Όπως είναι γνωστό, Κόσυνθος σημαίνει, για την μυθολογία, τον 8ο άθλο του Ηρακλή με τα’ άλογα του Διομήδη. Ωστόσο αυτό ιστορικά.
Στην πραγματικότητα, από αιώνες και για αιώνες, ο Κόσυνθος λειτουργούσε ως ένας ζωντανός οργανισμός, με κορμό τον ίδιο και άκρα, τα δάση, στον ορεινό χώρο και τους βιότοπους στη πεδινή περιοχή και την Βιστωνίδα λίμνη.
Ζούσαν και βασίλευαν, τα μέρη αυτά – που όλα μαζί συνιστούν το οικοσύστημα του Κόσυνθου – ελεύθερα, αδέσμευτα, αρμονικά και πότιζαν, με ζωή, την ζωή. Έως ότου ο πολιτισμός, με τον τεχνικό πολιτισμό του, μας τον παρέδωσε με την σημερινή παραμορφωμένη μορφή του. Την εγκιβωτισμένη στο πεδινό τμήμα, όπου η ανθρώπινη βουλιμία δεν του χαρίστηκε ούτε σε μια διακλάδωσή του, στο δε ορεινό του μέρος επέτεινε τις ποικίλες ανθρωπογενείς, επιβαρυντικές, επεμβάσεις.
Λαβωμένος πλέον ο Κόσυνθος, αφού δεν μπορεί να κατακλύσει με ζωογόνο ιλύ και νερό το πεδινό του μέρος, τον κάμπο, ξυπνά, που και που για να ενισχύσει με νερό, τουλάχιστο, την Βιστωνίδα, όπως πρόσφατα στις 18-19 Δεκεμβρίου 2004 και όπως παλαιότερα το 1996 (Νοέμβριο τότε) και ακόμη παλαιότερα το 1990 (12 Δεκεμβρίου).
Και τι σημαίνει αυτό;
Η Βιστωνίδα τροφοδοτείται (και κατακλύζεται κάθε πρόσφορη περιοχή τού περίγυρού της) με χιλιάδες κυβικά μέτρα νερού. Δυστυχώς όμως και φερτές ύλες (ιλύ κ.λ.π.) που άλλοτε, πριν τον εγκιβωτισμό τού χειμάρρου, εναποτίθονταν στην πεδιάδα.
Εν πάση περιπτώσει, με την κατάκλιση αυτή, ο ορατός και ο αθέατος κόσμος της Λίμνης σφύζει από ζωή. Τα εξαντλημένα περιφερειακά υπόγεια υδροφόρα στρώματα εμπλουτίζονται, η υδροχαρής βλάστηση ανακτά το χαμένο ηθικό της, τα πετάγματα των πουλιών γίνονται χαρούμενα. Με απλά λόγια, το νεκρούμενο από χρόνο σε χρόνο φυσικό περιβάλλον της περιοχής παίρνει παράταση ζωής (ίσως μέχρι την επόμενη πλημμύρα).
Και βέβαια πέραν αυτού, με τα πλημμυρικά νερά του ο Κόσυνθος επιχειρεί να επουλώσει και τις πληγές του από τις εξαντλητικές συχνά αμμοληψίες, μεταφέροντας προς τούτο υλικά από την ορεινή περιοχή.
Έτσι το ξύπνημα του Κόσυνθου, το κάθε ξύπνημα, έχει όχι μόνο συμφορές, αλλά και τα ευεργετήματά του.
Ξάνθη Ιανουάριος 2005
Ιωάννης Γκεβρέκης
Γεωτεχνικός – Δασολόγος
Επίτιμος Δασάρχης
