Μια διαχρονική ανάλυση από τον Σύλλογο Γυναικών «Ελπίδα» για τα προβλήματα του οικισμού, αλλά και τις ενέργειες που ξεκίνησαν και δεν ολοκληρώθηκαν
«Γιατί, ενώ δαπανήθηκαν τόσοι πόροι, ο οικισμός του Δροσερού συνεχίζει να είναι εκτός σχεδίου πόλης;»
Μια καταγραφή των προβλημάτων που υπάρχουν στον οικισμό του Δροσερού, αλλά και των κατά καιρούς προσπαθειών που έγιναν από την ελληνική πολιτεία για την κοινωνική ένταξη των Ρομά κατοίκων και δεν καρποφόρησαν, επιχειρούν τα μέλη του Πολιτιστικού Μορφωτικού Συλλόγου Ρομά Γυναικών Δροσερού Ξάνθης «Η ΕΛΠΙΔΑ». Στο κείμενο που ακολουθεί, θέτουν πολλά ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις από τους κατά καιρούς αρμόδιους που ενεπλάκησαν στις διαδικασίες, διαχειριζόμενοι κονδύλια εκατομμυρίων ευρώ χωρίς απτά αποτελέσματα.
Ολοκληρωμένο(;) πρόγραμμα κοινωνικής ένταξης των Ελλήνων Τσιγγάνων
«Το 2001 το Υπουργείο Εσωτερικών δημιούργησε το ‘’Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Δράσης για Κοινωνική Ένταξη των Ελλήνων Τσιγγάνων’’ για τις περιόδους 1996-1998, 1998-2000, 2005-2007. Για το πρόγραμμα αυτό δαπανήθηκαν πιθανόν γύρω στα 360.000.000 ευρώ. Όμως το μεγάλο ερώτημα είναι: πού πήγαν όλα τα κονδύλια για την υλοποίησή του; Πού ή σε ποιούς διατέθηκαν; Τι υπάρχει στην πραγματικότητα (όχι στα χαρτιά) ως αποτέλεσμα αυτής της ιδιαίτερα υψηλής χρηματοδότησης από την ΕΕ για την κοινωνική ένταξη των τσιγγάνων; Πού είναι αυτοί, τσιγγάνοι και μη, που είχαν εμπλακεί στον σχεδιασμό, στην άντληση των κονδυλίων, στη διάθεση αυτών και στην υλοποίηση αυτού του αποτυχημένου προγράμματος; Μήπως σήμερα επιβραβεύονται με την ανάληψη θέσεων σχετικά με τα ζητήματα των Ρομά; Αν τότε δεν τα έκαναν καλά με τόσους πόρους, θα τα κάνουν τώρα; Ή είναι όλα μόνο αποτέλεσμα της παράλειψης, στο τότε πρόγραμμα, ‘’μηχανισμού παρακολούθησης’’ και έλλειψη ‘’ενσυναίσθησης’’;»
Ο οικισμός του Δροσερού ιστορικά
«Ο οικισμός του Δροσερού είναι ένας από τους μεγαλύτερους και παλιότερους Ρομά οικισμούς στην Ελλάδα. Απέχει μόλις 1,5 χλμ από το κέντρο της πόλης της Ξάνθης, ζουν σ’ αυτόν περισσότεροι από 7.500 άνθρωποι (όλοι τους Ρομά) και έχει ιστορία πάνω από 100 χρόνια. Το μείζον πρόβλημα του Δροσερού είναι γιατί ένας τόσο μεγάλος και παλιός οικισμός εξακολουθεί να είναι εκτός σχεδίου πόλης. Έγιναν μελέτες, χαρτογράφηση του οικισμού και υπάρχουν επίσημα έγγραφα που εγκρίνουν την ένταξη του Δροσερού στο σχέδιο πόλης. Όλα αυτά για να γίνουν, ασφαλώς, δαπανήθηκαν μεγάλα ποσά, ωστόσο ακόμη μέχρι σήμερα τίποτα δεν έγινε. Που πήγαν ή σπαταλήθηκαν όλα αυτά τα χρήματα για τις μελέτες και για ό,τι πρέπει να γίνει ώστε να ολοκληρωθεί η ένταξη του Δροσερού στο σχέδιο πόλης; Χωρίς την ένταξη στο σχέδιο πόλης ο οικισμός παραμένει αυθαίρετος. Ακόμη και τώρα στο Δροσερό δεν έχουν γίνει πολλά δημόσια έργα όπως δρόμοι, πεζοδρόμια, οργανωμένα δίκτυα για τις αποχετεύσεις, υποδομές για την καθαριότητα του οικισμού κ.ά., και όλα αυτά δεν υλοποιούνται γιατί δεν εντάσσεται στο σχέδιο πόλης». Γι’ αυτό και τίθεται το ερώτημα προς τις αρμόδιες υπηρεσίες: «Θα μπορούσαν τουλάχιστον να ενημερώσουν τους κατοίκους του οικισμού για τα τελευταία προγράμματα ΕΣΠΑ που είτε εγκρίθηκαν γα να γίνουν, είτε υποτίθεται ότι έγιναν, ώστε να έχουμε μια καθαρή εικόνα τί διατίθεται για το Δροσερό από την Πολιτεία και την Ε.Ε. και τί πραγματικά γίνεται;».
