Αυτοκριτική και εσωκομματική κριτική γίνεται από τη Νομαρχιακή Επιτροπή του ΠΑΣΟΚ Ξάνθης για τα αποτελέσματα των Δημοτικών και Νομαρχιακών εκλογών του Οκτωβρίου ενώ καταγράφεται αμηχανία από την απρόβλεπτη επιλογή της Γκιούλ Μπεϊάζ Καρά Χασάν.
Η αποτίμηση – όλο το κείμενο
Από το τελευταίο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ και τις καταστατικές διατάξεις που σε αυτό ψηφίστηκαν, καθορίστηκε το πλαίσιο της σχέσης του κόμματος με την τοπική αυτοδιοίκηση, η διαδικασία με την οποία το κόμμα θα προχωρούσε στα διαδικασίες έκφρασης υποστήριξης προς τους υποψήφιους Νομάρχες και Δημάρχους.
Το ΠΑΣΟΚ δεν τόλμησε να εφαρμόσει την καταστατική του πρόβλεψη για τη διενέργεια ανοικτών ψηφοφοριών για την ανάδειξη των υποψηφίων. Και όπως πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις συμβαίνει, το κενό που δημιουργεί η αναστολή εφαρμογής της καινοτόμου διαδικασίας, συμπληρώνεται από επιτροπές, γραφειοκρατία και προσωπικές στρατηγικές. Η εκχώρηση του συνόλου των επιλογών σε μια πανίσχυρη Επιτροπή Εκλογικών Διαδικασιών δημιούργησε υδροκεφαλισμό και έλλειμμα δημοκρατίας. Εμπρός στην αδυναμία να αντιμετωπίσει η Επιτροπή τον όγκο και το βάρος μιας τέτοιας διαδικασίας οι επιλογές έγιναν στα γρήγορα, στα πρόχειρα, στο περίπου. Χάθηκε άπειρος χρόνος (από Νοέμβριο μέχρι Μάιο) σε εφαρμογή ανούσιων και ανεφάρμοστων και κουραστικών εγκυκλίων που ανέδειξαν ένα κόμμα που στα λόγια προσπαθούσε να λειτουργήσει με πιστοποιημένες διαδικασίες αλλά στην ουσία λειτουργούσε με κομματική γραφειοκρατία. Η εξοργιστική ανυπαρξία και αδυναμία της Επιτροπής Τήρησης Καταστατικού και Δεοντολογίας και των Περιφερειακών της Επιτροπών, προκειμένου αυτή να παρέμβει οποτεδήποτε της ζητήθηκε, ήταν ακόμη ένα σημάδι ότι στραβά αρμενίζαμε. Στο μεταξύ οι υιοθετημένες διαδικασίες στο κόμμα που εξυπηρετούσαν τον τύπο και όχι την ουσία, ανάκατες με τις σιγά-σιγά εκδηλούμενες προσωπικές φιλοδοξίες και ματαιοδοξίες, δημιούργησαν ένα μείγμα πλήρους σύγχυσης, αμφισβήτησης και καχυποψίας. Οι αυστηρές και τυπικές (δήθεν πιστοποιημένες) διαδικασίες σιγά – σιγά, και όσο περισσότερο φανέρωναν το αδιέξοδό τους, έδωσαν τη θέση τους στις προσωπικές αντιπαραθέσεις, στο παρασκήνιο των τοπικών παραγόντων και στη επιδίωξη της ισχυρής διασύνδεσης με το κεντρικό ΠΑΣΟΚ. Το βήμα της αποκέντρωσης του κόμματος με τις ανατεθείσες αρμοδιότητες και ευθύνες στις Περιφερειακές Επιτροπές, έδειξε ημιτελές και φοβισμένο. Μια Νομαρχιακή Επιτροπή που σε γενικές γραμμές, και παρά τις σημαντικές αδυναμίες της στην αμιγώς πολιτική λειτουργία, είχε καταφέρει να αρνηθεί να εκφράσει μικρόψυχες προσωπικές στρατηγικές, σύρθηκε σε συγκαλυμμένες ψηφοφορίες με βάση απολιτικά και προσωπικά κριτήρια. Και εάν υποθέσουμε ότι αυτή η Νομαρχιακή Επιτροπή δεν είχε την πολιτική ωριμότητα να αμφισβητήσει τα προσωπικά χαρακτηριστικά και να μείνει στα πολιτικά, θα έπρεπε οι υποψήφιοι και οι τοπικοί κομματικοί παράγοντες να προασπίσουν την πολιτική λειτουργία αντί να θέτουν τα μέλη της Νομαρχιακής Επιτροπής ενώπιον ψευτοδιλημμάτων προσωπικού χαρακτήρα. Εκ των υστέρων θεωρούμε ότι η Νομαρχιακή Επιτροπή και ο Συντονιστής θα έπρεπε να έχουν παρέμβει συνθετικά κατά το στάδιο διαμόρφωσης των υποψηφιοτήτων. Ίσως να είχαμε καταφέρει να πείσουμε, ώστε να υπάρξουν συνθετικές προτάσεις, μέσα από τις οποίες θα εκφραζόταν ευρύτερα η κοινωνία και να πετυχαίναμε και καλύτερα εκλογικά αποτελέσματα.
