Η ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΤΟΥ ΚΩΝ. ΛΙΟΛΙΟΥΑ΄Τι πάει να γίνειΠαραβρέθηκα την Τετάρτη στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, που συζητούσε το θέμα «παράκαμψη της πόλεως Ξάνθης ή εξωτερικός οδικός δακτύλιος της Ξάνθης», κανείς δεν ήξερε και ακόμα κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς είναι το προτεινόμενο έργο. Το σχέδιο αυτό μου είχε γίνει γνωστό πριν κάμποσους μήνες, αλλά με μια πρώτη ματιά διαπίστωσα το ανεδαφικό του πράγματος και δεν έδωσα την ανάλογη σημασία. Κάποιος σχεδίαζε την Via del Sole γύρω από την Ξάνθη ή το πολύ να επρόκειτο για κάποια διπλωματική φοιτητική εργασία. Αυτός ο κάποιος πάνω σε μια αεροφωτογραφία τραβούσε ευθείες και καμπύλες, δημιουργώντας με αφάνταστη ευκολία τούνελ, γέφυρες, κοιλαδογέφυρες, αερογέφυρες, απαλλοτριώσεις γηπέδων, κατεδαφίσεις σπιτιών και επαύλεων, αδιαφορώντας τελείως για το κόστος του προτεινόμενου έργου, τόσα, που αν τα διέθετε η παράκαμψη της Καβάλας, που όμως αποτελεί ζωτικό τμήμα της Εγνατίας Οδού, θα μας γλίτωνε από το ανηφορικό κομμάτι που διασχίζουμε σήμερα και μάλιστα με χαμηλό όριο ταχύτητας (που ακούστηκε αυτό σε αυτοκινητόδρομο).Τα πράγματα, όμως φεύγουν από τη σφαίρα του αστείου και αρχίζουν να σοβαρεύουν, όταν ο Δήμος υιοθετεί το σχέδιο και συζητά σοβαρά την υλοποίησή του. Και με την συζήτηση αυτή μάλιστα προκύπτει, ότι εντολέας για την εκπόνηση της εργασίας αυτής δεν ήταν η Δημαρχία, αλλά ο Νομάρχης και η Περιφέρεια. Και ακόμα πιο σημαντικό πως ανάδοχος της εργασίας αυτής δεν ήταν ένας τυχαίος άπειρος μελετητής αλλά η ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ. Και οι εκπρόσωποι της οποίας παρουσίασαν την μέχρι τούδε εργασία τους ως προμελέτη.Προμελέτη όμως ενός πελωρίου, κατά την έκφραση του Δημάρχου, έργου είναι η τρίτη φάση της συνολικής μελέτης αυτού. Προηγείται η προκαταρκτική μελέτη ή μελέτη σκοπιμότητας και, εφ’ όσον εγκριθεί αυτή, επακολουθεί η λεγόμενη τοπογραφική ή αζιμουθιακή αναγνώριση με επιτόπιο έρευνα, όπου σε υψομετρικό τοπογραφικό χάρτη μεγάλης κλίμακας προτείνονται οι κατευθυντήριοι άξονες των όποιων λύσεων, με ανάλυση των πλεονεκτημάτων ή μειονεκτημάτων της κάθε μιας λύσης και φυσικά και με όσο γίνεται προσεγγιστικό προϋπολογισμό εκάστης. Στην ουσία αυτό περίπου παρουσιάστηκε ενώπιον του συμβουλίου. Αφού προκριθεί από τον εντολέα κάποια λύση, επακολουθεί η προμελέτη του έργου πάνω σε ακριβή τοπογραφικά σχέδια με κλίμακα 1:2000 ή αν χρειάζεται με 1:1000, σύνταξη νέου προϋπολογισμού του έργου πιο προσεγγιστικού και τέλος, μετά την αποδοχή της η μελέτη τελειώνει με τη σύνταξη της οριστικής μελέτης και την υλοποίηση του έργου με την πασσάλωσή του και ακριβείς μελέτες των οποιωνδήποτε τεχνικών έργων. Είναι προφανές, πως το κάθε στάδιο αμείβεται διαφορετικά.