Έκθεση με Θρακιώτικες ενδυμασίες της συλλογής του Ιωάννη Δαδαλιάρη. Από το σεντούκι της γιαγιάς…στη έκθεση!Ένα αντιπροσωπευτικό κομμάτι της προσωπικής του συλλογής που αποτελείται από 4000 κομμάτια (υφάσματα, κεντήματα, κοσμήματα) λαϊκής τέχνης «αποκάλυψε», στα μάτια των συμπολιτών μας, τη Δευτέρα στις 8 μ.μ. ο ιστορικός τέχνης κ. Ιωάννης Δαδαλιάρης, και έκανε τη ξενάγηση στα εγκαίνια της έκθεσής του «Οι ενδυμασίες της Θράκης»!
Βγαλμένες λες από το σεντούκι της γιαγιάς , χάρις στο μεράκι του κ. Δαδαλιάρη ήρθαν στο φως και στα μάτια των συμπολιτών μας, οι φορεσιές των παππούδων μας και μαζί όλη η λαϊκή σοφία και τέχνη ενός αλλοτινού καιρού.
Αντιφέγγισμα του ψυχισμού των Θρακιωτών – ενός ψυχισμού που αποπνέει τη χαρά της ζωής, που αντιγράφει την ομορφιά της φύσης, που κεντάει τα λουλούδια της άνοιξης, τα πουλιά, που αποδίδει μαγικές ιδιότητες σ’ αυτά για καλό ριζικό, ενός ψυχισμού πλημμυρισμένου με χρώμα, μια λαϊκή τέχνη, έκφραση της καθημερινής ζωής, θεατρικά σχηματοποιημένη αποτυπώνεται στις ενδυμασίες της Θράκης.
Η Θράκη, αιώνες τώρα ήταν πέρασμα λαών και πολιτισμών έγινε δέκτης διαφορετικών στοιχείων από την Δύση και τη Ανατολή, τα οποία έχει αφομοιώσει και τα έχει αποτυπώσει με σχήματα και σχέδια στη λαϊκή της τέχνη, στη γλώσσα της, στα τραγούδια της, στα ρούχα της: «Οι ενδυμασίες της Θράκης έχουν χρώμα, έχουν ευδιαθεσία, στοιχεία από τη φύση, από τις αλλαγές του καιρού, από το κόκκινο του φθινοπώρου, μέχρι το πράσινο της άνοιξης. Οι Θρακιώτες είναι άνθρωποι ανοιχτόκαρδοι, εύθυμοι, αισιόδοξοι και καλόκαρδοι», δηλώνει ο κ. Δαδαλιάρης ο οποίος χρόνια τώρα περιδιαβαίνει τη Θράκη ανακαλύπτοντας μικρούς θησαυρούς τους καταγράφει και τους εντάσσει στη συλλογή του.
Τι φορούσαν οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας…
Ποτούρι στενό στις γάμπες και φαρδύ στο πάνω μέρος – μοναδικό στον ελληνικό χώρο ραβόταν και κεντιόταν με γαϊτάνια από τους τερζήδες. Λευκό πουκάμισο, ενώ τη φορεσιά συμπλήρωναν γιλέκα μαύρα, ριγωτά, ή χρωματιστά, σύμφωνα πάντα με την καταγωγή και την ιδιαίτερη αισθητική που είχε αναπτύξει η κάθε πληθυσμιακή ομάδα. Στη μέση έδεναν μεγάλα υφαντά ζωνάρια μαύρου ή βυσσινί χρώματος ενώ το κόκκινο ήταν το χρώμα που χρησιμοποιούσαν οι γαμπροί.
Στο κεφάλι έδεναν τις σερβέτες υφαντά βαμβακερά ή μάλλινα ζωνάρια, ενώ στα πόδια τύλιγαν την μπιάλια , υφαντό ύφασμα λευκού χρώματος και για παπούτσι φορούσαν τα γουρουνοτσάρουχα.
Η γυναικεία ενδυμασία στη Θράκη ακολουθεί την ίδια μορφολογία: Υφαντό πουκάμισο, ενώ από πάνω φορούσαν φούστες , τσουκμάνια, τσούκνες που όμως το καθένα ακολουθούσε την ιδιαίτερη αισθητική της ομάδας. Στη Θράκη επιβιώνει το κέντημα στον ποδόγυρο του φουστανιού σαν διακοσμητικό μοτίβο, στοιχείο που απουσιάζει από τον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο. Στη μέση η λυγερή …γιαγιά φορούσε υφαντό ζωνάρι, ενώ στις γιορτές τα μπακιροζούναρα ή σπονδυλωτά ασημένια ζωνάρια. Οι ποδιές ήταν πολύ εντυπωσιακές όχι μόνο για τη χρωματική τους πανδαισία, αλλά και τη πλούσια θεματολογία, τους αρχέγονους συμβολισμούς τους. Τα κεφαλοδέματα ήταν πολύ εντυπωσιακά. Πλούσιες χρωματικές αντιθέσεις, γεμάτα λουλούδια, γιρλάντες τέλια και χάντρινα κοσμήματα ικανοποιούσαν τη γυναικεία φιλαρέσκεια και βέβαια πρόδιδαν την ηλικία. Οι φορεσιές των νεαρών κοριτσιών διέφεραν από τις φορεσιές των ηλικιωμένων ή μεσόκοπων γυναικών.
Στην έκθεση περιλαμβάνονται παραδοσιακές φορεσιές των Σαρακατσαναίων της Θράκης, που έχουν μια διαφοροποίηση, όπως και πανέμορφες φορεσιές των Πομάκων της Μύκης και του Έβρου.
Η ενδιαφέρουσα αυτή έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις12 Μαρτίου.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