Οι επιλογές της Επιτροπής Εκλογικών Διαδικασιών δημιούργησαν ισχυρό σοκ στο τοπικό ΠΑΣΟΚ.
Για την επιλογή της Γκιουλ Μπεϊάζ Καρά Χασάν
Η επιλογή της Γκιούλ Μπεϊάζ Καρά Χασάν ως υποψήφιας Προέδρου της Υπερνομαρχίας Δράμας-Καβάλας-Ξάνθης λειτούργησε με πολλούς τρόπους.
Α) Καταρχήν ως απρόβλεπτη επιλογή που ουδέποτε είχε, έστω και καταρχήν, συζητηθεί σε κανένα επίπεδο κομματικής ή κοινωνικής έστω διεργασίας, δημιούργησε αμηχανία.
Β) Λειτούργησε σε μια κατεύθυνση ριζοσπαστικοποίησης ενός τμήματος της κοινωνίας, ιδίως όσο διαρκούσε ο ανηλεής ανήθικος πόλεμος των συντηρητικών (κάθε απόχρωσης) σε βάρος της. Η βασική θέση ότι επιλέγουμε υποψηφίους χωρίς προκαταλήψεις θρησκείας, φύλου, ηλικίας και οτιδήποτε άλλο, είχε θετικό αντίκτυπο στο προοδευτικό κομμάτι της κοινωνίας.
Γ) Ανέδειξε όμως φοβικά και συντηρητικά κατάλοιπα σημαντικών κομματιών της τοπικής κοινωνίας, τα οποία πέραν του βερμπαλισμού περί ισονομίας και ισοπολιτείας δεν ανέχονται την εφαρμογή των αρχών αυτών στην πράξη.
Δ) Σε μεγάλο της τμήμα η τοπική κοινωνία δεν έδειξε να είναι ώριμη για μια τέτοια επιλογή. Η διαφορετικότητα του θρησκεύματος αποδεικνύεται μια βαθιά ριζωμένη προκατάληψη. Οι μνήμες των περασμένων δεκαετιών με τις ελληνοτουρκικές κρίσεις, τις επιστρατεύσεις, την ανασφάλεια εξασφάλισης του εθνικού χώρου είναι ακόμη νωπές. Οι Πόντιοι, οι Μικρασιάτες, οι Αρμένιοι, έχουν γαλουχηθεί γενιές και γενιές με τις μνήμες της εγκατάλειψης των εστιών, τις αγριότητες του παρελθόντος, τις γενοκτονίες. Η συγκυρία της ανακοίνωσης της υποψηφιότητας χρονικά τόσο κοντά στην ημέρα εορτασμού της γενοκτονίας των Ποντίων, λειτούργησε πολλαπλασιαστικά. Όλα τα παραπάνω αποτέλεσαν τον κορμό της υπόγειας ανάπτυξης της προπαγάνδας της Δεξιάς κατά της υποψηφιότητας Καρά Χασάν.
Ε) Κατέδειξε σε σημαντικό βαθμό ότι υπάρχει υποκρισία στην ελληνική κοινωνία, η οποία ενώ επιτάσσει τους μειονοτικούς να αυτοπροσδιορίζονται εθνοτικά ως Έλληνες, μουσουλμάνοι στο θρήσκευμα, όταν εκείνοι διεκδικούν να ασκήσουν εξουσία, τους μετατρέπει σε Τούρκους, που ευθύνονται για τη γενοκτονία των Ποντίων ή την κατοχή της Κύπρου! Υπήρξαν σύντροφοι και μάλιστα αυτοαποκαλούμενοι και αριστεροί, που εξέφρασαν και συνεχίζουν να εκφράζουν φοβικές αντιλήψεις τόσο με την επιλογή Καρά Χασάν όσο και με την πραγματικά εντυπωσιακή σε αριθμό και σειρά επιλογής εκπροσώπηση των συντρόφων μας της μειονότητας στο νέο Νομαρχιακό Συμβούλιο. Σύντροφοι δεν υπάρχει ολίγον αριστερός ή κατ’ επιλογήν προοδευτικός. Εάν κάποιοι θεωρούν ότι οι σύντροφοί μας της μειονότητας που εκλέχτηκαν στο Νομαρχιακό Συμβούλιο είναι εγκάθετοι του τουρκικού εθνικισμού και του τουρκικού προξενείου, ας βγουν να το πουν και να το αποδείξουν δημόσια, ώστε να τους αποπέμψουμε και από το κόμμα μας. Αλλιώς να προσπαθήσουν να τους εμπιστευτούν. Μεγάλο όμως είναι το βάρος που κουβαλούν στις πλάτες τους οι εκλεγμένοι σύντροφοί μας της μειονότητας. Θα πρέπει να αποδείξουν στην πράξη ότι είναι εκπρόσωποι στο Νομαρχιακό Συμβούλιο όλων των πολιτών του Νομού Ξάνθης και της Διευρυμένης Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και όχι μόνον της μειονότητας. Να λειτουργήσουν με πνεύμα παράταξης και να έχουν ανοιχτά τα αυτιά τους στην κομματική κριτική. Και επιτέλους αυτός ο διαχωρισμός με πρόθεμα το συνθετικό μείον- ότητα, θα πρέπει να φροντίσουμε όλοι ώστε να μην υφίσταται λόγος, ανάγκη και ουσία προσδιορισμού των πολιτών.
