Η Ξάνθη είναι μία από τις πόλεις της Ελλάδας, που διασχίζεται από ποτάμι. Πόσοι, αλήθεια, χαίρονται την παρουσία του ποταμού Κόσυνθου στην Ξάνθη και με ποιο τρόπο μπορούν να απολαύσουν την ύπαρξη του σ’ ένα κομμάτι της πόλης μας;
Τα ποτάμια επιτρέπουν παραδοσιακά τις πιο καλαίσθητες αστικές επεμβάσεις, με τη διαμόρφωση και την ανάπλαση παραποτάμιων περιοχών στις αστικές ζώνες. Και ενώ μπορούν να καταστούν πηγή μαζικού κινδύνου με ορμητικά νερά και πλημμύρες, η αξιοποίησή τους δημιουργεί έναν καλαίσθητο, πράσινο χώρο με τη δυνατότητα ενασχόλησης με ποικίλες δραστηριότητες και εκδηλώσεις.
Το παράδειγμα των γειτόνων
Σε μία τέτοια πρότυπη παραποτάμια ανάπλαση προχώρησαν οι αρχές της πόλης Εσκί Σεχίρ της γειτονικής Τουρκίας, όπου από το 2001 ο ποταμός Πορσούκ που διασχίζει σε ακανόνιστο σχήμα την αστική ζώνη, άλλαξε τελείως όψη μεταμορφώνοντας άρδην την εικόνα όλης της πόλης του Εσκί Σεχίρ. Η ανάπλαση της παραποτάμιας ζώνης, που αποτελεί περίλαμπρο παράδειγμα χρηστής και αισθητικά άρτιας αξιοποίησης του υδάτινου σώματος από αστική περιοχή υλοποιήθηκε με κεφάλαια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ύψους 50 εκατομμυρίων δολαρίων (το 1/5 του συνολικού αναπτυξιακού κεφαλαίου) και με την τελική της μορφή, ενώ πριν από λίγα χρόνια πλημμύριζε συχνά, σήμερα προσφέρει στους κατοίκους της πόλης αλλά και επισκέπτες βόλτες με γόνδολα και την πολυτέλεια τεχνητής παραλίας με άμμο.
Σήμερα, ο ποταμός Πορσούκ αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση και αρκετές είναι οι επαρχίες της Τουρκίας (Αττάλεια, Αλάνια, Σίβας και μετά τη φονική πλημμύρα και η Κωνσταντινούπολη) που ζητούν ‘τα φώτα’ των εμπνευστών.
Ζωή στο ποτάμι!
Πόσο εφικτό και πόσο πιθανό είναι να πραγματοποιηθεί μία ανάλογη ανάπλαση στην παραποτάμια ζώνη του Κόσυνθου, στο κομμάτι που βρίσκεται μέσα στην πόλη, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μία ακόμη καλαίσθητη και πράσινη γειτονιά που θα χαρίσει ακόμα ένα στολίδι στην πόλη μας;
Ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης ‘Πολίτες για την Αλλαγή’ κ. Χρίστος Πούλιος απαντά ότι σαφώς και υπάρχει τέτοια προοπτική και μάλιστα, μετά τις προτάσεις του κ. Μελισσόπουλου για το Άλσος του Ευμοίρου τίθεται ως προτεραιότητα από τη δημοτική κίνηση η ανάδειξη αυτής της δυνατότητας.
Εκφέρει δε την άποψη ότι: «Η Ξάνθη μόνο τυπικά είναι μία ελληνική πόλη με ποτάμι. Κι όμως μπορεί να διαμορφωθεί μέχρι και το μύλο έτσι ώστε να αποτελέσει πόλο έλξης ξανθιωτών και μη με μονοπάτια για περιπάτους, με χώρους για συναθροίσεις και πικ-νικ, για εκδηλώσεις, με δράσεις που θα δώσουν ζωή στο ποτάμι». Πάντως, ο επικεφαλής της παράταξης ‘Πολίτες για την Αλλαγή’ επισημαίνει ότι ήδη η υπάρχουσα κατάσταση χρήζει άμεσων πρωτοβουλιών, αφού το ποτάμι δε φωτίζεται, δεν καθαρίζεται, η περιοχή του Λιμνίου δεν αξιοποιείται, η γειτονιά Σαμακώβ είναι υποβαθμισμένη και, όπως καταθέτει, ανάλογα είναι και τα παράπονα των κατοίκων της περιοχής. Σημειώνει, επίσης, ότι προς αυτή την κατεύθυνση «Επανειλημμένως έχουμε θέσει το θέμα σε συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου στα εκτός ημερησίας θέματα πιστεύοντας ότι το ποτάμι αποτελεί πλούτο για την πόλη μας. Θα προχωρήσουμε με άμεσες παρεμβάσεις τώρα σε επίπεδο προτάσεων και σχεδίων και αργότερα στο επίπεδο της υλοποίησης αν εκλεγούμε». Δεν παραλείπει, δε, να προεξοφλήσει την χρηματοδοτική αρωγή από μέρους της ΕΕ που στηρίζει τέτοια εγχειρήματα.
