Περιφέρεια ΑΜ-Θ και Ξάνθη κατέχουν τα μεγαλύτερα ποσοστά μαθητικής διαρροής σε πρωτοβάθμια, Γυμνάσιο και ΕΠΑΛ σε όλη την χώρα
Εξίσου υψηλά τα ποσοστά σε αγόρια και κορίτσια, με το φαινόμενο να συνδέεται με την παιδική εργασία κυρίως σε πληθυσμούς της μειονότητας
Δημοσιεύτηκε από το Παρατηρητήριο για τα θέματα καταγραφής και αντιμετώπισης της μαθητικής Διαρροής του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) η σύνοψη της μελέτης για τη μαθητική διαρροή στην ελληνική δημόσια πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η παρακολούθηση της πορείας των μαθητών αφορά δεδομένα από το σχολικό έτος 2013-14 μέχρι και το προηγούμενο σχολικό έτος 2015-16. Το 2008 χρονολογείται η τελευταία έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για τη μαθητική διαρροή, όσον αφορά τα δεδομένα της γενιάς μαθητών 2003-04. Τα ποσοστά εμφανίζονται ιδιαίτερα υψηλά για την περιοχή, τόσο για την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, όσο και για την Ξάνθη συγκεκριμένα. Ο νομός Ξάνθης μάλιστα κατέχει τα υψηλότερα ποσοστά μαθητικής διαρροής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και στο Γυμνάσιο, ενώ συγκαταλέγεται ανάμεσα στους νομούς με την υψηλότερη διαρροή και στα ΕΠΑΛ. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει στην ανώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Λύκειο), καθώς είναι λιγότεροι οι μαθητές που φτάνουν σ’ αυτές τις τάξεις.
Τα δεδομένα ανά Περιφέρεια – Η ΑΜ-Θ πρώτη στην διαρροή, η Δυτική Μακεδονία τελευταία
Σύμφωνα με την μελέτη, τα μεγαλύτερα ποσοστά μαθητικής διαρροής εμφανίζονται στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και αντίστοιχα υψηλά ποσοστά παρουσιάζουν όλοι οι νομοί της περιφέρειας σε όλους τους τύπους σχολείου. Από την άλλη, η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας εμφανίζει τα μικρότερα ποσοστά διαρροής. Σε απόλυτους αριθμούς και σταθερά για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, οι περισσότεροι μαθητές διαρρέουν στην Αττική, γεγονός αναμενόμενο καθώς το 1/3 του μαθητικού πληθυσμού βρίσκεται στη συγκεκριμένη περιφέρεια. Ακολουθεί για τον ίδιο λόγο η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Στην ΑΜ-Θ παρατηρείται η μεγαλύτερη διαρροή στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, στο Γυμνάσιο και στο ΕΠΑΛ. Στο ΓΕΛ στην υψηλότερη θέση εμφανίζεται η περιφέρεια Κρήτης, η οποία σε όλες τις κατηγορίες είναι κοντά ή πάνω από τους αντίστοιχους συνολικούς δείκτες. Παρόμοια εικόνα ως προς τα ποσοστά εμφανίζουν η Δυτική Ελλάδα και η Στερεά Ελλάδα. Η Δυτική Μακεδονία εμφανίζει τους χαμηλότερους δείκτες διαρροής σε όλες τις κατηγορίες, με αρκετή διαφορά από την επόμενη περιφέρεια που είναι η Ήπειρος.