ΣΤ) Απέδειξε την πλήρη άγνοια της αθηνοκεντρικής κοινωνίας στα ζητήματα που αφορούν (ακόμη και με διάσταση ευρύτερου ενδιαφέροντος) την περιφέρεια. Η άγνοια αυτή καθίσταται επικίνδυνη για την διαχείριση των περιφερειακών ζητημάτων. Η προσέγγιση των μειονοτικών ζητημάτων όχι μόνο από τα ΜΜΕ αλλά και από πολιτικούς παράγοντες ανέδειξε την σύγχρονη ελληνική παθογένεια του να εκφράζουμε άποψη ακόμη και για εκείνα για τα οποία δε γνωρίζουμε τίποτα.
Ζ) Απέδειξε ότι η στην ελληνική πολιτική σκηνή μια προωθητική πολιτική κίνηση σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει ότι θα έχει και άμεσα θετικό πολιτικό αντίκτυπο.
Η) Απέδειξε ότι όταν γίνονται τέτοιου επιπέδου πολιτικές επιλογές θα πρέπει α)να έχει, έστω σχετικά, προετοιμαστεί το πολιτικό περιβάλλον που θα υποδεχθεί την πρόταση, β)να υπάρχει ακριβές σχέδιο υποστήριξης της πρότασης, γ)να υπάρχει μηχανισμός υποστήριξης και διαχείρισης κρίσεων, δ)να γίνει αποτίμηση της εμπειρίας.
Θ) Οι αντιδράσεις σε τέτοιου επιπέδου επιλογές εν πολλοίς μπορούν να προέρχονται και από μη αναμενόμενους πόλους, όπως για παράδειγμα τα ίδια τα μειονοτικά στελέχη. Θα πρέπει να μελετηθεί ο ιδιαίτερος κώδικας πολιτικής λειτουργίας που έχει διαμορφωθεί μεταξύ των μειονοτικών μας στελεχών, ο οποίος κατά βάση διακατέχεται από μη αμιγώς πολιτικές λειτουργίες. Η μειονότητα αναδεικνύεται σε προνομιακό χώρο για την αριστερά, καθώς σε μια εποχή που τα ατομικά πρότυπα υπερτερούν στην πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας, στη μειονότητα οι συλλογικές λειτουργίες και διεκδικητικά πλαίσια βρίσκονται σε ανάταση. Το κόμμα οφείλει να εργαστεί σκληρά στη μειονοτική νεολαία που έχει υψηλό πλέον επίπεδο πολιτικής και όχι μόνο διανόησης. Η πολιτικοποίηση της μειονότητας είναι ο δρόμος για τη διεκδίκηση των δικαίων της και την πλήρη εναρμόνισή της με την σύγχρονη ελληνική κοινωνία.
Σαν επίλογο σημειώνουμε ότι οφείλει ο Γιώργος Παπανδρέου έστω και τώρα μετά την εκλογική αναμέτρηση, να κοινοποιήσει στο κόμμα το πλήρες σκεπτικό και τους ανθρώπους εκείνους που συντέλεσαν στη διαμόρφωση της συγκεκριμένης πρότασης. Μόνο έτσι είναι δυνατόν να γίνει πλήρης απολογισμός και αξιολόγηση της επιλογής αλλά και να μη μείνουν σκοτεινά σημεία και υπόνοιες για εξωθεσμικές λειτουργίες προσώπων που έπαιξαν ρόλο στην επιλογή αυτή. Οι επιλογές στη Θράκη οφείλουν και πρέπει να είναι απολύτως ευκρινείς.
Για τον Φώτη Καραλίδη
Η επιλογή του Φώτη Καραλίδη ως υποψηφίου Νομάρχη δημιούργησε σημαντικές τριβές, μέχρις ότου, έστω και λίγες μέρες πριν τις εκλογές, να δημιουργήσει μια σχετικά αξιοπρεπή συσπείρωση.
Α) Στάθηκαν εμφανώς απέναντι της επιλογής του, η συντριπτική πλειοψηφία των συνδιεκδικητών αλλά και των στελεχών που υποστήριζαν συνυποψήφιους του για την επιλογή. Δεν κατάφερε ούτε ο ίδιος αλλά ούτε και το κόμμα να τους πείσουμε να συμπορευτούν ουσιαστικά στον εκλογικό αγώνα.
Β)Κατήρτισε ένα ψηφοδέλτιο με στελέχη μεσαίας κοινωνικής εμβέλειας που δεν διεμβόλιζαν χώρους αλλά με χωροταξικό τρόπο περιχαράκωναν τις κομματικές δυνάμεις.