Άλλα προβλήματα του Δροσερού
«Η ανεργία στο Δροσερό έχει χτυπήσει κόκκινο, σχεδόν το 100% του πληθυσμού είναι άνεργοι, κανένας δεν δίνει εργασία στους ανθρώπους αυτούς (δεν έχουν καν τις βασικές δεξιότητες για ένταξη στην τυπική εργασία, με πρώτη και καλύτερη τη γνώση-γραφή της ελληνικής γλώσσας) και κανένα χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα δεν υλοποιείται για τους Έλληνες Ρομά του οικισμού, προκειμένου να αποκτήσουν είτε μια βασική εκπαίδευση, είτε μια βασική επαγγελματική κατάρτιση. Το Δροσερό θεωρείται γκέτο, κανένας δεν επισκέπτεται τον οικισμό και οι περισσότεροι κάτοικοι της Ξάνθης δεν το έχουν επισκεφτεί ούτε μία φορά στη ζωή τους. Ακόμα και οι συγκοινωνίες από και προς το Δροσερό δεν πραγματοποιούνται. Γενικότερα, οι άνθρωποι είναι παραγκωνισμένοι από την ελληνική πολιτεία που τους έχει αφήσει στην τύχη τους. Αναγκάζονται είτε να βγουν στους δρόμους της πόλης, είτε να πηγαίνουν από πανηγύρι σε πανηγύρι και ως πλανόδιοι μικροπωλητές να βγάζουν την πραμάτεια τους και να πουλάνε μπαλόνια, λουλούδια, παιχνιδάκια κτλ». Αναφέρουν μάλιστα την ΓΠ/23641/2003 ΚΥΑ που προβλέπει ρύθμιση των θεμάτων οργανωμένων χώρων εγκατάστασης των πλανοδίων. Όπως σημειώνουν, ποτέ δεν οργανώθηκαν ειδικοί χώροι για τους πλανόδιους, με αποτέλεσμα πολλοί Ρομά να ταλαιπωρούνται από τα συνεχή πρόστιμα πολλών χιλιάδων ευρώ. Μετά από ανακοίνωση του Συλλόγου για το θέμα των προστίμων, συγκεντρώθηκαν μέσα σε λίγες ώρες περίπου 100, εκ των οποίων πολλά ανήκουν σε ανήλικα παιδιά. Γι’ αυτό αναρωτιούνται: «Μπορούν να εκδοθούν πρόστιμα σε ανήλικα παιδιά;». Συχνές είναι οι ποινές από κλήσεις της Τροχαίας, αφού οι περισσότεροι Ρομά δεν έχουν δίπλωμα όντες αναλφάβητοι. Για τον λόγο αυτό είχαν ζητηθεί ειδικές εξετάσεις, κάτι που δεν έγινε ποτέ.
