέλους κάποιο ουσιαστικό βήμα προσέγγισης στις Ελληνο-Τουρκικές σχέσεις.
Η κυβέρνηση πού θα προκύψει από τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου (ημέρα της Απελευθέρωσης της Ξάνθης) ας δώσει προτεραιότητα σ αυτόν τον επωφελή και ρεαλιστικό στόχο. Η Τουρκία και η Ελλάδα είναι πλέον δύο ισχυρές χώρες που ανήκουν στην ίδια σφαίρα συμφερόντων και είναι μάλλον αδιανόητη η προοπτική κάποιας μεταξύ τους σύγκρουσης. Οι εθνικιστικές ακροβασίες στις οποίες οι πολιτικές ηγεσίες των δύο χωρών συνήθισαν να επιδίδονται για πατριωτική κατανάλωση, αποτελούν παρωχημένο –και παρακμιακό-μοντέλο συμπεριφοράς, ασυμβίβαστο με τα Ευρωπαϊκά θέσμια.
Για μια τέτοια εξέλιξη όμως χρειάζεται πολιτική βούληση Κεμαλικού και Βενιζελικού –αντιστοίχως- διαμετρήματος. Και αν υποθέσουμε ότι αυτό υπάρχει τόσο στην μια όσο και στην άλλη χώρα, θα μπορέσει άραγε να εκδηλωθεί; Αυτό είναι το ζητούμενο.
Οι σκέψεις αυτές πάνω στα Ελληνο-Τουρκικά γράφονται ειδικά για το «ΕΜΠΡΟΣ» με αφορμή τις ελληνικές εκλογές και τις προοπτικές πού ενδεχομένως θα χαράξουν στις σχέσεις των δύο ομόρων χωρών. Γράφονται επίσης και υπό την επίδραση της ανάγνωσης του νέου εκπληκτικού βιβλίου του ακατάβλητου Θωμά Εξάρχου για την δραματική περίοδο 1919-1923 πού βίωσε η Ξάνθη (και η υπόλοιπη Θράκη) στην πορεία προς την εθνική τους ολοκλήρωση. Με την συμμετοχή μάλιστα και του εντόπιου μουσουλμανικού στοιχείου, όπως αποφαίνονται τα αδιάσειστα ντοκουμέντα του συγγραφέα. Το βιβλίο πού αποτελεί αξιέπαινη έκδοση του Δήμου Ξάνθης, θα παρουσιαστεί επίσημα το απόγευμα της Κυριακής 11 Οκτωβρίου.
Χρίστος Κ. Χριστοδούλου
Δημοσιογράφος και Συγγραφέας με Ξανθιώτικη καταγωγή τιμημένος με το Δημοσιογραφικό Βραβείο «Μπότση». Είναι συνεργάτης των εφημερίδων «Ελευθεροτυπία» και «Μακεδονία»
