«Οικουμενικές πατρίδες του πολιτισμού και της μνήμης. Μουσική και τραγούδια. Με το δικό μας τρόπο. Με το δικό μας σώμα. Με τη δική μας ψυχή. Μ’ ένα στοχασμό. Να σβήσουμε από το χάρτη τις λέξεις πόλεμος, πείνα, προσφυγιά. Να γράψουμε στην ιστορία του μέλλοντός μας τις πανανθρώπινες λέξεις: Ειρήνη, Αλληλεγγύη, Αγάπη. Μα να τα κάνουμε αυτά τώρα». Με αυτά τα λόγια ο πολιτιστικός σύλλογος Πετεινού και το περιοδικό ‘Φοροτεχνική και Θρακική Προσέγγιση΄ καλούν τους πολίτες του Νομού στη ‘Μνημοσύνη’ για τη Μικρά Ασία, την Καππαδοκία και τον Πόντο, μια εκδήλωση της ιστορίας, του πολιτισμού, της μουσικής και της προσφυγιάς που φιλοδοξεί να αγκαλιαστεί από τον κόσμο και να γίνει θεσμός.
Η εκδήλωση, που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου και ώρα 7 μ.μ. στο χώρο του μνημείου του οικισμού Πετεινού, θα περιλαμβάνει 3 ενότητες αφιερωμένες σε κάθε μία από τις περιοχές της προσφυγιάς: τη Μικρά Ασία, την Καππαδοκία και τον Πόντο. Με μεράκι και φαντασία, οι διοργανωτές έχουν στήσει μία παράσταση, όπου 3 αφηγητές θα απαγγείλουν ένα κείμενο του φιλόλογου-συγγραφέα Ανέστη Ακριτίδη που αναφέρεται στην προσφυγιά, ενώ μια φλογέρα θα συνοδεύει τις αφηγήσεις.
Στην ενότητα για τη Μικρά Ασία θα συμμετέχει η ορχήστρα του Μουσικού Γυμνασίου ερμηνεύοντας σμυρνέικα τραγούδια και θα την πλαισιώνουν Μικρασιάτες μέλη της ΦΕΞ. Ίδιο το σκηνικό και για την Καππαδοκία, όπου με χορούς και τραγούδια θα μεταφέρεται το κλίμα και η κουλτούρα των Καππαδοκών.
Στο αφιέρωμα για τον Πόντο, που θα ξεκινήσει και αυτό με αφήγηση, θα συμμετέχει η χορωδία του πολιτιστικού συλλόγου Πετεινού που απαρτίζεται από παιδιά δημοτικού και γυμνασίου, ενώ θα συνοδεύονται από πέντε λύρες.
Ο κ. Γιώργος Παραστατίδης, δημοτικός σύμβουλος στο Δήμο Βιστονίδας και πρώην πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Πετεινού μας εξήγησε ότι η εκδήλωση θα ασχολείται με τη μνήμη και στήθηκε με πολύ μεράκι και αγάπη και στόχο έχει μέσα από τη μουσική, τους χορούς και τα τραγούδια να αγγίξει ψυχές, να ενισχύσει την ενθύμηση, ώστε να θυμούνται οι παλαιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι. Όπως μας ενημέρωσε ο κ. Παραστατίδης εντυπωσιακή είναι η προθυμία και η συμμετοχή των νέων: «διοργανώνεται μια εκδήλωση με μια ιδέα ισχυρή και ένα στοιχείο ποιοτικό και αυτό γιατί συνδράμουν με προθυμία και οι νέοι και μάλιστα αφιλοκερδώς, κάτι που ξενίζει στις μέρες μας. Ευελπιστούμε ότι θα υπάρχει ανταπόκριση από τους ξανθιώτες, ώστε η εκδήλωση αυτή να αποτελέσει θεσμό, έτσι ώστε κάθε χρόνο να αναβιώνει μνήμες από διαφορετικές περιοχές: Θράκη, Ήπειρο κλπ».