Γ) Το προηγούμενο της παρερμηνείας που δόθηκε στη στάση του στο θέμα των σχολικών κονδυλίων του Δήμου Μύκης, δημιούργησε αρνητική διάθεση απέναντί του από τη μειονότητα. Δεν έδειξε όμως και την απαιτούμενη διάθεση, να προσεγγίσει στην ουσία την ψυχολογική θέση και τους προβληματισμούς της μειονότητας.
Δ)Σε οργανωτικό επίπεδο, παρότι στο παρελθόν έχει επιδείξει την ικανότητά του, επέδειξε αδυναμία, κυρίως λόγω της έλλειψης συνεργατών και οικονομικών πόρων.
Αυτοκριτική σε τοπικό επίπεδο και παραλληλισμός
Από την άλλη το ΠΑΣΟΚ στη Ξάνθη καταρχήν αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει την παθογένεια που συνολικά στη χώρα εμφανίζει το ΠΑΣΟΚ.
1) Εικόνα κούρασης των στελεχών, φίλων, μελών και ψηφοφόρων του. Η πολιτική γενιά που συμμετείχε ενεργά στη νομή της εξουσίας και των αξιωμάτων στα χρόνια διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και ιδίως στα χρόνια του εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ, δεν έχει πλέον τα αντανακλαστικά ούτε και τις αντοχές να ανταπεξέλθει σε έναν μακρύ, επίπονο και επίμονο
αγώνα ανακατάληψης της εξουσίας. Έχει αναπτύξει έναν εξουσιαστικό εγωισμό που δεν ανέχεται την υπομονή και εργατικότητα που επιβάλει η παραμονή στην αντιπολίτευση. Οι φίλοι και οι ψηφοφόροι απαιτούν την κατάρρευση της δεξιάς χωρίς να είναι διατεθειμένοι να χάσουν μια ώρα ή ένα ευρώ για να γίνει αυτό
Το απαιτούν από την κομματική ηγεσία ως προϋπόθεση ενασχόλησής τους με το κόμμα και πάλι. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της φαύλης πολιτικής και ιδίως κομματικής διαπαιδαγώγησης που προσφέραμε στον τόπο. Ότι δηλαδή στο κόμμα είμαστε για να διαχειριστούμε εξουσία και να έχουμε όφελος και όχι για να κάνουμε θυσίες.
2) Αποσπασματική έκφραση νέων ιδεών και πολιτικών που αδυνατούν να συγκροτήσουν αξιόπιστο συνολικό πολιτικό όραμα. Δείχνει να λείπει η κεντρική ιδέα που θα μένει στη συνείδηση του κόσμου ως το επιδιωκόμενο. Το ζητούμενο δεν είναι, όπως άστοχα προβάλλουν κάποιοι, η πλήρης και αναλυτική παράθεση των προγραμματικών μας θέσεων επί παντός επιστητού (αν και αυτό είναι επίσης πολύ σημαντικό) αλλά η αντίληψη του κόσμου ότι του προτείνουμε την πορεία προς ένα μοντέλο κοινωνίας καλύτερο από αυτό που ζει σήμερα και που στηρίζεται σε θεμελιώδεις αρχές. Αυτές οι αρχές πρέπει να είναι σαφείς και αδιαπραγμάτευτες. Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να συστήσει έναν νέο κώδικα πολιτικών αρχών που θα διέπουν τη λειτουργία του και θα είναι εμφανείς από τώρα και στην κομματική του λειτουργία.
"Κοινωνία – Γνώση – Αλληλεγγύη – Διαφάνεια – Αξιοπιστία – Σεβασμός – Λογοδοσία" είναι μερικά από τα ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ που έχει χρησιμοποιήσει ο πολιτικός λόγος του Προέδρου μέχρι τώρα. Είναι βλαπτική η ύπαρξη επιθετικών προσδιορισμών αυτών των ουσιαστικών (πχ κοινωνία των πολιτών – κοινωνική αλληλεγγύη) γιατί με αυτά ατονεί η καθολικότητά τους. Η έκφραση «δίκαιη κοινωνία» από μόνη της δεν πείθει γιατί εκφράζει το στόχο και ενδεχομένως την ουτοπία. Η αναθεώρηση του τρόπου λειτουργίας π.χ. του κράτους για μια σύγχρονη και όσο το δυνατόν δίκαιη κοινωνία είναι το εύληπτο μήνυμα για τον πολίτη. Επειδή όμως είναι καχύποπτος απέναντί μας γιατί δεν αναθεωρήσαμε επί τόσα χρόνια τη λειτουργία του κράτους, ζητά από εμάς να του πούμε τι θα καταργήσουμε, τι θα συστήσουμε και τι θα επαναπροσδιορίσουμε. Επί της ουσίας όμως δεν επιθυμεί να ξέρει τι ακριβώς θα κάνουμε (αρκετά προβλήματα ήδη έχει) αλλά ζητά ψήγματα επιβεβαίωσης ότι εμείς ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε και θα το κάνουμε με βάση συγκεκριμένες αρχές. Η συνεχής αναφορά από τον Πρόεδρο και τα στελέχη των ουσιαστικών-εννοιών αρχών- και η εναρμόνιση της δημόσιας πρακτικής των στελεχών μας με αυτές, είναι ο μόνος δρόμος ανάδειξης και εδραίωσης του ιδεολογικού και πολιτικού υπόβαθρου του ΠΑΣΟΚ. Όποιος δεν μπορεί να προσαρμοστεί στην ανάγκη αυτή, ας αποσυρθεί ή ας αποχωρήσει. Μετά από την ανάδειξη αυτού του πολιτικού υπόβαθρου στην κοινωνία, θα αποκατασταθεί και πάλι η σχέση εμπιστοσύνης του ΠΑΣΟΚ με το λαό. Η δημόσια δέσμευση για την υλοποίηση ενός όσο το δυνατόν περισσότερο αναλυτικού κυβερνητικού προγράμματος με κύρια παράμετρο τη δέσμευση σε χρονοδιαγράμματα υλοποίησης (παράμετρος περισσότερο του πότε και λιγότερο του τι), ολοκληρώνει τις προϋποθέσεις ώστε να απευθυνθούμε στην κοινωνία και στον κάθε πολίτη ξεχωριστά και να ζητήσουμε θυσίες. Θυσίες για να φύγει η συντήρηση. Θυσίες για να χτίσουμε μια άλλη Ελλάδα. Όχι αυτή των αριθμών αλλά αυτή των αρχών.