Χρόνια αιτήματα που έμειναν αναπάντητα από τις αρμόδιες υπηρεσίες
Ο Σύλλογος «Η ΕΛΠΙΔΑ» έχει κατά καιρούς διατυπώσει αιτήματα για διάφορα ζητήματα και προβλήματα του οικισμού, αποστέλλοντάς τα στις αρμόδιες υπηρεσίες, Δήμους, Περιφέρεια και Υπουργεία. Πιο συγκεκριμένα, τον Ιούλιο του 2013 ο Σύλλογος με την συγκέντρωση 601 υπογραφών από εγγεγραμμένους κατοίκους του Δροσερού είχε στείλει 13 φλέγοντα θέματα του οικισμού στον Συνήγορο του Πολίτη προκειμένου να βρεθούν λύσεις και να γίνουν έργα. Δεν έλαβαν ποτέ, όμως, απαντήσεις σε αυτά. Ένα από τα πάγια αιτήματα και προβλήματα είναι αυτό της εκπαίδευσης. Στον οικισμό ζουν περισσότερα από 2.000 παιδιά εκ των οποίων μόνο το 1/3 φοιτά στα σχολεία της περιοχής. Τα σχολεία του Δροσερού είναι το 15ο νηπιαγωγείο, 15ο – 20ό Δημοτικό και το 8ο Γυμνάσιο. Τα 2/3 των παιδιών δεν παρακολουθούν τη βασική εκπαίδευση, αλλά ούτε και οι εγκαταστάσεις επαρκούν για την φοίτηση όλων. Στηλιτεύουν τις κατασκευές Προκατ που έχουν χρησιμοποιηθεί, αλλά και την λειτουργία του 8ου Γυμνασίου στο κτήριο του ΟΑΕΔ, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει επίσημο έγγραφο που να επιτρέπει τη λειτουργία του αυτή. Ακόμη και στο θέμα της δωρεάν σίτισης των μαθητών, ο Σύλλογος καταγγέλλει την χορήγηση τροφίμων από οργανισμούς και την παρεμπόδιση από πλευράς δήμου με την μη αποδοχή των δωρεών.
Στεγαστικά δάνεια που δεν έγιναν ποτέ σπίτια
«Την περίοδο 2003-2006 με ΚΥΑ αποφασίστηκε η χορήγηση στεγαστικών δανείων με ευνοϊκούς όρους σε Έλληνες Ρομά. Σχεδόν 9.000 στεγαστικά δάνεια διατέθηκαν για να χτίσουν σπίτια. Όμως, κάτι τέτοιο δεν υλοποιήθηκε. Όσα σπίτια χτίστηκαν, μοιάζουν περισσότερο με αποθήκες ή εγκαταλελειμμένα σπίτια. Που πήγαν όλα τα κονδύλια για την υλοποίηση και αυτού του προγράμματος; Ποιοί δημόσιοι λειτουργοί ήταν και πάλι στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του προγράμματος αυτού; Και αν μέρος αυτών των κονδυλίων πράγματι, πήγαν στα χέρια κάποιων, Ρομά ή μη Ρομά, πoιoί είναι αυτοί και τι τα έκαναν;», αναφέρει ο Σύλλογος, σημειώνοντας ότι το πρόβλημα είναι πανελλαδικό.
Καταλήγοντας ο Σύλλογος για το θέμα των τόσων κονδυλίων που έχουν δοθεί, διατυπώνει το ερώτημα: «Άραγε οι αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρώπης γνωρίζουν για την υπάρχουσα κατάσταση στην Ελλάδα; Θα συνεχίσουν να δίνουν ευρωπαϊκά κονδύλια για τους Ρομά, που μόνο σε αυτούς δεν φτάνουν; Και αν δεν δώσουν κονδύλια για τους Ρομά, η Ελληνική πολιτεία τι θα κάνει για τα χιλιάδες Ρομά παιδιά που δεν έχουν σχολεία για να φοιτήσουν, που τους παντρεύουν σε παιδική ηλικία για να τα ‘’εξασφαλίσουν’’ και κυκλοφορούν στους δρόμους πουλώντας λουλούδια και μπαλόνια; Με το να μοιράζει ασύστολα πρόστιμα, με το να τα στοιβάζει σε κρατικές φυλακές, πιστεύοντας ότι με αυτό τον τρόπο λύνει το πρόβλημα;». Στηλιτεύει, ακόμη, το θέμα του προσδιορισμού και του χαρακτηρισμού των Ελλήνων Ρομά, χριστιανών και μουσουλμάνων, ως Τούρκων από πολλούς, ενώ, όπως τονίζεται, και οι τσιγγάνοι συμμετείχαν στους πολέμους αυτής της χώρας για να παραμείνει ελεύθερη για όλους, ανεξαρτήτως θρησκεύματος και πολιτικών πεποιθήσεων.
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ
