Τα Άβδηρα της ιστορία και του πολιτισμού…

Μαριάννα Ξανθοπούλου
marianaxan@yahoo.gr
 
 
Πρεμιέρα των«Δημοκριτείων 2010» την Κυριακή 18 Ιουλίου με τρεις εκδηλώσεις απόδοσηςτιμήςσε δύο Αβδηρίτες σε «πνέμα και ψυχή» που θα’ λεγε ο Καζαντζάκης,  που τίμησαν και τιμούν τηπολιτιστική τουςκληρονομιά και  διακρίθηκανγια τησυμβολή τους ο καθένας με τον δικό του τρόπο στην ανάδειξη και στηνπροαγωγήτων ιδιαίτερων πολιτιστικών χαρακτηριστικών των Αβδήρων. Πρόκειται γιατονεκλιπόντα δάσκαλο Δημήτρη Δανδαλίδη γέννημα – θρέμμα των Αβδήρων πουμέσα απότο βιβλίο του διαγράφεται πεντακάθαρα η ταυτότητα των Αβδήρων στηνλαογραφικήτης εκδοχή και αποτελεί ίσως το μοναδικό ντοκουμέντο καταγραφής της καιτουκαθηγητή φιλολογίας κ. Ανέστη Ακριτίδη που είναι Αβδηρίτης στην …ψυχήόπως λέειο ίδιος, ο οποίος ήρθε ως καθηγητής, δίδαξε στο Λύκειο Αβδήρων καιδημιούργησεένα πυρήνα θεάτρου με τους μαθητές του, πραγματοποιώντας θεατρικέςπαραστάσεις,οι οποίες είχαν την αποδοχή όλων των κατοίκων καθώς αποτελούσαν μιαφωτεινήπινελιά πολιτισμού στην … «γκρίζα και μίζερη καθημερινότητα τουσχολείου».Παρότι μετατέθηκε όχι με την θέλησή του όπως είπε πάντα είναι κοντά σταΆβδηρα– έχει ανακηρυχθεί και επίτιμος δημότης από τη δήμαρχο κα Τσακίρη – καιπρόσφατη απόδειξη ως προς αυτό ήταν η ενεργός συμμετοχή του πρόσφαταστηνδιεκδίκηση της έδρας στα Άβδηρα.
 
«Θύμησες ενός αιώνασε φόντο ασπρόμαυρο»
Κυριακή πρωί και άνοιξαν οι πύλες της έκθεσης φωτογραφίαςστο «Αντιλογίας Δόμος». Το κατώφλι του πρόσφατα αναπαλαιωμένουπαραδοσιακούκτιρίου πέρασαν πολλοί κάτοικοι καθώς και η δήμαρχος Αβδήρων κα Τσακίρηκαι οδήμαρχος Βιστονίδας κ. Ζλάτκος. Στους τοίχους ξετυλίγονταν μέσα από τοεκτιθέμενο φωτογραφικό υλικό «Θύμησες ενός αιώνα σε φόντο ασπρόμαυρο».
«Θύμησες αλλοτινών εποχών! Τότε που η καθημερινότητα είχε τηδική της αίγλη, τη δική της μεγαλοπρέπεια. Τότε που οι γάμοι κρατούσαντρειςμέρες και τρεις νύχτες! Τότε που  οιεκδηλώσεις, οι Εθνικές εορτές, το Πάσχα, τα πανηγύρια, οι ενορίες, ταξωκλήσιαείχαν την τιμητική τους. Τότε που οι γειτονιές πλημμύριζαν από παιδιά,οι αυλέςμοσχοβολούσαν ασβέστη και γιασεμί και τα γλέντια στήνονταν στην πλατείαμε έναγραμμόφωνο και λίγο κρασί! Ευλογημένες εποχές!
Η έκθεση θα λειτουργεί καθημερινά από 10.00 έως 14.30 καιαπό 18.00 έως 21.30. 
– Ώρα 11.30π.μ. Πολιτιστικό Κέντρο Αβδήρων «ΑντιλογίαςΔόμος», όπως αναφέρεται και στο πρόγραμμα των εκδηλώσεων.
Η κα Τσακίρη πραγματοποίησε την έναρξη των Δημοκριτείωντονίζοντας στο μήνυμά της ότι τα φετινά ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΑ σφραγίζονται με έναακόμημεγάλο όνειρο που έγινε πραγματικότητα, την ανάδειξη των αγιογραφιώντουιστορικού Ναού Αγίας Παρασκευής Αβδήρων. Ένα έργο με ξεχωριστήθρησκευτική,ιστορική και πολιτισμική αξία».
 
Η λαϊκή παράδοση καιοι πατημασιές του Δημήτρη Δανδαλίδη…  
Τη σκυτάλη πήρε ο κ. Ανέστης Ακριτίδη ο οποίος μοιράστηκε μετο κοινό θύμησες και συναισθήματα από την γνωριμία του με τον δάσκαλοΔημήτρηΔανδαλίδη όταν του ζήτησε να προλογίσει το βιβλίο του: «Είναι παρά τηδιακριτική τους παρουσία οι επαρχιώτες αυτοί δημιουργοί το αλάτι τηςιστορίας.Γιατί η προσφορά τους στον  πολιτισμόείναι μέγιστη δεν κάνει θόρυβο. Εργάτες σιωπηλοί, μορφοποιούν τοψηφιδωτό τηςπαράδοσης, ψηφίδα ψηφίδα και το κληροδοτούν στους επιγόνους, θείο δώρογια τομέλλον».
 
Θύμησες, συγκίνησηκαι …πικρία
Δειλινό της Κυριακής και η αίθουσα των πολιτιστικώνεκδηλώσεων στο Δημαρχείο των Αβδήρων πλημμύρισε από κόσμο. Ήταν όλοιαυτοί πουήρθαν να σφίξουν το χέρι, ν’ ακούσουν, να θυμηθούν τον Ανέστη Ακριτίδηκαι ταπαιδιά του να μιλούν για το θέατρο να θυμούνται τις θεατρικές τουςπαραστάσειςνα αναπολούν χρόνια γεμάτα όραμα για πολιτιστική έκφραση,  για δημιουργία, για ψυχικήανάταση.Συγκινημένη η δήμαρχος Αβδηρων κα Τσακίρη επεσήμανε:«Είναι ξεχωριστή η χαρά όλωνμας κάθε φορά που φιλοξενούμε εκδηλώσεις μ’ ένα αγαπημένο για μαςπρόσωπο τονΑνέστη Ακριτίδη. Μπορεί να έφυγες Ανέστη αλλά δεν έφυγες απ’ την καρδιάμας». Απευθυνόμενη στουςμαθητές του κ.Ακριτίδη που αποτελούσαν τη θεατρική ομάδα του Λυκείου Αβδήρων και τονπλαισίωνανστο πάνελ είπε: «Είστε σίγουρα από τουςπολύ τυχερούς μαθητές γιατί βρέθηκε στο δρόμο σας αυτός ο δάσκαλος καισπάνιοςάνθρωπος που σας δίδαξε τις αξίες της ζωής, τι αρετές της γνώσης , τονπολιτισμό κα σας ταξίδεψε στον μαγικό κόσμο του θέατρο. Μακάρι ναβρεθούνμιμητές του έργου σας και να διδάξουν το θέατρο στα παιδιά».Στη συνέχειατου δώρισε ένα κλαδί ελιάς λέγοντας με νόημα: «Συμβολίζει τη δύναμή μας, την νίκη μας γι’ αυτό που είχαμε πάντα στομυαλό μας,  την έδρακαι φυσικά και τηνελπίδα». Επίσης του πρόσφερε άλλο ένα συμβολικό δώροσυνοδευόμενο απόπροφητικό λόγο: «Σου προσφέρω τη σημαίαμας που λυπούμε μπορεί και να αλλάξει…».
 
«Θέατρο σταΣχολειά…ανασαιμιά ζωής στη θνήσκουσα παιδεία…»
Ανασαιμιά τέχνης θεάτρου πολιτισμού άφησε ο κ. Ακριτίδης καιοι παλιοί μαθητές του. Ο ίδιος θυμήθηκε παραστάσεις, πρόσωπα παιδιών που έχουν φύγει πρόωρα,συναισθήματα…μίλησε για «γκρίζα ταυτότητα του ελληνικού εκπαιδευτικούσυστήματος» για «αίσθηση της πλήξης, αρρωστημένο σχολαστικισμό,γνωσιοκεντιρκόσύστημα» και την «εκπαιδευτική μιζέρια που σαν σαράκι που ροκανίζει ταόνειρατης νεολαίας», ώστε έβγαινε αβίαστα το συμπέρασμα ότι αυτό τοεγχείρημα, αυτή ηθεατρική τους ενασχόληση ήταν μια ανασαιμιά ζωής ένα δροσιστικό αεράκιμέσα σεμια πολιτιστική ισοπέδωση που αποτελεί τον κανόνα στο εκπαιδευτικόσύστημα.