elenidfn@yahoo.com
Ο σπουδαίος ξανθιώτης καλλιτέχνης Χρήστος Παυλίδης επέλεξε παρά τιςσπουδές του στα μεγάλα εικαστικά κέντρα να αναπτύξει την δημιουργικήτου φύσηστην Ξάνθη, πράγμα που, σύμφωνα με τους κριτικούς, ήταν η αιτία ναμείνει στηναφάνεια και να μην επηρεάσει με τις γνώσεις, τη στάση και τη δυναμικήτου τοελληνικό καλλιτεχνικό ρεύμα της εποχής.
Φέτος όμως, 12 χρόνια μετά το θάνατό του, 197 έργα του (ζωγραφικά,σχέδια, χαρακτικά και τρία γλυπτά) εκτίθενται στην Πινακοθήκη τηςΕταιρίαςΜακεδονικών Σπουδών στη Θεσσαλονίκη στα πλαίσια των 45ωνΔημητρίων,συλλογή που αποτελεί δωρεά της κόρης του Ζωής Παυλίδου- Καραφίδου το2008. Μεαυτή την αναδρομική έκθεση δίνεται η δυνατότητα να γνωρίσει τοφιλότεχνο κοινότης Θεσσαλονίκης από 1 Νοεμβρίου έως 31 Δεκεμβρίου τον άγνωστο κιαδικημένο‘ζωγράφο της Ξάνθης’, ενώ παράλληλα στην ίδια τη δωρήτρια το χρυσόμετάλλιο τηςΕταιρίας Μακεδονικών Σπουδών αναγνωρίζοντας την προσφορά της.
Ο κ. Ιωάννης Τσούτσας, ιστορικός τέχνης, επιμελητής της έκθεσης καιτου καταλόγου που εκδόθηκε, μίλησε στο «Ε» για μία σημαντική έκθεση πουστονπρώτο μήνα λειτουργίας της έχει θετική ανταπόκριση αν και είναιάγνωστος στοευρύ κοινό. «Ο Χρήστος Παυλίδης επέλεξε να δημιουργήσει μακριά από ταεικαστικάκέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης κι όμως η ‘συνάντηση’ μαζί τουστηνέκθεση αρέσει στα πλαίσια του ακαδημαϊσμού, μιας και ήταν έναςσπουδαγμένοςκαλλιτέχνης, της παραστατικότητας και της τοπιογραφίας που ήταν το πιοαντιπροσωπευτικό είδος του», σημειώνει ο κ. Τσούτσας
Ας θυμηθούμε τη ζωή και τις σπουδές του Χρήστου Παυλίδη
Ο Χρήστος Παυλίδης γεννήθηκε το 1913 στην Αττάλεια της Μ. Ασίας καιτο 1922, ακολουθώντας το δρόμο της προσφυγιάς, έρχεται στην Αθήνα. Το1924 καισε ηλικία έντεκα ετών, με παρότρυνση του Γ. Ιακωβίδη, εγγράφεται στηΣχολήΚαλών Τεχνών, από την οποία, μετά από τρία χρόνια, παίρνει το πτυχίο Ιχνογραφίας καιΚοσμηματογραφίας, μεδασκάλους τους Νικόλ. Λύτρα, Σπ. Βικάτο και Δ. Γερανιώτη. Ακολούθωςεγγράφεταιστο Τμήμα Γλυπτικής, με δάσκαλο τον Θ. Θωμόπουλο, από το οποίο αποφοιτάτο1932. Παραμένει έως το 1946 στην Αθήνα, εργαζόμενος ως χαράκτης -χρωμολιθογράφος, ενώ παράλληλα συμμετέχει σε Πανελλήνιες και άλλεςομαδικέςεκθέσεις. Το 1946 διορίζεται Καθηγητής στην Εκκλησιαστική Σχολή τηςΞάνθης.