Είναι Ηλίου φαεινότερο, ότι στην προκειμένη περίπτωση απουσιάζει εντελώς το πρώτο στάδιο. Ποια είναι η σκοπιμότητα αυτού του έργου; Όλοι μας γνωρίζουμε ότι για την ώρα ούτε κυκλοφοριακός φόρτος, ούτε μποτιλιαρίσματα παρατηρούνται στη βόρεια είσοδο. Χωρίς αναλυτικές μετρήσεις, που όμως είναι απαραίτητες για μελέτη έργου αυτής της κλίμακας (investigations origin-destination), τα εισερχόμενα από το βόρειο άξονα οχήματα ημερησίως είναι λιγότερα από 500 και από αυτά είναι ζήτημα αν τα 20 καταλήγουν στον άξονα Καβάλας –Κομοτηνής. Τα υπόλοιπα έχουν προορισμό την ίδια την Ξάνθη. Ποιοτικά όλα ανήκουν στη μικρή έως μικρομεσαία κυκλοφορία. Άλλωστε τα βαρύτερα οχήματα από πού θα έρχονταν και που θα πήγαιναν; Ποια είναι η ενδοχώρα μας και τι παράγει; Η Δράμα; Όχι βέβαια, έχει ευκο-λότερη πρόσβαση. Ή η δική μας ορεινή περιοχή ή έστω και η παραμεθόρια ορεινή Βουλγαρία (που δεν είναι δα και το πλουσιότερο τμήμα της) παράγει κάτι; Ποια νταλίκα θα διανοούνταν να διασχίσει αυτόν τον ορεινό όγκο; Και τι θα αλλάξει στο προσεχές ορατό μέλλον; Τίποτα. Αυτά λοιπόν τα 20 μικρομεσαία οχήματα δημιουργούν κυκλοφοριακό ζήτημα στην πόλη της Ξάνθης; Και για χατίρι τους πρέπει να δαπανηθούν τεράστια ποσά;. Αυτά για την περίπτωση, που όπως ήδη ελέχθη από τους εκπροσώπους της εταιρείας, ισχυρισθεί κάποιος, ότι, όπως κάθε νέος άξονας έτσι και αυτός (ο κάθετος άξονας προς Βουλγαρία) θα προσελκύσει μέρος του φορτίου, από άλλους ήδη κυκλοφορικά φορτωμένους άξονες. Αν και αυτός, ο άξονας δηλαδή, έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να ακολουθήσει την πορεία του ρέματος Εχίνου-Σατρών, το οποίο εκβάλλει στη Βιστωνίδα Λίμνη, και με τελικό προορισμό το λιμάνι του Λάγος (Μαλκότς). Η λύση αυτή έπρεπε να προτιμηθεί εξ αρχής, διότι ευρίσκεται στο μέσον της απόστασης δύο νομών, και άρα εξυπηρετεί και τους δύο νομούς, και διότι είναι πολλαπλά φθηνότερη, τόσο από τεχνικής πλευράς, αφού ακολουθεί ομαλότερη πορεία χωρίς ανεβοκατεβάσματα, χωρίς να συναντά δυσχερή κωλύματα και ακόμα διαθέτει τεταμένη μορφή, άρα είναι η συντομότερη, όσο από την κατασκευή δύο παράλληλων αξόνων. Αλλά ποιος σήμερα σκέφτεται τα χρήματα, εξ άλλου δανεικά είναι, δεν είναι δικά μας, άρα επικρατεί η λογική του χαρτοπαίχτη (μπορεί να πιάσω την καλή). Το θέμα εν πάσει περιπτώσει έθιξε ακροθιγώς μόνο ο αντιπρύτανης κ. Καραμπίνης, ο οποίος εν τούτοις φεύγοντας περίπου ζήτησε συγγνώμη από τους εκπροσώπους της εταιρείας γιατί ανασκάλεψε το ζήτημα.Αλλά το ερώτημα που ανακύπτει τώρα είναι: Γιατί το θέμα αυτό ήλθε για συζήτηση και μάλιστα εκπρόθεσμα στο Δημοτικό Συμβούλιο; Ο Δήμος έλαβε γνώση του ζητήματος στις 29-1-09 και όφειλε να απαντήσει σε δεκαπέντε ημέρες, αν είχε αντιρρήσεις στο προτεινόμενο έργο και ποιες. Τυχόν μη απάντηση θα θεωρούνταν ως συναίνεση. Το ίδιο ερώτημα ετέθη και σε άλλους φορείς ή υπηρεσίες, όπως η Αρχαιολογική, το Δασαρχείο, ο Στρατός, ακόμα το Πανεπιστήμιο, ίσως η Εκκλησία, και δεν ξέρουμε πως απάντησαν αυτές. Ο Δήμος έπρεπε μέσα στην παραπάνω προθεσμία, ότι