Μια φορά κι έναν καιρό….κι ας ήταν σήμερα
Μια φορά κι έναν καιρό ήταν μια πόλη επαρχιακή όπου όλα ήταν ήσυχα. Σποραδικές ενέργειες νεολαίων έσπαζαν την σιωπή αλλά γρήγορα επανερχόταν η τάξη. Το φεγγάρι διαδέχονταν τον ήλιο, ο ήλιος το φεγγάρι και έτσι οι κάτοικοι καταλάβαιναν τις αλλαγές της ημέρας.
Κάποτε, τους δόθηκε η ευκαιρία να πειραματιστούν με τα χρώματα και απίστευτο αυτοί οι ήσυχοι κάτοικοι γέμισαν τους δρόμους με ιδέες, ζωντάνια, ξοδεύοντας χρήμα και άπειρο χρόνο, σε μια γιορτή που την είχαν ανάγκη, σε μία αναζήτηση του άλλου, σε μια αναζήτηση της γειτονιάς, σ΄ ένα ψάξιμο της χαμένης συλλογικότητας των νεανικών τους χρόνων. Αποφάσισαν να ντύνονται με μάσκες μαζικά και να πειράζονται, αποφάσισαν να κάνουν κομπανίες και να παίζουν μουσική παραδοσιακή, ρεμπέτικο και τζαζ και κατάλαβαν, ότι βρήκαν μια αιτία να συν-υπάρχουν, φούντωσαν οι σύλλογοι και οι παραδοσιακοί χοροί ήταν αιτία να συν-κινούνται μέσα από έναν ρυθμό, να πολιορκούνται οι αισθήσεις τους και να παραδίδονται. Αποφάσισαν να κάνουν γιορτές παλιάς πόλης, γιορτές καρναβαλιού, γιορτές νεολαίας, γιορτές πατάτας, γιορτές Νέστου….. αντίσταση στην αποξένωση και στην καχυποψία, στην ιδιώτευση του καθένα από μας, μ΄ ένα πάθος για συνάντηση, για συν- λειτουργία. Δεν ήταν τόσο τυχαίο. Η ιστορία 2000 ετών μιλάει για γιορτές και πανηγύρια στη ζωή και στο θάνατο, στη μάχη και στην ειρήνη, μιλάει για συν-εύρεση στο δήμο και στην εκκλησία, μόνο που κάποτε, όταν έρχονται χαλεποί καιροί, όπου σπάει αυτός ο ιστός, ένας σπόρος εν ύπνω, βλασταίνει και μας δείχνει ξανά πώς να ξεκινήσουμε με νέα ποιότητα και νέα δεδομένα αλλά και με νέο στόχο.
Σήμερα που η πληροφόρηση έχει καταστήσει τον πλανήτη μας ένα παγκόσμιο χωριό και η αλληλεξάρτηση όλων των παγκόσμιων δεδομένων είναι φανερή, δεν μπορούμε παρά να μιλάμε για τον πλανητικό άνθρωπο, για τον άνθρωπο με μια οικουμενική σκέψη, για τον παγκόσμιο πολίτη.
Αυτή η πόλη ανέκαθεν αποτελούσε ένα πέρασμα ανατολής δύσης, ένα δρόμο για τη θάλασσα, μια πύλη για την Ευρώπη, από δω κάποτε περνούσαν όλα τα μεγάλα νέα από την Ανατολή στη Δύση και το αντίθετο. Το πέρασμα αυτό μας δείχνει ότι αξίζει να ανοίξουμε ένα διάλογο με μας και τον άλλον της περιοχής μας σαν αρχή, αξίζει να στηριχθούμε σ΄ όλα τα υπόγεια ρεύματα του πολιτισμού μας και του πολιτισμού τους. Ο λόγος για τους ερασιτέχνες δηλαδή, που η εμπορευματοποίηση δεν έχει καταστρέψει την γνησιότητά τους και την φρεσκάδα τους, που ο πόθος για συνεύρεση και συν-χώρεση δεν είναι κίβδηλος.
Μια φορά κι έναν καιρό η πόλη κατάλαβε…
Υπόγεια ρεύματα δροσερά, ερμητικά διαπερνούν την πόλη, μια γιορτή που αναδεικνύει ό,τι πιο σύγχρονο και πρωτότυπο γεννήθηκε στην περιοχή μας στον χώρο της τέχνης σε ερασιτεχνικό επίπεδο, άγνωστο αλλά επαγγελματικής ποιότητας, στη μουσική, τα εικαστικά, το θέατρο. το βίντεο αρτ, το χορό.
Ξεπεράστηκαν τα σουβλάκια και πήρε ουσία η ζωντάνια των κατοίκων και δεν εκφυλίστηκαν οι γιορτές σε μια αγγαρεία χωρίς να παίρνουν αυτοί που δίνουν. Γέμιζαν χαρά κι ενέργεια και τους περίσσευε.
Μια φορά κι έναν καιρό, 1-10 Σεπτεμβρίου, οι γωνίες της παλιάς και νέας πόλης γέμιζαν με αυτοσχέδιους μουσικούς της περιοχής μας, των Βαλκανίων αρχικά και σιγά-σιγά της ευρύτερης περιοχής, ήχοι από βιολιά και σαξόφωνα, ούτια και κλαρίνα διευκόλυναν τους ανθρώπους νάναι μαζί, έκρουαν και πολιορκούσαν τις θύρες όλων των αισθήσεων του σώματος, τσέλο και βιολί εξοικείωναν τους ανθρώπους με το σύμπαν, γιατί από αυτό έκλεβαν ήχους. Θεατρικά σχήματα δρόμου που ερέθιζαν τη ψυχή και το συναίσθημα, παντομίμες που μιλούσαν για την αξία της σιωπής.
Μια φορά κι ένα καιρό Μικρασιάτισσες και Πόντιες μας καλούσαν να δοκιμάσουμε την ελληνική κουζίνα, μουσουλμάνες τα γλυκά τους, αθίγγανες τους αισθησιακούς χορούς τους και όλα αυτά σε ένα αρχαίο Βυζαντινό πανηγύρι, όπου το εσύ θα ήταν προϋπόθεση της αυτογνωσίας του εγώ, αυτά τα υπόγεια ρεύματα του πολιτισμού θα περνούσαν από δώ και θα χαιρόμασταν, όταν ώριμα κάποια απ΄ αυτά θα μεσουρανούσαν.
Μια φορά κι ένα καιρό, οι νέοι άνθρωποι που το δυναμισμό τους συγκρατούσαν πίσω, απ΄ τήν αναπνοή τους, ήταν ελεύθεροι να αυτοσχεδιάσουν στο αντικείμενο τους γιατί ο καλός δάσκαλος είναι αυτός που βγάζει καλύτερο μαθητή.
Μια φορά κι ένα καιρό οι ζωγράφοι της πόλης ήταν υπεύθυνοι της Πινακοθήκης και οι μουσικοί υπεύθυνοι της μουσικής και λαός ας έκρινε.
Μια φορά καιρό οι μαθητές βαθμολογούσαν τις ασχήμιες της πόλης σημείωναν με κόκκινο τα λάθη και επιβράβευαν τα ορθά.
Μια φορά κι έναν καιρό οι συγγραφείς αυτού του τόπου έκαναν νέα ελληνικά και ιστορία κάποιες ώρες, οι Έλληνες της πατρίδας μας δια ζώσης τους ακουμπούσαν, ο δήμος μας με κίνητρα στην αρχή εξασφάλιζε την συμμετοχή των σχολείων των μαθητών στην εθελοντική προσφορά, δημιουργούσε πρότυπα.
Μια φορά κι έναν καιρό ο δήμος οργάνωνε δημοτικά ιατρεία για τους ανασφάλιστους, τράπεζες διάθεσης ρούχων και βιβλίων σε ευπαθείς ομάδες, μια φορά κι έναν καιρό υπήρξε μια πόλη που μύριζε φρεσκάδα, όταν την επισκεπτόσουν, ήταν καθαρή, πλήρωναν λιγότερους φόρους οι πολίτες που δεν λέρωναν.
Μια φορά είχε όμορφα στολισμένα, καλοβαμμένα κτίρια, ελκυστικούς ανοιχτούς χώρους, περιποιημένα μαγαζιά με ευγενικούς μαγαζάτορες, πολίτες που χρησιμοποιούσαν ποδήλατα, μικρά λεωφορεία για τις μετακινήσεις τους, δέντρα που με τη σκιά τους σε δρόσιζαν, μυρωδιές από ήχους απαλούς
Μια φορά κι ένα καιρό.
Μια φορά κι έναν καιρό .αυτή θάταν η πόλη που θάθελα να ζω και ας έλειπαν κάποιες υποδομές ας περίσσευε η ανθρωπιά για να ζήσουμε εμείς καλά και τα παιδιά μας καλύτερα.
απόψεις για τον πολιτισμό
ΗΛΙΑΣ ΒΑΣΙΛΟΥΔΗΣ
