Κρίση προσώπων και όχι θεσμών
Κάθαρση: «Ο Χριστός λέει: Αυτός που γίνεται αιτία του σκανδαλισμού να πάει στη θάλασσα και να βάλει μυλόμετρα στο λαιμό του έτσι, ώστε ούτε το πτώμα του να ξαναφανεί…»
Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου, μορφή σεβάσμια, η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα, σπάει τη σιωπή του και …εξισορροπώντας ανάμεσα στο προσήκον και το αποκλίνον ,απευθύνεται στο χριστεπώνυμο πλήθος μέσω του «Ε», σε μια στιγμή που το σκάφος της εκκλησίας κλυδωνίζεται προκαλώντας θλίψη, απογοήτευση και απαξίωση.
Μιλά για κρίση προσώπων και όχι θεσμών, για ανάγκη κάθαρσης της εκκλησίας που θα επέλθει απ’ την ίδια και τους ιερούς κανόνες της εκκλησίας. Αναφέρεται στα μέτρα που πάρθηκαν στην σύνοδο της Ιεραρχίας και έμμεσα διαφοροποιείται από την εκκοσμίκευση και τις παρεμβάσεις του Αρχιεπισκόπου στην πολιτική ζωή της χώρας, αφήνοντας να διαφανεί ότι αυτή ήταν… η ρίζα του κακού: «Το κατ’ εξοχήν έργο της εκκλησίας είναι να κηρύξει το Χριστό, να αγκαλιάζει, να συμπαραστέκεται στη χαρά και στον πόνο» και καλεί το ποίμνιό του να σταθεί στο πλευρό της εκκλησίας: «Παρόλο αυτό τον σκανδαλισμό δεν μπορούμε να διαγράψουμε ούτε όλους τους επισκόπους ούτε όλους τους κληρικούς που επιτελούν θεάρεστο έργο».
«Ε»: Σεβασμιώτατε τον τελευταίο καιρό η εκκλησία συγκλονίζεται από μια σειρά αποκαλύψεων που έχουν δημιουργήσει μια βαθιά κρίση στους κόλπους. Όλο το χριστεπώνυμο πλήθος αποσβολωμένο βιώνει αυτή τη βορβορώδη κατάσταση στην οποία εμπλέκεται η ιεραρχία της Εκκλησίας. Διαπλοκή, σήψη, διαφθορά. Αυτά δημιουργούν θλίψη, απογοήτευση και απόρροια αυτών, η έκδηλη απαξιωτική τάση των πολιτών για την εκκλησία. Απευθυνθείτε προς αυτούς…
Σεβασμιότατος κ.κ. Παντελεήμων: «Είναι όντως όπως το λέτε όμως θα πρέπει να κάνουμε μια διάκριση. Η κρίση είναι κρίση προσώπων και όχι κρίση θεσμών. Και όσον αφορά το θεϊκό μέρος μένει απαθές. Εξάλλου η διδασκαλία της εκκλησίας μας διακηρύττει ότι κεφαλή αυτού του σώματος είναι ο Χριστός και μέλη είμαστε οι άνθρωποι. Τα μέλη αυτά μπορεί να είναι ανενεργά ή αρρωστημένα μέλη ή ατροφικά μέλη. Όμως η εκκλησία δεν τα αποβάλλει τα αποδέχεται με την προοπτική τα ανενεργά να τα ενεργοποιήσει. Όμως οι ποιμένες της δεν δικαιούνται να είναι ούτε αρρωστημένα μέλη, ούτε ανενεργά, γιατί αυτοί θα πρέπει να είναι οι μπροστάρηδες. Θα πρέπει λοιπόν με την αγιότητα του βίου τους, την καθαρότητά τους, να λειτουργούν σαν πρότυπα. Ο Χριστός λέει: «Ο ποιμήν ο καλός την ψυχήν αυτού τη θυσιάζει υπέρ του ποιμνίου». Αλλά λέει επίσης αλίμονο σε εκείνον που γίνεται αιτία να σκανδαλιστεί το ποίμνιο. Αυτός που γίνεται αιτία του σκανδαλισμού να πάει στη θάλασσα και να βάλει μυλόμετρα στο λαιμό του έτσι, ώστε ούτε το πτώμα του να ξαναφανεί…