3)Αποσυντονισμό στη διαχείριση των συστημάτων που δημιουργούν πολιτικό κλίμα (πολιτική επικοινωνία, ΜΜΕ, ομάδες διαμόρφωσης κοινωνικών και πολιτικών συνθηκών αλλαγής του σκηνικού).
Έχει αναχθεί σε μείζον θέμα η δυνατότητα του προέδρου να απευθύνεται με λόγο στους πολίτες. Οι απόψεις περί της υποτιθέμενης δυσκολίας του προς τούτο μόνο θυμηδία προκαλούν. Ο Γιώργος Παπανδρέου ήταν και είναι ένας πολιτικός που επικοινωνεί με κάθε τρόπο με τον πολίτη και ιδίως αυτόν που έρχεται σε άμεση επαφή. Κάποιοι τρίτοι προφανώς κάνουν σημαντικά λάθη στην υπόδειξη τρόπων επικοινωνίας. Καταρχήν είναι σφάλμα να
λάθους. Κάποιος έχει περάσει το κλίμα ότι έτσι και γίνει το παραμικρό σφάλμα στην εκφορά του λόγου θα επέλθει η καταστροφή. Αυτό δεν είναι πλέον πολιτική είναι πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή. Ενδεχομένως να είχε νόημα στις ΗΠΑ ή πιο δύσκολα σε μια βορειοευρωπαϊκή χώρα αλλά στην Ελλάδα της Μεσογείου, της Χούντας, του Εμφυλίου, της Μελίνας, του Αντρέα, της ανήσυχης, ελεύθερης και ενίοτε άναρχης σκέψης δεν έχει καμιά υποβαθμίζεται η δυνατότητα του Γιώργου Παπανδρέου να επικοινωνεί με τη γλώσσα του σώματος. Η υψηλού αποστάγματος ευγένειά του από μόνη της αποτελεί πολιτικό μήνυμα στην κοινωνία. Είναι εμφανές ότι κάποιοι την περιορίζουν πειθαναγκάζοντας σε συμπεριφορές δήθεν χάριν πολιτικής επικοινωνίας και αποφυγής σφαλμάτων. Ακόμη ο λόγος του δίνει πολλές φορές την εντύπωση προϊόντος υποβολέα, με μικρές δυνατότητες τυπικών (παλαιών συνταγών) αποκλίσεων. Λόγος στρογγυλευμένος, που προδίδει φοβία ελπίδα. Τουλάχιστον ακόμη. Ευτυχώς. Ο Πρόεδρος θέλουμε να εκφράσει το λόγο του ελεύθερα, χωρίς χειρόγραφα. Θέλουμε τη ριζοσπαστική πολιτική του σκέψη σε πρωτότυπο και όχι σε αφυδατωμένο πουρέ παντογνωστών πολιτικών συμβούλων. Με χαμόγελο και άνεση στο σαρδάμ του και όχι με άγχος να μην το κάνει. Το κίνημά μας δεν είναι πολυεθνική εταιρεία. Μπορούμε να μπολιάζουμε το κίνημά μας με αντιλήψεις που εκφράζονται σε επιστημονικούς κλάδους όπως της Διοίκησης, της Πολιτικής Επιστήμης ή της Πολιτικής Οικονομίας της Πληροφορικής ή οτιδήποτε άλλο αλλά το κόμμα δεν είναι εργαστηριακό πειραματόζωο. Είναι άνθρωποι. Δεν είναι δυνατόν να τίθενται σε ένα κόμμα και τα στελέχη του ποσοτικοί στόχοι. Να προσπαθούν αμφισβητούμενης εκτίμησης μικρομεσαία στελέχη του, με μόνο στόχο την κομματική τους καριέρα, να ασκήσουν διοίκηση και έλεγχο αποδοτικότητας σε εθελοντές που σηκώνουν βάρη χωρίς να οφείλουν.
Είναι προφανής η αδυναμία του κόμματος να παρεμβαίνει στη διαμόρφωση εικόνας από τα ΜΜΕ. Αυτή δεν δημιουργείται, όπως ορθολογικά θα περιμέναμε από τις δηλώσεις του κ. Αθανασάκη αλλά από την παρουσία των στελεχών σε τηλεοπτικά προγράμματα. Υπάρχουν πρόσωπα που επιμένουν, σε πείσμα της κοινωνίας, να διεκδικούν την έκφραση, μέσω της εικόνας, ενός ΠΑΣΟΚ που είτε τους αρέσει είτε όχι πλέον δεν υπάρχει. Αυτοί θα πρέπει, στην ανάγκη με υπόδειξη του κόμματος, να σταματήσουν. Στη συνείδηση του πολίτη αυτοί εκφράζουν το ΠΑΣΟΚ και όχι η δήλωση του εκπροσώπου τύπου. Υπάρχουν στελέχη που χάριν της προσωπικής τους δημοσιότητας εμφανίζονται σε αμφισβητούμενης ποιότητας τηλεοπτικές παραγωγές που τους εγκλωβίζουν σε φαινομενικά απολιτικές συζητήσεις αλλά ουσιαστικά υποβαθμίζουν το πολιτικό σύστημα. Παρόλο του ότι γνωρίζουμε ότι και τα ίδια τα ΜΜΕ ασκούν φοβερές πιέσεις θα πρέπει να γίνεται προσπάθεια να καθορίζεται από το ίδιο το κόμμα η πολιτική ατζέντα στα ΜΜΕ. Ποια θέματα προβάλλουμε, με τι ύφος. Ο προγραμματισμός των εμφανίσεων των στελεχών (εκπομπές και θεματολογία) θα πρέπει να είναι σε γνώση από πριν του κόμματος. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να παρεμβαίνουμε στη πολιτική ατζέντα των καναλιών, δίνοντας βασικές κατευθύνσεις για την συνολική επικοινωνιακή στρατηγική.
Τέλος υπάρχουν κάποια κομβικά σημεία που το κόμμα δεν είναι δυνατόν να μην παίρνει άμεση, σαφή και ξεκάθαρη θέση. Ακόμη και εάν η θέση μας σε συγκεκριμένο θέμα δεν έχει ωριμάσει, στον βαθμό που οι κοινωνικές εξελίξεις επιβάλλουν την διατύπωση θέσης, θα πρέπει να το κάνουμε. Είναι καλύτερα να αναγνωρίσουμε αργότερα ότι κάναμε λάθος παρά να χάσκουμε με στόμα ανοιχτό. Πρόσφατο παράδειγμα η αναταραχή στο χώρο της εκπαίδευσης. Δεν μπορεί να είμαστε με όλους. Πρόκειται για μια κοινωνική σύγκρουση στην οποία θα πρέπει να πάρουμε θέση. Δεν μπορεί να είμαστε και με τους απεργούς και με τους διαμαρτυρόμενους νεολαίους και με τους γονείς που τους χαλάει η βολή τους γιατί δεν ξέρουν που να απασχολήσουν τα παιδιά τους κατά τις ώρες απεργιών ή καταλήψεων και με τους ανήσυχους νεολαίους και με αυτούς που πιστεύουν ότι οι μαθητές είναι για να κάνουν μάθημα και να δίνουν εξετάσεις και όχι να διαμαρτύρονται. Βασική αρχή της ζωής είναι ότι κάποιες στιγμές πρέπει να αποφασίσεις με ποιους θα πας και ποιους θ’ αφήσεις και οι στιγμές αυτές δεν έρχονται μόνο όταν είσαι έτοιμος αλλά συνήθως όταν είσαι ανέτοιμος.
Ντόπια παθογένεια
Το ΠΑΣΟΚ όμως παρουσιάζει και την ντόπια του παθογένεια. Αυτή εντοπίζεται:
1)Στην έλλειψη ισχυρού πολιτικού δυναμικού του κόμματος τοπικά αφού επί δεκαετίες το κόμμα δεν έχει στα χέρια του τοπικούς μηχανισμούς άσκησης διοίκησης και εξουσίας αλλά ούτε καν συγκροτημένες αντιπολιτευτικές παρατάξεις. Ακόμη και όταν και εάν υπήρξαν πρόσωπα διατεθειμένα να εισέλθουν στον στίβο της πολιτικής, επειδή ακριβώς δεν προερχόταν μέσα από την αυτοδιοίκηση ή τον συνδικαλισμό, ώστε αν έχουν κατοχυρώσει εν μέρει την αυθυπαρξία τους, καταδικάστηκαν από την απαξία που τους απέδωσαν οι κομματικοί παράγοντες. Εάν δεν υποβάλλουν την ευπείθειά τους προς αυτούς και εάν προσπαθήσουν να διατηρήσουν την αξιοπρέπειά τους, δεν πρόκειται να σταθούν ως πολιτικές παρουσίες μέσα στο κόμμα.