στο έργο, αφού δεν το χρηματοδοτούσε αυτός, καθ’ εαυτόν δεν είχε αντιρρήσεις, όμως έπρεπε να ενημερωθούν και ερωτηθούν οι Δημότες του, κατά πόσον ωφελούνταν ή βλάπτονταν από το προτεινόμενο έργο και ότι επιφυλάσσετο να δώσει οριστική απάντηση εν καιρώ. Ο Δήμος όμως δεν απάντησε και άρα συνήνεσε για το σύνολο του έργου. Η ληφθείσα εν τέλει απόφαση μερικής εγκρίσεως από το Δημοτικό Συμβούλιο (και δεν είχα την υπομονή να μείνω ως το τέλος) για τον ανατολικό κλάδο αποτελεί απλώς ευχολόγιο. Και το ερώτημα παραμένει ακέραιο: Προς τι η σύγκλιση του Συμβουλίου;Η μία απάντηση είναι, ότι ο Δήμος, όταν άρχισαν να διαρρέουν τα σχέδια στους πολίτες, διαπίστωσε ότι θα ξεσπάσει σάλος και φοβερές αντιδράσεις απ’ αυτούς, θέλησε να αποσείσει τις ευθύνες του, όσο γίνεται. Ίσως. Άλλη, ότι ίσως κάποιοι απλά ήθελαν να συνδέσουν το όνομά τους με μεγαλεπίβολα σχέδια. Άλλη απλή ζήλεια, γιατί οι όμοροι νομοί να διαθέτουν κάθετο άξονα και όχι εμείς. Εντάξει. Αν η πολιτεία έχει να ξοδέψει χρήματα (που δεν έχει) για έργα, που δεν εξυπηρετούν καμιά σκοπιμότητα, αλλά απλά να δίδεται δουλειά σε μεγαλοεταιρείες, εμείς δεν έχουμε αντίρρηση. Αρκεί να εξυπηρετούνται και τα συμφέροντα των πολιτών της περιοχής. Και εδώ είναι το θέμα. Ενώ δεν ωφελούνται σε τίποτε αντίθετα βλέπουν να καταστρέφονται οι περιουσίες τους. Οι τοπικοί άρχοντες όμως έχουν χρέος να υπηρετούν τα συμφέροντα των πολιτών τους και όχι των εταιρειών. Και με τη στάση τους αυτό δείχνουν ότι κάνουν. Θεώρησαν λοιπόν ευτύχημα την προσφορά της ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΑΕ. Αλλά η ίδια η ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ. μετά την αποπεράτωση της Εγνατίας οδού τερμάτιζε το ρόλο της και έπρεπε να διαλυθεί. Αμ δε. Έπρεπε να παρατείνει το ρόλο της όσο γίνεται. Και εφεύραν κάθετους άξονες, συνδετήριους, παρακαμπτηρίους, δακτυλίους και πάει λέγοντας. Σέρβιραν λοιπόν ένα προσχέδιο σε μια αεροφωτογραφία, χάραξαν όσες σήραγγες και τεράστιες κοιλαδο-γέφυρες μπορούσαν (το ψωμί των μεγαλοεργολάβων) και τώρα ψάχνουν για την κοινωνική συναίνεση, προκειμένου να τα δικαιολογήσουν. Αυτό το είπαν προμελέτη.Είπαμε στην αρχή τι σημαίνει προμελέτη και ο Δήμος στην απόφασή του να μη κάνει το λάθος και τη χαρακτηρίσει σαν τέτοια. Αυτό θέλουν. Αν υπήρχε προμελέτη θα υπήρχε και προϋπολογισμός του έργου και τότε θα τρόμαζε το σύμπαν. Αυτό είναι το ζουμί κ. Ξυνίδη, που δυστυχώς αναλώθηκες σε διαδικαστικά θέματα. Δεν μπορώ να σκεφθώ και τρίτη άποψη. Το έργο έτσι και αλλιώς δεν μπορεί να γίνει, γιατί ανήκει στη σφαίρα της ουτοπίας και αυτό ας καθησυχάσει τον κόσμο που ξεσηκώθηκε. Τη στιγμή που δεν υπάρχει σάλιο, την ώρα που η Ελλάδα τρέχει σε Ανατολή και Δύση για δανεικά, μέχρι το Πεκίνο έφθασε, τώρα οι τοπικοί μας άρχοντες ονειρεύονται και προτείνουν έργα Ρωμαϊκής μεγαλοπρέπειας. Έλεος! Ας δούμε όμως επόμενα τι μπορεί να γίνει, κάτι ωφέλιμο τέλος πάντων.