«Ε»:Πόσο όμως είναι διατιθεμένη η ιεραρχία της εκκλησίας να βάλει αυτή τη μυλόπετρα… στο λαιμό των αρρωστημένων μελών; Σε ποιο βαθμό τα μέτρα που πάρθηκαν από την πρόσφατη σύγκληση της Ιεράς συνόδου είναι ικανά να οδηγήσουν στην εξυγίανση της εκκλησίας που είναι και το ζητούμενο; Είστε μέλος της τριμελούς επιτροπής για τη διερεύνηση των καταγγελιών που αφορούν ιεράρχες. Ποια είναι η άποψή σας;
Σεβασμιότατος: «Αυτή την περίοδο είμαι μέλος μιας επιτροπής με τον Σεβασμιότατο Ελασσώνος Βασίλειο και τον Σεβασμιότατο Σάμου Βασίλειο που είναι επιφορτισμένη με τη αξιολόγηση των τεκμηριωμένων καταγγελθέντων στοιχείων και τα οποία θα παραπέμψει στη Διαρκή Ιερά Σύνοδο. Αυτή θα αποφασίσει τις διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθηθούν. Πρέπει να σας πω ότι η Εκκλησία σέβεται τους νόμους της Πολιτείας λόγω των σχέσεών της, αλλά η εκκλησία διοικείται βασικά από του Ιερούς Κανόνες. Οι διαδικασίες που θα ακολουθηθούν θα συνάδουν με τους Ιερούς κανόνες πρωτίστως και μετέπειτα θα ακολουθηθούν οι νομικές διαδικασίες.
Η Σύνοδος της Ιεραρχίας είναι το ανώτατο όργανο διοίκησης της Εκκλησίας. Αυτό όμως δεν μπορεί να επιβάλλει ποινές. Αυτό είναι έργο της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου (12 μέλη με πρόεδρο τον Αρχιεπίσκοπο) που είναι εντολοδόχος της Συνόδου της Ιεραρχίας να διαχειριστεί αυτά τα θέματα και να παραπέμψει στα αρμόδια δικαστήρια αν χρειαστεί. Γιατί υπάρχει και η εκκλησιαστική δικαιοσύνη. Η Σύνοδος της Ιεραρχίας πήρε κάποια γενικά μέτρα όχι όμως να ασχοληθεί ειδικά για τις περιπτώσεις».
«Ε»: Υπήρξε αμφισβήτηση του Αρχιεπισκόπου στην Ιερά Σύνοδο. Αναφερθείτε στα μέτρα που πάρθηκαν;
Σεβασμιότατος: «Προς στιγμήν υπήρξε, αλλά με την ψηφοφορία που διεξήχθη δόθηκε ψήφος εμπιστοσύνης προς το πρόσωπο του Αρχιεπισκόπου. Πάρθηκαν κάποια μέτρα που αφορούν στον εκσυγχρονισμό της εκκλησιαστικής δικαιοσύνης. Αυτό σημαίνει ότι στις εκκλησιαστικές δίκες θα συμμετέχουν λαϊκοί συνήγοροι , πράγμα που δεν γινόταν μέχρι τώρα, συμμετείχαν μόνο κληρικοί συνήγοροι. Επίσης σε κάθε μητρόπολη που υπάρχει το επισκοπικό δικαστήριο για τα παραπτώματα των κληρικών μέχρι τώρα συμμετείχαν δύο κληρικοί που διόριζε ο μητροπολίτης, παρίσταντο στο δικαστήριο όμως δεν είχαν δικαίωμα ψήφου. Επομένως δίκαζε ο μητροπολίτης. Αυτό το μέτρο καταργείται. Οι ιερείς τώρα δεν θα διορίζονται από τον μητροπολίτη, αλλά θα εκλέγονται από το σώμα των ιερέων και έχουν δικαίωμα ψήφου. Επίσης αποφασίστηκε να υπάρχει περισσότερη συμμετοχή του λαϊκού στοιχείου στα δρώμενα της εκκλησίας, ώστε να λειτουργεί σαν ασφαλιστική δικλείδα, καθώς και μεγαλύτερη συμμετοχή των κληρικών στη διοίκηση της εκκλησίας, με την δημιουργία της «Γεροντίας» – συμβουλευτικό σώμα για τον επίσκοπο – από 5 – 6 σεβάσμιους κληρικούς που έχουν διακριθεί για την εντιμότητα του βίου τους. Αυτοί θα διενεργούν έλεγχο της διαχείρισης των ιερών μητροπόλεων και των ιδρυμάτων, ώστε να υπάρχει μια διαφάνεια και δημοσίευση των απολογισμών.
«Ε»:Πως κρίνετε τη συμμετοχή του λαϊκού στοιχείου στην εκλογή του Αρχιεπισκόπου που τώρα γίνεται από την ιεραρχία.
Σεβασμιότατος:«Κάτι ανάλογο γίνεται στην Κύπρο. Είναι λίγο επικίνδυνο . Θα αναμειχθεί η πολιτική…»
«Ε»: Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος είναι γεγονός ότι οδήγησε την εκκλησία σε περισσότερη εκκοσμίκευση. Με τις παρεμβάσεις από άμβωνος σε θέματα εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής δημιούργησε πολλούς φίλους αλλά και εχθρούς. Εσείς θεωρείται ότι εκεί βρίσκεται η άκρη του νήματος …της σημερινής κατάστασης;
Σεβασμιότατος:«Το κατ’ εξοχήν έργο της εκκλησίας είναι να κηρύξει το Χριστό να αγκαλιάσει, να συμπαρασταθεί στη χαρά και στον πόνο. Όμως υπάρχουν κάποια πράγματα που πρέπει να έχει λόγο η εκκλησία. Όταν π.χ. στην παιδεία διδάσκεται η αθεΐα δεν πρέπει η εκκλησία να έχει λόγο; Αλλά για θέματα εξωτερικής πολιτικής ο λαός έχει εξουσιοδοτήσει κάποιους να διαχειρίζονται αυτά τα θέματα. Όταν η εκκλησία διαφωνεί με το χειρισμό κάποιων πολιτικών θεμάτων μπορεί να καταθέσει την άποψή της στους αρμόδιους όχι άμεσες παρεμβάσεις. Η διαχείριση των εξωτερικών και εσωτερικών θεμάτων δεν είναι θέμα της εκκλησίας.
«Ε»: Ποια η άποψή σας για το διαχωρισμό εκκλησίας – κράτους, που πολύς λόγος γίνεται τελευταία, είναι γεγονός δε σε πολλές χώρες της Ευρώπης;
Σεβασμιότατος:«Στη δική μας χώρα λόγοι ιστορικοί επέβαλλαν και συνέδεσαν αυτούς τους κορυφαίους θεσμούς στο σύστημα της συναλληλίας. Επειδή γίνεται πολύς λόγος γι’ αυτό θεωρώ οι οποιεσδήποτε αποφάσεις δεν πρέπει να παρθούν εν θερμώ…όχι στη διάρκεια της κρίσης. Θα πρέπει να μελετηθεί εν καιρώ το θέμα και απ’ τις δυο πλευρές».
«Ε»: Πόσο συμβατή είναι η ακτημοσύνη – βάση των ιερών κανόνων – που πρέπει να έχουν οι επίσκοποι με τις τελευταίες αποκαλύψεις που σκανδαλίζουν κατέχοντας περιουσία εκατοντάδων εκατομμυρίων;
Σεβασμιότατος: «Εφόσον ο μητροπολίτης προέρχεται από τον άγαμο κλήρο σημαίνει ότι γίνεται μοναχός. Όταν κανείς γίνεται μοναχός δίνει τρεις υποσχέσεις: Να τηρεί στη ζωή του την παρθενία, την ακτημοσύνη, την υπακοή στους κανόνες της εκκλησίας. Το υποσχεθήκαμε ενώπιον του Χριστού.. Επομένως δεν έχουμε το δικαίωμα να έχουμε περιουσίες γιατί…από πού τα βρίσκουμε; Κυρίως όταν μιλάμε για εκατοντάδες εκατομμυρίων τότε διερωτάται κανείς με ποιο τρόπο τα απέκτησε. Ο μισθός του μητροπολίτη είναι 1800 ευρώ. Αν θέλεις να ζήσεις με αξιοπρέπεια και θέλεις και να βοηθήσεις τους ανθρώπους γύρω σου πως μπορείς να κάνεις περιουσία; Τα φαινόμενα αυτά των μητροπολιτών με τεράστια περιουσία που έχουν αποκαλυφθεί πρέπει να ερευνηθούν και να υποστούν τις συνέπειες»
«Ε»: Ποιο το φορολογικό καθεστώς που διέπει την εκκλησία;
Σεβασμιότατος:«Υπήρχε φορολογία στην εκκλησία μέχρι πριν ένα χρόνο οπότε καταργήθηκε. Ο κάθε ναός πλήρωνε το 35% των ακαθαρίστων εσόδων του. Πρόσφατα ψηφίστηκε ένας νόμος σταδιακά να μειώνεται ο φόρος εισοδήματος της εκκλησίας για να καταργηθεί μέχρι το 2008. Αυτό σκανδαλίζει, με το δίκιο του, φορολογούμενους πολίτες».
«Ε»: Πιστεύετε ότι πρέπει να επιληφθεί μέτρων η Πολιτεία για να επέλθει η κάθαρση, που προς το παρόν είναι αμέτοχη;
Σεβασμιότατος:«Όχι πιστεύω ότι θα πρέπει η εκκλησία να ρυθμίσει τα του οίκου της πριν μπουν άλλοι μέσα…
«Ε»: Πόσο «άμωμος» μπορεί να είναι ο Αρχιεπίσκοπος μέσα σ’ όλη αυτή τη «Βαβυλωνία…», Σεβασμιότατε;
Σεβασμιότατος:«Κάθε μέρα έχουμε και μία αποκάλυψη… ας αφήσουμε το κουβάρι να ξετυλιχθεί…ας περιμένουμε…»!
Μήνυμα: Εκείνος που κυριαρχεί στην εκκλησία είναι ο Χριστός και οι Άγιοι. Παρόλο αυτό τον σκανδαλισμό δεν μπορούμε να διαγράψουμε ούτε όλους τους επισκόπους, ούτε όλους τους κληρικούς που επιτελούν θεάρεστο έργο. Δεν θα πρέπει να κλονιστεί η εμπιστοσύνη στην εκκλησία σαν Θεανθρώπινο καθίδρυμα. Αλίμονο αν ο λαός μας δεν έχει κάποια ηθικά ερείσματα. Είναι κρίση προσώπων. Κάποιοι μπήκαν μέσα στην εκκλησία και έγιναν επίορκοι των υποσχέσεών τους. Αυτοί πρέπει να φύγουν. Η ιδιωτική ζωή κάθε ανθρώπου είναι κάτι ιερό, αλλά ο κληρικός δεν μπορεί να έχει ιδιωτική ζωή. Ο Χριστός λέει ότι η ζωή του μοιάζει με μια πόλη χτισμένη στο βουνό που είναι θεατή απ’ όλες τις πλευρές…
Μαριάννα Ξανθοπούλου