Ελένη Διαφωνίδου
Από το Γιώργο Παραστατίδη
Μετά το προσκύνημα στον Πόντο
Με αφορμή την εκδήλωση στον Πετεινό για την προσφυγιά, ο κ. Γιώργος Παραστατίδης, δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Βιστονίδας και πρώην πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Πετεινού, θέλησε να μοιραστεί με τους αναγνώστες του «Ε» τις εμπειρίες του από το ταξίδι στον Πόντο, με ένα κείμενο προσωπικό και έντονα συγκινησιακά φορτισμένο από τη συνάντηση με την δική του πάτρια γη, επιθυμώντας με αυτόν τον τρόπο να ευαισθητοποιήσει τους συμπολίτες για την ‘μνημοσύνη’ που διοργανώνεται και να αναδείξει την πολύτιμη σημασία της μνήμης της ιστορίας και του πολιτισμού.
Μετά το προσκύνημα στον Πόντο
Πως γίνεται να λατρεύουμε αυτό που δεν είδαμε;
Πως γίνεται να νοσταλγούμε αυτό που δεν ζήσαμε;
Την απάντηση την πήρα ανεβαίνοντας στις ποντιακές Άλπεις, σε ένα τοπίο μοναδικής ομορφιάς και χρωμάτων. Κασταμονή- Σινώπη, οι πρώτες πόλεις του Ποντιακού χώρου.
Θέλω να καταλάβω, θέλω να ζήσω το όνειρο.
Από εδώ και πέρα τα ακούσματα πόσων χρόνων από τη γιαγιά τη Δεσποινή και τον πάππου το Γιόρ παίρνουν μορφή. Η καρδιά χτυπά δυνατά και τα δάκρυα κυλάνε με ευκολία. Μια περίεργη αίσθηση καθώς το λεωφορείο τρέχει και γνωρίζεις την Πάφρα, Σαμψούντα, Οινόη, Φάτσα, Τρίπολη, Ορντού, Κερασούντα, Τραπεζούντα, Σούρμενα, Ριζούντα.
Ορντού (Κοτύωρα), η πατρίδα του παππού και της γιαγιάς μου. Πως είναι δυνατόν να είναι εδώ;
Συγκίνηση, δάκρυα, αναζήτηση. Όσα βιβλία και αν διάβασα για τον Πόντο, δεν μπορούν να συγκριθούν με την προσωπική επίσκεψη και γνωριμία με αυτούς τους χώρους και αυτούς τους ανθρώπους.
Όπου και να πατήσεις αναβλύζει ιστορία, το χώμα που φουχτώνεις είναι χειροπιαστό ένα δράμα, ένας θρύλος.
Κάθε αναζήτηση μια πηγή. Κάθε ανάμνηση μία πληγή. Κάθε λυγμός ένα μοιρολόι. Κάθε αναστεναγμός ένα τραγούδι. Κάθε ξεχείλισμα ψυχής ένας χορός.
Να ψάχνεις για ερείπια, ριγμένα αρχοντόσπιτα, να χαίρεσαι, όταν βρίσκεις όσα περισσότερα• και να ρημάζεται η ψυχή σου.
Ύστερα από όσα είδα, δεν φαίνεται καθόλου υπερβολική η έκφραση των νοσταλγών ποντίων για τη γενέτειρα τους, ότι ήταν «αληθινός επίγειος παράδεισος».
Τόποι εξοχικοί, παραδεισένιοι, με γάργαρα νερά, με λογής-λογιών γλυκύτατους καρπούς, με τη φύση πανέμορφη και γελαστή.
Με πολλά ποτάμια και καταρράκτες γραφικούς.
Με ηλιόλουστες θαλάσσιες ακτές.
Με κάστρα, άλλοτε ολόλαμπρα και ηρωικά και ύστερα μισογκρεμισμένα, θλιμμένοι μάρτυρες περασμένων μεγαλείων.
Με εκατοντάδες εκκλησίες και μοναστήρια φόροι πνευματικοί και κιβωτοί Ποντιακών παραδόσεων.
Τραπεζούντα, πόλη αυτοκρατορική και το μαγευτικό οδοιπορικό στο μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά. Το θαύμα της φύσης.
Πλάτανα, το χωριό της γιαγιάς Αϊσόβ, μια μικρή πόλη σήμερα δίπλα στην Τραπεζούντα.
Προσκύνημα στα χριστιανικά νεκροταφεία . Κοίταξα στα μάτια τη Φωτεινή. Μιλήσαμε- όπως πάντα με την ψυχή μας. Μας άκουσαν οι παππούδες μας. Μας πήραν την πατρίδα, μας χώρισαν από τους γείτονες αδελφούς…
Αλλά τη Μνήμη; Μπορούν να μας πάρουν και τη Μνήμη;