2)Όταν ελλείπουν οι μαζικές παρατάξεις το επακόλουθο είναι να μην αναδεικνύονται νέα στελέχη, να δημιουργούνται προσωπικές στρατηγικές και συμπλεύσεις φανερές ή υπόγειες με τους πολιτικούς αντιπάλους αφού για το υποκείμενο (εν προκειμένω) τον αιρετό, ελλείπει πλέον το διακύβευμα και αρκείται στην εξασφάλιση της επανεκλογής του ή στη συνδιαχείριση ενός μικρού κομματιού εξουσίας.
3)Η πολιτική γενιά που συμμετείχε ενεργά στη νομή της εξουσίας και των αξιωμάτων στα χρόνια διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, δεν έχει πλέον τα αντανακλαστικά ούτε και τις αντοχές να ανταπεξέλθει σε έναν μακρύ, επίπονο και επίμονο αγώνα.
4)Στη Ξάνθη α)λόγω της αδιαμφισβήτητης επικυριαρχίας της δεξιάς, β)του ελέγχου όλων των μηχανισμών εξουσίας κεντρικών και περιφερειακών, γ)της αλαζονείας που δημιουργούν τα παραπάνω και δ)του ότι σε μια μικρή επαρχία σχεδόν τα πάντα γίνονται αντιληπτά, προβάλει η μέθοδος με την οποία η Δεξιά έχει βάλει σκοπό να εξουσιάσει τη χώρα για πάρα πολλά χρόνια. Ενώ σε επίπεδο κεντρικής πολιτικής σκηνής υπάρχει μια επίφαση χαλαρότητας, ψευτοδιαλλακτι-κότητας και δημοκρατικής διακυβέρνησης, βάσει δήθεν αδιαπραγμάτευτων αρχών, υπόγεια δομείται μέρα με την μέρα ένα ιδιαίτερα σκληρό εξουσιαστικό σύστημα ελέγχου της πολιτικής συμπεριφοράς των πολιτών. Η δημόσια διοίκηση και η αυτοδιοίκηση, οι μηχανισμοί που κατανέμουν την εργασία και τα επιχειρηματικά και οικονομικά συμφέροντα συμπλέκονται σε ένα σύστημα αγκύλωσης των πολιτών, ένα νεο δεξιό – νεο πελατειακό σύστημα, με άμεσο στόχο την εξάρτηση της έκφρασης της πολιτικής τους βούλησης από δήθεν εξυπηρέτηση του μικροσυμφέροντός τους. Σε αυτή τη μέθοδο το ΠΑΣΟΚ αδυνατεί να αντιδράσει. Με κύριο άξονα τον συνδικαλισμό επιχειρείται μια κάποια ανάσχεση αλλά η έντεχνη από την Κυβέρνηση εξώθηση των κοινωνικών ομάδων σε κανιβαλισμό επιχειρεί να διαλύσει τον τελευταίο θύλακα αντίστασης. Στην περιοχή μας το σύστημα κατανομής του μεροκάματου μέσω της ΣΕΚΕ, των συνεταιριστικών εργοστασίων, των δήμων, ντόπιων επιχειρηματιών, εργοστασιαρχών, επαγγελματιών και εργολάβων ήταν καταλυτικό για τα εκλογικά αποτελέσματα. Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να διερευνήσει και να καταδείξει το σύστημα αυτό. Τούτο όμως δεν είναι αρκετό. Οφείλει και να το απαξιώσει. Γιατί, όπως παρακολουθούμε ήδη στη μικρή μας κοινωνία, θεωρείται κοινωνικά ελκυστικός, αναγνωρίσιμος και πετυχημένος όποιος καταφέρνει να εισέλθει στον εξουσιαστικό αυτό κύκλο. Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να καταδείξει ότι κοινωνικά ελκυστικός, αναγνωρίσιμος και πετυχημένος είναι όποιος καταφέρνει να σταθεί αντιμέτωπος στο εξουσιαστικό αυτό σύστημα, αντιτάσσοντας σε αυτό την αλληλεγγύη, την κοινωνία, την δικαιοσύνη, τη γνώση, τη διαφάνεια, τη λογοδοσία.
Πέραν όσων αυτοκριτικά παραπάνω αναφέρθηκαν η Νομαρχιακή Επιτροπή δεν μπορεί να είναι ικανοποιημένη από το επίπεδο της υποστήριξης που παρέσχε στους υποψήφιους που υποστήριξε το ΠΑΣΟΚ. Τα εννέα από τα δεκατέσσερα μέλη της Ν.Ε. ήταν υποψήφιοι στο Νομαρχιακό και τα Δημοτικά ψηφοδέλτια και ασχολήθηκαν με τον δικό τους αγώνα, ενταγμένοι στις προεκλογικές εξορμήσεις των συνδυασμών. Από τα υπόλοιπα πέντε μέλη της Νομαρχιακής, τα δύο ασχολήθηκαν μόνο με τις εκλογές στους δήμους των δημοτικών οργανώσεων που εκπροσωπούν. Με αυτές τις συνθήκες δεν υπήρχε καθοδηγητικό όργανο με δυνατότητα πολιτικής λειτουργίας αλλά ούτε καν συνεδρίασης σε απαρτία. Ενδεχομένως το κόμμα θα πρέπει να επανεξετάσει τη συγκρότηση των Νομαρχιακών Επιτροπών με βάση τις δημοτικές οργανώσεις. Ακόμη θα πρέπει να εξετάσει τη θέσπιση ασυμβίβαστου μεταξύ της ιδιότητας του Γραμματέα και Αναπληρωτή Γραμματέα της Δημοτικής Οργάνωσης και της συμμετοχής τους σε αυτοδιοικητικά ψηφοδέλτια. Η ανταπόκριση σε οργανωτικά θέματα (επισκέψεις – προεκλογικές εκδηλώσεις και συγκεντρώσεις, τηλεφωνικές κινητοποιήσεις, κάλυψη με εκλογικούς αντιπροσώπους, μετακίνηση ετεροδημοτών, ενημερώσεις) προήλθε από την τεχνική γραμματεία, κάποια μέλη της Ν.Ε. και κάποια μέλη με εθελοντική διάθεση. Η υποστήριξη υπήρξε αποσπασματική, χωρίς τη δυνατότητα χάραξης συνολικής στρατηγικής και στηρίχθηκε κυρίως σε προσωπικές προσπάθειες, ενίοτε και υπεράνθρωπες.
Η υποστήριξη του ΠΑΣΟΚ κεντρικά θα πρέπει να εξετασθεί επί μέρους. Λόγω της διάστασης της προσωπικής επιλογής του Προέδρου για την υποψηφιότητα της Προέδρου της Διευρυμένης Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Δράμας-Καβάλας-Ξάνθης υπήρξε σημαντική υποστήριξη με στελέχη, ειδικούς και πόρους. Οι προσπάθειες του κλιμακίου με επικεφαλής την Άννα Διαμαντοπούλου υπήρξαν συνεχείς και επίπονες. Η ενίσχυση με εκλογικό υλικό και υποστηρικτικό μηχανισμό στον τομέα της επικοινωνίας σημαντική. Το ΠΑΣΟΚ όμως σαν κεντρικός κομματικός μηχανισμός και κυρίως ο Τομέας Επιχειρησιακού Σχεδιασμού και Δράσης είναι ανύπαρκτος. Στο κόμμα σήμερα είναι αδύνατον να απευθυνθείς σε κάποιον που θα αναλάβει την οποιαδήποτε ευθύνη να σου δώσει μια απάντηση. Κορυφαία απόδειξη των παραπάνω τα όσα συνέβησαν με τους ετεροδημότες. Όταν η Ν.Δ. είχε κλείσει τα λεωφορεία 15 μέρες πριν τις εκλογές, εμείς δύο μέρες πριν δεν γνωρίζαμε καν τι θα ισχύσει για τις μετακινήσεις και δεν μπορούσαμε να βρούμε με ποιον θα συνεννοηθούμε. Οι εργαζόμενοι στο κόμμα θυμίζουν δημόσιους υπάλληλους. Λένε πολλά και δίνουν λύσεις σε λίγα. Όταν τα πράγματα στριμώχνουν αναλαμβάνει πολιτικό στέλεχος να τηλεφωνήσει στους επαρχιώτες είτε για να πουλήσει καθοδηγητικό τουπέ, εάν τον παίρνει, είτε για να μεγαλοπιαστεί ο επαρχιώτης ότι μίλησε με τον τάδε ή τον δείνα. Σε κάθε περίπτωση όμως πολιτικό αποτέλεσμα δεν παράγεται. Το ΠΑΣΟΚ χρειάζεται επειγόντως διοικητικό και καθοδηγητικό λίφτινγκ.
Τοπικός απολογισμός και μέλλον
Οι αυτοδιοικητικές εκλογές τελείωσαν. Το αποτέλεσμα μπορεί να μην μας έκανε χαρούμενους αλλά δημιουργεί και προϋποθέσεις για το μέλλον. Καθαρά αυτοδιοικητικά η ανάδειξη τόσων νέων δημοτικών και νομαρχιακών παράταξης και του δημοτικού ψηφοδελτίου στη Ξάνθη έφερε τον πολιτικό μας φορέα με κοινωνικές δυνάμεις στην περιοχή που ναι μεν μας έβλεπαν με σχετική συμπάθεια αλλά δεν ταυτιζόταν και μαζί μας. Η συγκυρία ευνοεί να κερδίσουμε τον Δήμο Ξάνθης την ερχόμενη τετραετία. Αυτός πρέπει να είναι ο στρατηγικός στόχος του ΠΑΣΟΚ στη Ξάνθη. Εάν αλλάξει η διοίκηση στο Δήμο της Ξάνθης, ο Νομός Ξάν