Η μέθοδος που ακολουθήθηκε για την τελευταία τριετία
Ο προσδιορισμός του μεγέθους της μαθητικής διαρροής βασίστηκε στη μέθοδο της «γενιάς μαθητών» (κοόρτης). Ο σχεδιασμός της νέας έρευνας και οι μεθοδολογικές επιλογές της ερευνητικής ομάδας καθορίστηκαν από την ανάγκη συγκρισιμότητας των αποτελεσμάτων της μελέτης με εκείνα του παρελθόντος, ταυτόχρονα με την αξιοποίηση νέων ακριβέστερων εργαλείων καταγραφής, ώστε να διαγνωστεί και να αποτυπωθεί με σαφήνεια η τάση που παρουσιάζει το φαινόμενο της μαθητικής διαρροής στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Βασικοί στόχοι της μελέτης του ΙΕΠ είναι να διερευνηθούν θεωρητικά βασικές διαστάσεις του φαινομένου της μαθητικής διαρροής, να προσδιοριστεί το μέγεθος της μαθητικής διαρροής σε κάθε σχολική βαθμίδα και να καλυφθεί – όσο το δυνατόν – όλο το φάσμα των τύπων σχολείου στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, να προσδιοριστεί η κατανομή αυτής της διαρροής ως προς διάφορες ποιοτικές παραμέτρους, να διαπιστωθεί αν τα σύγχρονα δεδομένα αναπαράγουν ή ανατρέπουν τα παλαιότερα και να γίνουν επιμέρους και κατά περίπτωση συγκρίσεις με ευρήματα παλαιότερων ερευνών, ώστε να διαπιστωθεί η διαχρονική εξέλιξη του φαινομένου της μαθητικής διαρροής ως προς διάφορες μεταβλητές (π.χ. φύλο, διοικητική περιφέρεια), να συγκριθεί αδρομερώς η μαθητική διαρροή στην ελληνική δευτεροβάθμια εκπαίδευση με τη μαθητική διαρροή άλλων χωρών (κυρίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και με το συναφές θέμα της Πρόωρης Εγκατάλειψης του Σχολείου, να εξαχθούν συμπεράσματα για την υφιστάμενη κατάσταση όσον αφορά τη μαθητική διαρροή και να διατυπωθούν προτάσεις εκπαιδευτικής πολιτικής για την αντιμετώπιση της μαθητικής διαρροής, βάσει των επικαιροποιημένων ποσοτικών δεδομένων, να συμπληρωθεί το υπάρχον κενό στην εκπαιδευτική έρευνα κατά την τελευταία δεκαετία, όσον αφορά τις απογραφικές μελέτες για τη μαθητική διαρροή.
Προγράμματα ευαισθητοποίησης των γονιών ενάντια στην μαθητική διαρροή
Σύμφωνα με τον περιφερειακό διευθυντή εκπαίδευσης, Παναγιώτη Κεραμάρη, αν και δήλωσε ότι πιθανώς τα δεδομένα της έρευνας να μην ανταποκρίνονται πλήρως στην πραγματικότητα, καθώς πολλές οικογένειες αποχωρούν από την περιοχή για μικρό διάστημα λόγω εργασίας, θεωρεί ότι οφείλονται κυρίως στους μειονοτικούς πληθυσμούς. Επίσης σημείωσε ότι αρκετοί μαθητές της μειονότητας αποχωρούν για συνέχιση της εγκύκλιας εκπαίδευσής τους στην Τουρκία. Ο ίδιος πάντως τόνισε ότι το πρόβλημα της μαθητικής διαρροής στην περιοχή είναι διαχρονικό, ενώ αναφέρθηκε στα προγράμματα που υλοποιούνται. «Πριν λίγες μέρες σε εκδήλωση για τα 30 χρόνια του Erasmus μας ζητήθηκε από το ΙΚΥ να ξεκινήσει ένα νέο πρόγραμμα ενάντια στην μαθητική διαρροή. Κύριος στόχος είναι να ευαισθητοποιήσουμε και να ενημερώσουμε στους γονείς και κηδεμόνες των παιδιών, καθώς από εκεί προέρχεται η πρόωρη αποχώρηση από την εκπαίδευση», δήλωσε ο κ. Κεραμάρης.
Τα ποσοστά στην Ξάνθη τα υψηλότερα πανελλαδικά σε πρωτοβάθμια και Γυμνάσιο
Στον πίνακα περιλαμβάνονται τα ποσοστά μαθητικής διαρροής ανά νομό και ανά βαθμίδα εκπαίδευσης. Για κάθε τύπο σχολείου – βαθμίδα έχουν επισημανθεί οι νομοί που παρουσιάζουν τα δέκα υψηλότερα ποσοστά διαρροής. Σε γενικές γραμμές, η εικόνα συμβαδίζει με τα ανάλογα ευρήματα των περιφερειών. Για παράδειγμα, οι νομοί της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης εμφανίζουν υψηλά ποσοστά τόσο μεσοσταθμικά όσο και σε όλες τις βαθμίδες. Ο νομός Ξάνθης έχει την αρνητική πρωτιά σε πρωτοβάθμια και Γυμνάσιο, ξεπερνώντας όχι μόνο τους υπόλοιπους νομούς της Περιφέρειας, αλλά όλης της χώρας. Στο Λύκειο τα ποσοστά είναι μειωμένα, ενώ η Ξάνθη έρχεται τρίτη πανελλαδικά και στην διαρροή από τα ΕΠΑΛ.
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ
