Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ προχωρά, εμείς μένουμε πίσω

Μείωση 20% στην κίνηση επιβατών στα τρένα από το σταθμό της Ξάνθης

40% πτώση στις εισπράξεις. Στην κακή κατάσταση του δικτύου, τα μειωμένα δρομολόγια και την έλλειψη τουριστικής αξιοποίησης διαδρομών αποδίδεται η εικόνα παρακμής της άγονης γραμμής Θεσσαλονίκη- Δίκαια

Την ίδια ώρα που η ΤΡΑΙΝΟΣΕ «σφυρίζει» στο χορό των μηδενικών ελλειμμάτων για πρώτη φορά, εικόνα εγκατάλειψης μαρτυρά το συγκοινωνιακό δίκτυο των αμαξοστοιχιών στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Τα στατιστικά στοιχεία του 2011, που βρίσκονται στη διάθεση του «Ε» και αφορούν στην επιβατική κίνηση στο νομό της Ξάνθης είναι αποκαλυπτικά. Το επιβατικό κοινό το 2011 μειώθηκε κατά 20% σε σχέση με το 2011, ενώ οι εισπράξεις υποχώρησαν κατά 43%.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία συνεχής καθοδική πορεία χρήσης των σιδηροδρόμων από τους πολίτες της περιοχής και αυτό κυρίως οφείλεται στο γεγονός ότι, παρά την οικονομική τιμή, δεν είναι συμφέρουσα η μετακίνηση με το τρένο, εξαιτίας του χρόνου που απαιτείται και της περιορισμένης ευελιξίας των δρομολογίων ή και των ενδεχόμενων καθυστερήσεων άφιξης και αναχώρησης.

Το τρένο φεύγει… χωρίς εμάς
Αξιοσημείωτη είναι η μείωση που παρατηρείται στη χρήση των σιδηροδρόμων από το επιβατικό κοινό της Ξάνθης και τους επισκέπτες της. Παρατηρώντας τα στατιστικά στοιχεία του 2011 σε σύγκριση με το 2010, βλέπει κανείς ότι ακόμη και σε κάθε μήνα ξεχωριστά η πτωτική τάση είναι σαφής, πράγμα που σημαίνει ότι η καθοδική πορεία είναι σταθερή και δεν αποτέλεσε μία πρόσκαιρη συγκυρία. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι οι 4.028 επιβάτες του Ιανουαρίου του 2010 έγιναν 2.869 το Δεκέμβριο του 2011 και οι αντίστοιχες εισπράξεις από 63.250 ευρώ έπεσαν στις 25.030. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κίνηση επιβατών στο σταθμό της Ξάνθης μειώθηκε κατακόρυφα από το Δεκέμβριο του 2010 έως τον Ιούλιο του 2011, όταν οι επιβάτες από σχεδόν 4.000 τον Νοέμβριο του 2010 μειώθηκαν στους 1.761 σε ένα μόλις μήνα. Ο όγκος του επιβατικού κοινού κινήθηκε σε αυτά τα επίπεδα για όλο το πρώτο εξάμηνο του προηγούμενου έτους και πραγματοποίησε μία ξαφνική άνοδο που ξεπέρασε τους 4.600 επιβάτες και πάλι τον Αύγουστο του 2011.

Ωστόσο, Από το Σεπτέμβριο του 2011 κι έπειτα παρατηρείται ότι ο αριθμός των επιβατών είναι μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο του προηγούμενο έτους αν και οι εισπράξεις παραμένουν σημαντικά χαμηλότερες. Αυτό κυρίως παραπέμπει στις συντομότερες διαδρομές που ενδεχομένως επιλέγουν οι ταξιδιώτες, αλλά ίσως και στις εκπτώσεις που προώθησε η διοίκηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Πάντως, σημαντικό στοιχείο αποτελεί η αύξηση της κίνησης που καταγράφηκε το τελευταίο τετράμηνο του 2011, αν και από τους 4.627 επιβάτες του Αυγούστου, έμειναν 2.869 το Δεκέμβριο, με πτωτική τάση στο ενδιάμεσο.

Σε παρακμή το σιδηροδρομικό δίκτυο μετά τη Θεσσαλονίκη
Κύκλοι εμπλεκόμενοι με τον ΟΣΕ που γνωρίζουν πώς έχει η κατάσταση στη Βόρεια Ελλάδα, αποδίδουν τον περιορισμό του αριθμού των επιβατών στη μείωση των δρομολογίων που από 12 (6 πήγαινε- 6 έλα), έμειναν μόλις 4 (2 πήγαινε- 2 έλα προς Θεσσαλονίκη), σε συνδυασμό με την έλλειψη απευθείας γραμμής προς Αθήνα που θα διευκόλυνε φοιτητές και άλλους ταξιδιώτες με προορισμούς μετά τη Θεσσαλονίκη. Σε αυτό το μήκος κύματος ήταν και η συνάντηση των συνδικαλιστών του ΟΣΕ που πραγματοποιήθηκε πριν 1 χρόνο περίπου με τον Περιφερειάρχη ΑΜΘ Άρη Γιαννακίδη, ο οποίος προσπάθησε να επαναφέρει την απευθείας σύνδεση με Αθήνα, αλλά χωρίς αποτέλεσμα και τελικά το θέμα έμεινε ως έχει. Ιδιαίτερη δε σημασία, σε αυτή την κατεύθυνση έχει και το γεγονός ότι η γραμμή Δίκαια- Θεσσαλονίκη εντάσσεται στις άγονες γραμμές και είναι επιδοτούμενη για το λόγο αυτό.

Οι ίδιοι κύκλοι επίσης αναφέρονται και στην κακή κατάσταση της γραμμής, όπου απαιτείται συντήρηση, πράγμα που αναγκάζει τα τρένα, τόσο την απλή αμαξοστοιχία όσο και το intercity (I/C) να κινούνται με πολύ χαμηλές ταχύτητες που κυμαίνονται στα 20-40 χλμ/ ώρα. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις συνεχείς στάσεις σε όλη τη διαδρομή δημιουργεί το αντικίνητρο για τους επιβάτες, αφού όση ώρα απαιτείται για τη διαδρομή Ξάνθη- Θεσσαλονίκη, χρειάζεται και για να μεταβεί από εκεί ως την Αθήνα, δηλαδή 3,5 ώρες για το I/C και 4 ¼ για το απλό τρένο.

Κι όλα αυτά, τη στιγμή που παραμένει εντελώς αναξιοποίητη η γραμμή προς Σταυρούπολη και στενά του Νέστου, η οποία συγκεντρώνει τουριστικό ενδιαφέρον, αλλά δεσμεύει τους επισκέπτες εξαιτίας των περιορισμένων δρομολογίων.

Όπως κατατίθεται επίσης, ενδιαφέρον των επιβατών υπάρχει για τα δρομολόγια αυτά, αλλά και για όλη τη γραμμή Θεσσαλονίκη- Δίκαια, αφού τυχαίνει να επιβιβάζονται στο μεν απλό τρένο επιβάτες χωρίς θέση εξαιτίας της πληρότητας, στο δε I/C όπου οι θέσεις είναι καθορισμένες, να μην μπορούν να ταξιδέψουν.

Παρόλα αυτά, η εκτίμηση που εκφράζεται είναι ότι, ακόμη και αν εμφανιστεί επενδυτικό ενδιαφέρον από ιδιώτες, μετά το άνοιγμα του σιδηροδρομικού δικτύου, είναι εξαιρετικά αμφίβολο να εκδηλωθεί ενδιαφέρον στην περιοχή μας, καθότι θεωρείται ασύμφορο, και κάποιοι από τους λόγους έχουν αναφερθεί παραπάνω.

Χωρίς έλλειμμα ο ΟΣΕ το 2012
Την ίδια στιγμή, στα 33 εκατ. ευρώ από 187 εκατ. ευρώ που ήταν το 2010 (-82%) διαμορφώθηκε το 2011 το έλλειμμα της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ενώ το 2012 αναμένεται να είναι η πρώτη χρονιά που η εταιρεία θα κλείσει χωρίς έλλειμμα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της εταιρείας ο Δεκέμβριος του 2011 ήταν ο πρώτος μήνας στα σιδηροδρομικά χρονικά που η ΤΡΑΙΝΟΣΕ παρουσίασε μηδενικό έλλειμμα.

Ζημίες

Υπενθυμίζεται ότι πριν από το 2010 οι κατ’ έτος ζημιές της εταιρείας έφταναν τα 240 εκατ. ευρώ ενώ σύμφωνα με το πρόγραμμα εξυγίανσης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ το 2012 «δεν θα επιβαρύνει πλέον το ελληνικό δημόσιο και τους Έλληνες φορολογούμενους». Η μείωση των ελλειμμάτων της εταιρείας που παρέχει σιδηροδρομικό έργο οφείλεται κατά μεγάλο ποσοστό στην υλοποίηση του σχεδίου εξυγίανσης με βάση το Νόμο 3891 του 2010 σε συνδυασμό με τις μετατάξεις υπαλλήλων, την αναδιάρθρωση των δρομολογίων (όπου έγινε αναστολή λειτουργίας σημαντικού τμήματος της σιδηροδρομικής γραμμής) αλλά και την αναβάθμιση των υπηρεσιών. Ειδικότερα μεταξύ άλλων:

1. Καθιερώθηκε ένα ενιαίο τιμολόγιο για όλους τους πελάτες της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στην εμπορευματική τιμολογιακή πολιτική.

2. Μειώθηκε το λειτουργικό κόστος, με την κατάργηση των δευτερευουσών απολαβών σε κάποιες κατηγορίες εργαζομένων και με μετατάξεις του πλεονάζοντος προσωπικού σε άλλες υπηρεσίες, όπου υπήρχαν ανάγκες.

3. Μειώθηκε η κατανάλωση καυσίμου με παράλληλη αξιοποίηση του ηλεκτροκινούμενου δικτύου και την εξοικονόμηση για την εταιρεία τουλάχιστον 14 εκατ. ευρώ, παρά την αύξηση των τιμών του πετρελαίου.

4. Καθιερώθηκαν νέες καινοτόμες υπηρεσίες, όπως η κράτηση και έκδοση εισιτηρίου μέσω internet και εκπτώσεις.

5. Υιοθετήθηκε πρόγραμμα συνδυασμένης μεταφοράς φορτηγού- τρένου για τη μεταφορά φορτίων από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη και αντίστροφα που έχει πενταπλασιάσει από τον Αύγουστο την κίνηση εμπορευμάτων.

6. Εφαρμόστηκε πολιτική αποζημίωσης των επιβατών σε περιπτώσεις καθυστέρησης των δρομολογίων με εκπτωτικά εισιτήρια. Επιπλέον η ΤΡΑΙΝΟΣΕ προωθεί την παροχή εκπτωτικών εισιτηρίων σε ανέργους και σε νέους με τη συνεργασία της Γ.Γ. Νέας Γενιάς.

 

Ελένη Διαφωνίδου
elenidfn@yahoo.com