Ένα έργο που στηρίζει όλη η Ξάνθη
Και ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης ‘Πολίτες για την Ξάνθη’ κ. Νίκος Ανταμπούφης συμφωνεί με τη δυνατότητα αξιοποίησης της παραποτάμιας ζώνης, συμπληρώνοντας στο οικονομικό κομμάτι ότι ναι μεν υπάρχει μεγαλύτερη ευχέρεια εκμετάλλευσης κονδυλίων λόγω συμμετοχής μας στην ΕΕ, ωστόσο ο δήμος Ξάνθης χρησιμοποιεί πολύ λίγο τα ευρωπαϊκά προγράμματα. Ο κ. Ανταμπούφης υποστηρίζει ότι: «είναι προφανές ότι μπορεί να αξιοποιηθεί η περιοχή του ποταμού και μια τέτοια πρόταση στηρίζουν επαγγελματίες και κάτοικοι της πόλης, αλλά υπάρχουν και ειδήμονες που έχουν ενδιαφερθεί και μπορούν να συνδράμουν σε μια τέτοια πρωτοβουλία». Παρόλα αυτά, παραδέχεται ότι υπάρχουν προβλήματα στον εντοπισμό και εκμετάλλευση ευρωπαϊκών προγραμμάτων και τονίζει ότι: «ο δήμος Ξάνθης είναι πίσω σε αυτά τα θέματα. Για να επιτευχθεί ένα τέτοιο έργο δεν είναι αρκετή η απλή διαχείριση, αλλά επιβάλλεται αλλαγή νοοτροπίας και αντίληψης».
Χείμαρρος ο Κόσυνθος και άρα άλλα τα δεδομένα
Μήπως, όμως, υπάρχουν τεχνικά θέματα που δυσχεραίνουν την υλοποίηση ενός τέτοιου μεγαλόπνοου σχεδίου; Κωλύματα αναμφίβολα παρουσιάζονται, καθώς δεν πρόκειται για ένα έργο ολίγων μηνών που αποφασίζεται αβασάνιστα, αλλά ποιες είναι οι παράμετροι που δεν επιτρέπουν το όραμα ενός τέτοιου μεγαλόπνοου σχεδίου;
Ο δήμαρχος Ξάνθης, κ. Μιχάλης Στυλιανίδης εξηγεί στο «Ε» ότι ο Κόσυνθος είναι χείμαρρος και όχι ποταμός και αυτό σημαίνει ότι σχηματίζει μια λεκάνη απορροής νερών μεγάλης ποσότητας, που κατεβαίνει στην πόλη με ταχύτητα λόγω μεγάλης κλίσης και δεν έχει σταθερή ποσότητα.
Επιπλέον, ανέφερε ότι κάποιες αναπλάσεις έχουν πραγματοποιηθεί στην περιοχή κάτω από τη σιδηροδρομική γέφυρα δεξιά (γήπεδα) και αριστερά (παλιοί σκουπιδότοποι-έργο που απορρόφησε κονδύλια 1,5 εκ ευρώ), αλλά δεν υπήρξε αυξημένο ενδιαφέρον από τους συμπολίτες να το αξιοποιήσουν αφού η περιοχή είναι αποκομμένη. Επίσης, παρεμβάσεις έγιναν στο Λιμνίο και απέναντι από το γήπεδο του ΑΟΞ. Αν και, στα τεχνικά κωλύματα, ο κ. Στυλιανίδης, σημείωσε και ότι το αμέσως διπλανό οικόπεδο (από την ανάπλαση στο γήπεδο) είναι ιδιώτη και άρα η δημοτική αρχή δεν μπορεί να επέμβει.
Η ενδελεχής μελέτη, οι προτάσεις και η συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων μπορεί να οδηγήσει σε σχεδιασμούς, όχι ίδιους με το Εσκί Σεχήρ, όχι ανάλογους με άλλες πόλεις της Ελλάδας που έχουν ποτάμι, αλλά σε μια ανάπλαση της περιοχής στις όχθες του Κόσυνθου που θα συνδυάζει τις ιδιαιτερότητες της δικής μας παραποτάμιας ζώνης με τη δυνατότητα των ξανθιωτών να απολαμβάνουν ό,τι μπορεί να τους προσφέρει.
Ελένη Διαφωνίδου