Υπήρξε μέλος του Καλλιτεχνικού Επαγγελματικού Επιμελητηρίου,τιμήθηκε με διάφορα βραβεία σε διαγωνισμούς και φιλοτέχνησε ένασημαντικόαριθμό ηρώων στη Β. Ελλάδα. Πήρε μέρος σε πολλές ομαδικές και έκανε οίδιοςαρκετές ατομικές εκθέσεις, για τις οποίες τιμήθηκε με βραβεία καιεπαίνους.Διατηρεί εργαστήρι στην Ξάνθη από το 1982. Παράλληλα, με τη δουλειά τουστηΜέση Εκπαίδευση, δίδαξε ζωγραφική και βοήθησε πολλούς σημερινούςζωγράφους σταπρώτα τους βήματα.
Το 1997 ο Δήμος της Ξάνθης, τιμής ένεκεν, δίδει το όνομά του στηνεοϊδρυθείσα ΔημοτικήΠινακοθήκη Ξάνθης.
Πεθαίνει στην Ξάνθη το 1998.
Αναντικατάστατη συμβολή στην εικαστική αφύπνιση της Ξάνθης
Ο Επιμελητής της Πινακοθήκης κ. Ιωάννης Τσούτσας κάνοντας μίαπαρουσίαση αλλά και αποτίμηση του έργου του Χρήστου Παυλίδη με αφορμήτηναναδρομική αυτή έκθεση, πρωταρχικάσημειώνει την αντίθεση μεταξύ της σημασίας του έργου του που αντανακλάόλουςτους προβληματισμούς της παραστατικής ελληνικής ζωγραφικής κατά τιςδεκαετίεςτου ’30, ’40 και ’50 και της αφάνειας στην οποία έμεινε εξαιτίας τηςεπιλογήςτου να μείνει σε ένα μικρό περιφερειακό κέντρο μακριά από τις μεγάλεςεικαστικές μητροπόλεις της χώρας.
Στα ζωγραφικά του έργα πιο αντιπροσωπευτικές είναι οι νεκρές φύσεις,οι προσωπογραφίες και περισσότερο οι τοπιογραφίες.
«Αυτό που εύκολα διαπιστώνει κανείς είναι ότι στο έργο τουαποτυπώνεται όλη η περιπέτεια της νεοελληνικής ζωγραφικής, κατά τημετάβασή τηςαπό τα ιδανικά της ακαδημαϊκής ζωγραφικής (Σχολή Μονάχου) στηνενσωμάτωση τύπωντης ζωγραφικής της υπαίθρου και των εμπρεσιονιστικώνμετεμπρεσιονιστικών τάσεων»,αναφέρει ο επιμελητής της έκθεσης, ενώ σε άλλο σημείο σημειώνει ότι «οκαλλιτέχνης παραμένει πιστός στην απεικόνιση της εξωτερικήςπραγματικότητας,μένοντας απαθής στα ρεύματα της αφαίρεσης και της αφαιρετικότητας πουκάνουντην εμφάνισή τους στα τέλη της δεκαετίας του ‘50». Ο ίδιος οκαλλιτέχνης δίνειτο ιδεολογικό υπόβαθρο της εικαστικής του σύλληψης με τη γραπτή φράσησεχειρόγραφο: «ο καλλιτέχνης οφείλει να φτάσει τη φύση και να τηνξεπεράσει».
Για το Χρήστο Παυλίδη η τέχνη ήταν μέσο επικοινωνίας, γι’ αυτό, όπωςδιευκρινίζει ο κ. Τσούτσας, επιλέγει να εκφράζεται με τρόπο κατανοητόκαιοικείο απ’ όλους «ακόμα και από αυτούς μιας επαρχιακής πόλης που δενδιαθέτουντην απαραίτητη εικαστική παιδεία για την κατανόηση των προβληματισμώντηςσύγχρονης τέχνης».
Ο ίδιος αξιολογώντας το έργο του ‘ζωγράφου της Ξάνθης’ τονχαρακτηρίζει «το μεγάλο άγνωστο και αδικημένο της νεοελληνικής τέχνης»καιεπισημαίνει: «τη ζωγραφική του Χρ. Παυλίδη, μετά την εγκατάστασή τουστηνΞάνθης, το 1946, θα πρέπει να την αξιολογήσουμε με βάση τον ορίζονταυποδοχήςτων έργων του, σε μια πόλη με υποτονική και νωθρή πνευματική καικαλλιτεχνικήκίνηση και της οποίας μάλιστα για πολλά χρόνια παρέμενε ο μοναδικός τηςζωγράφος».
